Erzurum'da Yeni Bitki Türü Bulundu

EŞBER AYAYDIN - Ege Üniversitesi (EÜ), Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım, Erzurum'da, halk arasında "morgeven" olarak bilinen ebenusa ait yeni bir türü buldu.

Doç. Dr. Hasan Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, EÜ Botanik Bahçesi bünyesinde gerçekleştirilen ve TÜBİTAK tarafından desteklenen " Türkiye'nin Çan Çiçekleri" araştırma projesi kapsamında, Erzurum'da saha çalışması yaptıklarını anlattı.

Hınıs ve Pasinler ilçeleri arasında 2040 metre rakımında kalker kayalıklar üzerinde bir morgeven (Ebenus) popülasyonuyla karşılaştıklarını anlatan Yıldırım, bu bitkiye ait ölçümler ve örnek aldıklarını, bölgede inceleme yaptıklarını ifade etti.

Türkiye'de "geven"ler konusundaki araştırmalarıyla bilinen Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeki Aytaç ile ortak bir çalışma yaptıklarını dile getiren Yıldırım, şöyle konuştu:

"Bitkinin şu ana kadar tespit edilmemiş yeni bir tür olduğunu belirledik. Bitkiyle ilgili bilimsel bir makale hazırladık. Finlandiya'da yayınlanan uluslararası bilimsel Annales Botanici Fennici dergisinde yayınlanması için gönderdik. Bilimsel değerlendirmeden sonra dünyanın farklı yerlerinde bu alanın uzmanlarına giden makale değerlendirildi ve olumlu bulundu. Bilim dünyasına şu ana kadar tanıtılmamış yeni bir tür olduğu ortaya çıktı. Makalemiz geçen ay yayımlandı ve bilim dünyasına Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zekiye Suludere'ye atfen "Ebenus zekiyeae Aytaç ve Yıldırım" olarak isimlendirildi. Bitkinin bilimsel Türkçe isminin keşfedildiği il olan Erzurum'dan yola çıkarak "Erzurum morgeveni" olmasını önerdik."

Dünyadaki 20 türden 14'ü Türkiye'de

Yıldırım, buldukları bitki türünü bilim dünyasına kazandırdıkları için çok mutlu olduklarını ifade ederek, yeni türlerin de keşfedilmesiyle ilgili çalışmalar yaptıklarını kaydetti.

Morgevenlerin Türkiye için çok önemli bir bitki gurubu olduğunu ifade eden Yıldırım, şu bilgileri verdi:

"Dünya'da bugüne kadar morgeven cinsi altında toplam 19 tür bilinmekteydi. Bunlardan 6 tanesi Tunus, Ege adaları, Afganistan, Pakistan'a kadar bir alanda yayılış gösteriyor. Diğer 13 türü sadece ülkemizde endemik olarak karşımıza çıkmakta. Erzurum morgeveninin bulunuşuyla ülkemizdeki endemik morgeven sayısı 14'e yükselmiş oldu."

Morgeven cinsi altında yer alan türlerin üzerinde insan faktörünün büyük etkisi olduğunu aktaran Yıldırım, bu türlerin gelecek nesillere devamını sağlamak için koruma çalışmalarının başlatılması gerektiğini sözlerine ekledi.