TBMM Genel Kurulunda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin 3. maddesi kabul edildi.

Genel Kurulda milletvekilleri, 3. madde üzerinde söz alarak görüşlerini dile getirdi.

Yeni Yol Partisi Hatay Milletvekili Necmettin Çalışkan, "maaşları şu kadar yükselttik" söylemlerini eleştirerek, asgari ücretliler ile emeklilerin açlık sınırının altında maaş aldığını söyledi.

Çalışkan, "Bu ülkede 2002 yılında açlık sınırının altında geliri olan şahıs sayısı yüzde 1,35 idi. Bugün ülkemizin yaklaşık yüzde 20'si açlık sınırının altında gelire sahip. Ayrıca, sosyal yardım alan insan sayısı 20 milyon. Bu, şu anlama geliyor, ülkedeki her üç seçmenden 1'i yardıma muhtaç." diye konuştu.

İYİ Parti İstanbul Milletvekili Burak Akburak, ekonomik büyüme rakamlarını yok saymanın doğru olmadığını belirtti.

Asıl meselenin büyüme değil büyümenin adil olup olmadığı olduğunu vurgulayan Akburak, "Bugün barınma, beslenme maliyeti adil değil. Eğitim için katlanılan yük adil değil. Esnafın, işçinin, emekçinin omuzlarındaki yük adil değil." dedi.

MHP Sakarya Milletvekili Muhammed Levent Bülbül, "Terörsüz Türkiye" hedefine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

"Terörsüz Türkiye" sürecinin, milletin hafızasında onlarca yıl kan ve gözyaşıyla anılan bir dönemin geride bırakılmasına imkan tanıyan tarihi bir eşiği de ifade ettiğini belirten Bülbül, "Bu sürecin sağduyu, sorumluluk ve devlet ciddiyetiyle ele alınması, istismar yerine istikametin esas alınması yalnızca siyasi değil, aynı zamanda milli bir vecibedir." görüşünü paylaştı.

Terörle mücadelede yalnızca askeri tedbirlerle yetinilmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Bülbül, kronikleşmiş sorunların kalıcı biçimde çözümlenebilmesi için siyasi ve demokratik aklın da devrede olmasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi.

Bülbül, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Bu noktada kamuoyunda sıklıkla birbirine karıştırılan 'müzakere ve pazarlık' kavramları arasındaki ayrımın açık biçimde ortaya konulması gerekmektedir. Var olan muhataplık süreci terör örgütüyle bir pazarlık anlamı taşımamakta, örgütün silahlı mücadeleyi sona erdirdiğine, kendisini feshettiğine ve sahadan çekildiğine dair beyanlarının Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından doğrudan teyit edilmesini amaçlayan sınırlı ve kontrollü bir mekanizma olarak değerlendirilmelidir, bu çerçevede muhataplık hiçbir şekilde taviz verme süreci değildir."

"Erişebilir olmayan kentler, engellileri toplumdan koparmakta"

DEM Parti Van Milletvekili Mahmut Dindar, bütçeden engellilerin hizmetine yüzde 1.2 pay ayrıldığını hatırlattı.

Ayrılan payın yetersiz olduğunu dile getiren Dindar, "Ayrılan pay oranı engellilerin yıllardır çözüm bekleyen sorunlarına yanıt vermekten uzaktır. Erişebilir olmayan kentler, ulaşım engelleri, yoksulluk ve ayrımcılık engellileri toplumdan koparmakta." sözlerini sarf etti.

Dindar, engellilere verilen aylıkları da eleştirerek, düzeltilmesini istedi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Balıkesir Milletvekili Ensar Aytekin, görüşülen bütçenin halka hizmet etmediğini savundu.

2026 yılı bütçesiyle yılda 15,6 trilyon vergi toplanacağına işaret eden Aytekin, bu vergilerin 3,5 trilyonunun gelir vergisi, 1,7 trilyonunun kurumlar vergisi, 5,6 trilyonunun KDV, 2,5 trilyonunun ÖTV'den oluştuğunu kaydetti.

Aytekin, "Devlet, toplayacağı 15,6 trilyon verginin yaklaşık 10 trilyonunu doğrudan düşük gelirliden toplayacak. Bu bütçede dolaylı vergilerin oranı da yüzde 62 olmuş, yani devlet vatandaşına hissettirmeden toplam verginin yüzde 62'sini dar gelirliden toplayacak." değerlendirmesinde bulundu.

2002'den bu yana 12 vergi affı çıkarıldığını hatırlatarak, bu durumu eleştiren Aytekin,"Bütçe öyle bir açık veriyor, devlet öyle bir zarar ediyor ki para gelsin de nasıl gelirse gelsin mantığı egemen kılınmış." dedi.

AK Parti Ankara Milletvekili Lütfiye Selva Çam, gelecek yıl Türkiye'nin uluslararası faaliyetlerin buluşma noktası olacağını belirterek, NATO liderlerine Ankara'nın ev sahipliği yapacağını anımsattı.

Ankara'nın dünya başkentlerinin odak noktası haline geldiğini, neredeyse her gün bir ya da birkaç dünya liderinin Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde ağırlandığını söyleyen Çam, şunları kaydetti:

"Bu nedenle, resmi heyetlerin ağırlanmasına yönelik kapasite artırım çalışmaları hızla devam etmekte. Havalimanı metromuzun projesi geçen hafta tanıtıldı, yakında da inşaatına başlanacak. 50 bin kapasiteyle 7 gün 24 saat yaşayan bir spor kompleksi olacak Ankara'mızın stadyumu da açılacak, UEFA, FIFA kriterlerine uygunluğuyla pek çok turnuvaya ev sahipliği yapacak. Peki, bizdeki bu hummalı çalışmalar devam ederken, şu canım memleketimin ana muhalefeti ne yapmakta? Sadece kurultay. Onca belediye yönetimi sizdeyken halkımızı mutlu edecek, heyecanını artıracak 'vay be, helal olsun, iyi iş çıkartmışlar' diyebileceğimiz tek bir icraatınız var mı? Maalesef yok. Ama hakkınızı yememek lazım. Marketing işlerinde elinize kimse su dökemez."

Şahsı adına söz alan AK Parti İstanbul Milletvekili Seyithan İzsiz, "Bu yüce Meclis milletin kardeşliğini çoğaltmalı, ayrılığı asla büyütmemeli." diye konuştu.

Şahsı adına söz alan CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü, kürsüye elindeki kantarla çıkarak, bütçeye yönelik eleştiride bulundu.

Süllü, "2026 bütçesinde öngörülen 2 trilyon 712 milyarlık açığı görünce kantarla geldim. Çünkü tam olarak bütün memlekette denge bozulmuş durumda, kantarın topuzu kaçmış durumda." ifadesini kullandı.

"Biz kantarla değil dijital hassas terazilerle yolumuza devam ediyoruz"

Konuşmaların ardından Genel Kurul'da soru cevap bölümüne geçildi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, bütçeden engellilere ayrılan tutarla ilgili eleştire yanıt verdi.

Uraloğlu, engellilere yönelik koruyucu, eğitici ve rehabilite edici faaliyetlerin yürütülmesi için, engellilerin toplumsal hayata katılımı özel programı kapsamında, kaynakların yaklaşık yüzde 30 oranında artırıldığını söyledi.

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayi AŞ'nin (TÜRASAŞ) lokomotif cer zinciri alınmasıyla ilgili ihalesine ilişkin eleştirilere yanıt veren Uraloğlu, şu bilgileri verdi:

"Öncelikle şunu söylemek isterim, TÜRASAŞ bugün Türkiye'de 160 kilometre hızla giden elektrikli treni, E5000 elektrikli lokomotifi ve banliyö trenini yerli olarak üretmiştir. 225 kilometre hızla gideni de inşallah önümüzdeki aylarda raylara indirmiş olacağız. Şimdi, buradaki, bu bütün bunlardaki yerlilik ve millilik oranına dikkat ediyoruz, özellikle ASELSAN ve TÜBİTAK RUTE'yle çalışmalarımıza devam ediyoruz. İhaleye konu dizel ve elektrikli lokomotif üretimi için, 6 akslı lokomotif üretimi için cer zinciri alınması ihalesiydi, sadece 1 adetti bu. Prototipler üretildikten sonra devamının getirilmesi söz konusuydu. Yaklaşık 2 milyon 355 bin avro maliyetle çıkmıştı ve 8 civarında firma bundan dosya almıştı ama maalesef yapılan spekülasyonlar üzerine hiçbirisi teklif vermedi, bakın, bu açık ihaleydi. Yani dolayısıyla, buradaki bir yerli ve milli prototip lokomotifin geliştirilmesi bu spekülasyonlardan dolayı geciktirilmiştir."

CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü'nün kürsüye kantarla çıkarak yaptığı eleştirileri anımsatan Uraloğlu, "Biz kantarla değil dijital hassas terazilerle yolumuza devam ediyoruz. Bu hassasiyetle de devam edeceğiz." dedi.

Uraoğlu, bazı illerdeki yol çalışmalarına ilişkin de bilgiler paylaştı.

Konuşmaların ardından yapılan oylamada, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin 3. maddesi kabul edildi.