Kırgızistan'da Kumtor Altın Madenini İşleten Kanadalı Şirket
Issık Göl Eyaleti'nde, Kumtor altın madenini işleten Kanadalı Centtera Gold şirketi, madendeki çalışmaları ve ülke gündemini aylardır meşgul eden, atıkların nehirlere dökülmemesi için yürütülen faaliyetleri yakından göstermek amacıyla kapılarını...
- Issık Göl Eyaleti'nde, Kumtor altın madenini işleten Kanadalı Centtera Gold şirketi, madendeki çalışmaları ve ülke gündemini aylardır meşgul eden, atıkların nehirlere dökülmemesi için yürütülen faaliyetleri yakından göstermek amacıyla kapılarını basına açtı
Başbakan Yardımcısı Otorbayev: "2 milyar dolar olan Kırgızistan bütçesinin yüzde 6'sını Kumtor şirketinin gelirleri oluşturuyor. Madende yaklaşık 4 bin Kırgızistan vatandaşı çalışıyor. Şirket, yılda sadece çalışanlarına toplam 200 milyon dolar maaş ödüyor"
Basın mensuplarına maden hakkında bilgi veren şirket yetkilisi Michael Fisher, deniz seviyesinden 4 bin metre yükseklikte Tanrı Dağı'ndaki Davıdov buzulu çevresinde altın ve diğer önemli taşların çıkarıldığı maden ile altın işleme tesislerini tanıttı.
Fisher, altın cevherinin işlenmesinin ardından geriye kalan cevher atıklarının aşağıya doğru hareket halinde olduğunu ancak uluslararası ve yerli uzmanlarla birlikte atıkların nehir sularına ulaşmaması için büyük gayret sarfettiklerini, atıkların hareket hızını bir buçuk metreden bir metreye kadar düşürdüklerini söyledi.
Cevher zenginleştirme tesislerinden kaynaklanan atıkları başka bir yere düzenli depolandıklarını kaydeden Fisher, bu atıkların suya karışması noktasında hükümetin ve vatandaşların endişe etmemesi gerektiğini kaydetti.
Kırgızistan bütçesinin yüzde 6'sı Kumtor şirketinden
Altın madeninde incelemelerde bulunan Başbakan Yardımcısı Coomart Otorbayev de şirketinin bir an olsun durmaması gerektiğinin söyledri.
Kırgızistan'ın bütçesinin 2 milyar dolar olduğunu, bunun yüzde 6'sını Kumtor şirketinin gelirlerinin oluşturduğuna dikkati çeken Otorbayev, "Kumtor şirketine, elektrik satıyoruz. Ayrıca, binlerce yerli şirket çeşitli hizmet vermekter. Altın madeninde yaklaşık 4 bin Kırgızistan vatandaşı çalışıyor. 4 bin kişi buradan ailesini geçindirmektedir. Şirket, yılda sadece çalışanlarına toplam 200 milyon dolar maaş olarak vermektedir" diye konuştu.
Haziran ayı başında Issık Göl Valiliği görevine getirilen Tokon Mamıtov da bölge halkına ayrılan maddi yardımın nerelere aktarıldığı yönündeki iddialarla ilgili soruştumanın sürdüğünü belirtti.
Bölgede yaşayanlar atıklardan endişeli
Kumtor altın madenine giden yol üzerinde bulunan Jeti-Oğuz ilçe merkezi Kızıl-Su bölgesindeki halk da Kanadalıların işlettiği madende nisan ayında atıkların nehre doğru hareketlenmesi nedeniyle endişelerini yetkililere bir kez daha iletti.
İlçedeki Saruu köyü sakinlerinden Maksat adlı vatandaş da halkın yarısının temiz içme suyuna ve sağlık hizmetlerine ulaşmakta zorluk çektiğini, 22 yıldır yol, okul ve hastane yapıladığını, Kumtor şirketinin verdiği ve bölge halkına ayırdığı paranın nereye harcandığını bilmediklerini söyledi.
Bölgede uzman doktor bulmakta zorluk çektiklerini ifade eden vatandaşlar, bu nedenle Kumtor şirketinden sağlık ve yol yapımı konusunda yardım istedi.
Mayıs ayı sonunda, altın madenine giden yol üzerindeki Jeti-Oğuz ilçesi ve çevre köylerdeki gençlerden oluşan göstericiler, Kumtor altın madenindeki gelirin adaletli paylaşılmadığı ve hükümetin sağladığı sosyal hakları yetersiz buldukları gerekçesiyle madene elektrik sağlayan trafonun şalterini indirmiş, bunun ardından polis göstericilere müdahale etmişti. Olaylarda 13'ü polis 55 kişi yaralanmıştı. Gösteriler nedeniyle bölgede 10 gün süreyle olağansütü hal ilan edilmişti. Hükümet, Kumtor altın madendeki bir günlük elektrik kesintisinin şirkete 4 milyon dolar tutarında zarar verdiğini açıklamıştı.
Kırgızistan Meclisi, hükümete, Kumtor şirketiyle mevcut anlaşmanın gözden geçirilmesi için 3 ay süre vermişti. Kanadalı şirketle Kırgızistan hükümeti arasındaki anlaşma, 2003 yılında Askar Akayev döneminde ve 2009 yılında Kurmanbek Bakiyev döneminde iki kez yenilenmişti. - Ankara