HÜRKUŞ İlk Uçuşunu Gerçekleştirdi

BÜLENT KARAASLAN - Türkiye'nin ilk temel eğitim uçağı HÜRKUŞ, ilk uçuşunu gerçekleştirdi.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin olası eğitim uçağı ihtiyacına cevap verecek ve dünya pazarında pay sahibi olabilecek özgün bir eğitim uçağının yurtiçi imkanlar kullanılarak tasarımı, geliştirilmesi, prototip üretimi ve uluslararası sertifikasyonunun gerçekleştirilmesi kapsamında geliştirilen HÜRKUŞ, bu sabah ilk uçuşunu yaptı.

Havacılık ve uzay merkezi TUSAŞ'ın 2006'da çalışmalarına başladığı HÜRKUŞ, Türk mühendislerin ürettiği özgün eğitim uçağı niteliklerine sahip. Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi EASA CS 23 kurallarına göre tasarlanan eğitim uçağında, öğretmen ve öğrenci pilot arka arkaya oturabiliyor. Tek turboprop motorlu bir konfigürasyona sahip HÜRKUŞ'un, gece ve gündüz görev yapabilme kabiliyeti bulunuyor.

Genel kullanım, aletli uçuş, seyrüsefer ve formasyon eğitim aşamalarını gerçekleştirebilme amacıyla üretilen HÜRKUŞ'da, standart uçak sistemlerinin yanı sıra, kabin basınçlandırma, koltuk fırlatma sistemi, uçak üzeri oksijen üretimi sistemi (OBOGS) de yer alıyor.

Türkiye'nin, gelişmiş bir hava aracının tüm unsurlarıyla hazırlanan ilk projesi HÜRKUŞ'un tasarımında 50 mühendis, seri üretim safhasında ise 50 mühendis ve 350 teknisyen çalıştı.

Adını, Türk havacılık tarihinin en önemli pilotlarından Vecihi Hürkuş'tan alan uçak, tamamen Türk mühendisler tarafından geliştirildi.

Vecihi Hürkuş kimdir?

İstanbul'da 6 Ocak 1896'da doğan Vecihi Hürkuş, askeri eğitiminin ardından katıldığı 1. Dünya Savaşı'nda uçak düşüren ilk Türk pilotu oldu.

1918 yılı yaz başında Yeşilköy'de konuşlanmış 9. Harp Tayyare Bölüğü'nde görev alan Hürkuş, bu bölükte görevliyken bir av uçağı tasarımı yaptı. Hürkuş'un bu projesi Mondros Ateşkes Anlaşması'nın imzalanmasıyla yarım kaldı.

Kurtuluş Savaşı'na katılan Vecihi Hürkuş, özellikle İnönü ve Sakarya savaşlarında başarılı keşif ve destek uçuşları yaptı. Bir Yunan uçağını düşüren Hürkuş, Kurtuluş Savaşı'nın ilk ve son uçuşlarını yapan pilot olma özelliği de taşıyor. İstiklal Madalyası bulunan Hürkuş, TBMM tarafından üç kez takdirnameye layık görüldü.

Savaştan sonra İzmir'de yeni pilotları eğitmeye başlayan Hürkuş, 1930'da Kadıköy'de bir keresteci dükkanını kiralayarak 3 ay içinde ilk Türk sivil uçağını inşa etti.

1930'lu yıllarda ilk Türk Sivil Havacılık Okulu'nu (Vecihi Sivil Tayyare Mektebi 1932) açan Hürkuş, okulda ilk Türk kadın pilotu Bedriye Gökmen ile birlikte 12 pilot yetiştirdi.

1954 yılında Türkiye'nin ilk sivil havayolu şirketi Hürkuş Havayollarını kuran Vecihi Hürkuş, 16 Temmuz 1969'da Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde vefat etti.

Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi'nin sertifikasyon gereksinimlerinin yanı sıra diğer ilgili sivil ve askeri standartlar göz önünde bulundurularak tasarlanan HÜRKUŞ'un performans özellikleri şöyle:

Maksimum seyir hızı 574 km/saat

Maksimum tırmanma hızı 4.370 ft/dakika (22 m/s)

Azami servis irtifası 34.700 ft (10577 m)

Havada kalma süresi 4 saat 15 dakika

Maksimum menzil 1478 kilometre

Kalkış mesafesi 489 metre

İniş mesafesi 593 metre

g limitleri +7/-3,5 gram - Ankara

Kaynak: AA / Ekonomi