Çocuğunuzu Eğitirken Bunlara Dikkat!
Çocuğunuzun yaşı kaç olursa olsun, ondan bir şey yapmasını isterken kullandığınız dili doğru seçmelisiniz.
Anne-babaların çocuğuyla iletişim kurarken ve yapması gerekenleri söylerken sürekli komut verir gibi konuşmaları veya yapması gerekenleri hatırlatması, aslında çocukları olumsuz etkiliyor. çocuklara sorumluluklarını hatırlatayım derken onlarla doğru iletişim yapamayan anne -babalar bu kısır döngü içinde sıkışıp kalıyorlar.
"Dişlerini fırçaladın mı?, "Odanı topladın mı?" "ödevin bitti mi? tarzı yaklaşım ve konuşmalar, iletişimi engelleyip istenilen davranışın yapılmasını sağlamıyor. DBE uzmanlarından Uzman Psikolog Şeyda özdalga bu konuda şöyle diyor; "Sağlıklı iletişimin sağlanmasında en büyük engel sorunun kimde olduğunun anlaşılmamasından kaynaklanır. Davranışların kabul edilip edilememesi, bizlerin o davranışa tanık olduğumuz zaman yaşadığımız duygularla bağlantılıdır. Davranış yapıldığında olumsuz duygular yaşıyorsak, o davranışı kabul etmeyiz. Olumlu duygular içindeysek o davranışı görmezden gelebilir, tepki vermeyebiliriz."
Sizi dikkate almasını sağlayın
Anne babalar çoğunlukla iletişimi engelleyen yaklaşımlarla çocuklarıyla iletişim kurmaya çalışırlar. Emir verme, "odanı topla", tehdit etme,"yemeğini bitir yoksa, sinemaya gidemezsin",eleştirme,"sen zaten hep kolaya kaçarsın", sorgulama" neden öğretmenine cevap vermedin?" gibi konuşmalar aslında çocukların bu konuşmaları duymamasına ve umursamamasına neden oluyor. Şeyda özdalga, bunun için "ben" dilinin kullanılması gerektiğini söyleyerek "çocuğa ben diliyle olayı anlatmak, yaptığı davranışı, sizin nasıl etkilendiğinizi ve duygunuzun ne olduğunu söyleyerek doğru iletişime geçersiniz." diyerek, ben dilinin karşı tarafdan daha fazla duyulduğunu belirtiyor. Telefonda konuşurken gürültü yapan çocuğunuza "yeter artık sus" yerine, "gürültü yaptığında karşımdaki kişiyi duyamıyorum ve kızıyorum" demek daha sağlıklı olacaktır.
Nasıl iletişim kurmalı?
Çocuğunuzla yaşı kaç olursa olsun, konuşmaya başladığınızda her seferinde aynı şeyleri yaşıyorsanız bu sefer önerilen davranış şeklini uygulayın. İşe yaradığını göreceksiniz.
Neden, niçin soruları yerine, ne, nasıl,neler ile başlayan sorular sormaya çalışın.
Sorunu belirleyin.
Olası çözümleri üretin.
Önerdiği her çözümü değerlendirin.
Anlaşmaya varın.
Kararınızı uygulayın.
Uygulama sonrasını değerlendirin.
Sorun olan davranışa nasıl engel olabiliririz?
1. Sorun olan davranıştan önce, beklentinizi açık dille ifade edin ve önleyici açıklamada bulunun.
2. çocuğunuzdan beklediğiniz davranışa önce siz anne-baba olarak örnek olun.
3. çocuğun çevresini yeniden düzenlemek, alışkanlıklarına düzen getirmek onu olumlu etkileyecektir.
4. çocuğun yaptığı olumlu her davranışını takdir edin ve övün.
5. Yapıcı çözüm yolu alternatiflerini çoğaltmak, çocuğun düşünmesini sağlayacaktır.
6. Sorun olduğunda sadece kendisinin değil, tüm aile üyelerinin ve çevresinin olumsuz etkilendiğini çocuğunuza anlatmalısınız.
Tüm bunlar işe yaramazsa...
Siz anne-baba olarak tüm pozitifliğinizle çocuğunuza yaklaşım gösterdiniz, alternatif çözüm yolları sundunuz ama değişen birşey olmazsa, o zaman, çocuğunuzun bu yaptığı davranışın etkilerini yaşamasına gönül rahatlığı ile izin verin. Pişmanlık duymasına ve bu duyguyu yaşamasına üzülmeyin. Yaşadığı bu kötü deneyimler onun büyümesine ama biraz da zedelenerek olgunlaşmasına ve sizin sözünüze değer vermesi gerektiğini anlamasına neden olacaktır.
