Davutoğlu: İran'a Askeri Operasyon Felaket Olur

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İran'a olası bir askeri operasyonun "felaket" olacağını belirterek, "Bu bir seçenek olmamalı, akla yatkın ve uygulanabilir değil. Türkiye olarak biz buna karşı olacağız ve hiçbir zaman bölgemizde yeni bir askeri gerginliği, yeni bir operasyonu onaylamayacağız" dedi.

Davutoğlu, P5+1 ile İran arasındaki müzakerelerin "Papa seçimi" gibi olması gerektiğini belirterek, "Tek bir oturum yapın, tam yetkiyle herşeyi ortaya dökün, size garanti veririm birkaç günde bu sorunu çözerler" diye konuştu.

Davutoğlu, Washington'daki düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde (CSIS) konuştu.

Bir soru üzerine, İran'ın nükleer dosyasıyla ilgili mesele hakkında son yıllarda, özellikle de 2010 yılında çok yoğun bir çalışma gösterdiklerini belirten Davutoğlu, "Tüm bu müzakerelerin başarıya ulaşamamasından üzgünüm. Çünkü teknik detayları biliyorum. Tüm bu müzakereler boyunca artık bir nükleer uzmanı oldum" dedi.

Tahran Bildirisi'nin imzalanmasından bir gün önce bile hiç durmadan 18 saat boyunca çalıştıklarını anlatan Davutoğlu, geçen yıl İstanbul'da İran ile P5+1 ülkeleri arasındaki son toplantıya ev sahipliği yaptıklarını hatırlattı.

Geçen ay da Tahran'a gittiğini ve yeni tur görüşmeler için çağrıda bulunduğunu ve İranlıların bunu kabul ettiğini söylediklerini belirten Davutoğlu, AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton'ın da bunu kabul ettiğini ve bugünlerde yeni tur görüşmelerin zamanı ve yeri üzerinde çalıştıklarını kaydetti.

Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tüm detayları bilen biri olarak size şunu söyleyebilirim; sorun teknik bir sorun değil. Nükleer meselenin teknik boyutları birkaç günde çözülebilir. İran'ın istediği, barışçıl nükleer teknoloji hakkı. Onlara, 'diğer ülkeler gibi bu hakka sahip olacaksınız ama NPT ve IEAE düzenlemelerine uyacaksanız' diyeceğiz.

Bizim ve P5+1'in istediği, nükleer bir askeri teknolojinin olmaması gerektiği. Dolayısıyla iki tarafın da birbirine vermesi gereken güvenceler var. Türkiye açısından bizim pozisyonumuz net; bölgemizde ve dünyada nükleer bir askeri güç istemiyoruz. Ama aynı zamanda da barışçıl nükleer teknolojinin gelişimine hiçbir sınırlama istemiyoruz. Teknik ayrıntıların çözümü kolay. Sorun, güçlü siyasi iradenin olmaması ve karşılıklı saygı ve güvenin eksikliği."

-İran ile P5+1 müzakerelerini Papa seçimine benzetti...-

İran'ın kendi içerisinde de bu konuda büyük tartışma olduğunu, dolasıyla olası bir anlaşmanın İran iç kamuoyunu tatmin etmesi gerektiğini belirten Davutoğlu, aynı şekilde anlaşmanın P5+1 ülkelerini de tatmin etmesi gerektiğini ama bu ülkeler arasında da bazı pozisyon farklılıkları bulunabildiğini anlattı.

Davutoğlu, şunları kaydetti:

"Eğer iki müzakereci tam yetkiyle biraraya gelse bu sorun çözülür. Tahran Bildirisi yoluyla karşılıklı güven inşası oluşturmayı amaçlıyorduk ve eğer bu bildiri uygulamaya konulabilseydi, İran'ın geliştirebileceği bir askeri teknoloji olamazdı. Bu konular tartışılabilir. Eğer güçlü siyasi irade ve karşılıklı güven olursa...

Müzakereler sonuç getirebilecek tek anlamlı seçenek, ama bu müzakereler samimi olmalı ve buna odaklanılmalı. Şimdi bir müzakere, 6 ay sonra tekrar gelin şeklinde değil. İki tarafa da söyledim, İstanbul'da kalın, Papa seçimi gibi, herşeyi tartışın sonra gidebilirsiniz. Öbür türlü, o 6 ay içerisinde diğer bazı bölgesel parametreler devreye giriyor, yeni gerginlikler oluyor, yeni suçlamalar ortaya çıkıyor. Tek bir oturum yapın, tam yetkiyle herşeyi ortaya dökün, size garanti veririm birkaç günde bu sorunu çözerler."

Davutoğlu, İran'a olası askeri operasyonun ise bir "felaket" olacağını belirterek, "Bu bir seçenek olmamalı, özellikle de bölgemizdeki bu tarihi dönüm noktasında yeni bir dev gerilim istemiyoruz. Çünkü bu sadece bölgesel bir gerilim olmaz. Askeri operasyon akla yatkın değil, uygulanabilir değil ve Türkiye olarak biz buna karşı olacağız ve hiçbir zaman bölgemizde yeni bir askeri gerginliği, yeni bir operasyonu onaylamayacağız" dedi.

-"Biz halklarla sıfır sorun istiyoruz"-

Davutoğlu, Türkiye'nin dış politikasının zihniyetini gelişen durumlara adapte ettiklerini belirterek, "Biz halklarla sıfır sorun istiyoruz. Bizim temel referansımız değerlerdir ve sıfır sorun politikamız, bölge halkıyla mükemmel ilişki, maksimum düzeyde entegrasyon demek, aktif dış politika demek. Dış politikamızı bu şekilde yeniden düzenledik" dedi.

Bugünkü gelişmeleri "deprem" kavramından yola çıkarak değerlendiren Davutoğlu, son 20 yıl içinde "3 büyük deprem yaşandığını" belirterek, birincisini SSCB'nin dağılması dolayısıyla oluşan "jeopolitik deprem", ikincisini 11 Eylül saldırılarının yol açtığı "güvenlik depremi", üçüncüsünü ise 2011 yılında ortaya çıkan "ekonomi-politik deprem" olarak tanımladı.

Davutoğlu, ikinci deprem olan "güvenlik depremi"nin ardından, diğer ülkeler güvenlik konularına ağırlık verirken, Türkiye'nin güvenlik ile özgürlükleri dengelemeyi seçtiğini belirterek, "özgürlükleri engellemeden en üst düzeyde güvenlik, güvenliği engellemeden de en üst düzeyde özgürlük" yoluna gittiklerini vurguladı.

Bölgede ve dünyada yeni bir vizyon yaratmaya çalıştıklarını dile getiren Davutoğlu, Türkiye'yi bir istikrar merkezi haline, bölgeye yeni bir vizon ve ufuk getiren bir ülke haline dönüştürdüklerini bildirdi.

Davutoğlu, ancak Ortadoğu'daki liderlerin güvenlik kaygılarıyla özgürlükleri kısıtladığına dikkati çekerek, ama şimdi bölgede halkın özgürlüklerini istediğini ifade etti.

-"Dış politikamızı yeniden düzenledik"-

Davutoğlu, "üçüncü depremin" ekonomi boyutunun Avrupa'daki krizden, siyasi boyutunun da Ortadoğu'daki ayaklanmalardan kaynaklandığına işaret ederek, artık bu depremle Ortadoğu'daki korku üzerine kurulu zihniyetin değişmekte olduğunu belirtti.

Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin "sıfır sorun" politikası olduğuna değinerek, Suriye gibi ülkelerle geçmişte aralarının iyi olduğunu, çünkü o dönem bu ülkelerin kendi halklarına şiddet uygulamadığını ve halkların da bu tür taleplerde bulunmadığını söyledi.

Davutoğlu, bölgede, Sunni-Şii, devrimci ülkeler-satükocu ülkeler, batı yanlısı-batı karşıtı ülkeler gibi 'Soğuk Savaş'ın yeni kutuplaşmasını istemediklerini ifade ederek, bölgedeki her türlü baskıya karşı olduklarını söyledi. - WASHINGTON

ahmet davutoğlu türkiye Tahran İran Dünya Haberler