Osmanlı Arşivleri Daire Başkanı Bayır'dan İnegöl Belediyesi'ne Ziyaret

Osmanlı Arşivleri Daire Başkanı Dr. Önder Bayır, İnegöl Belediye Başkanı Alinur Aktaş'ı ziyaret etti.

İnegöl Belediyesi öncülüğünde düzenlenen Osmanlı arşivlerinde İnegöl" konulu sergi için ilçeye gelen Osmanlı Arşivleri Daire Başkanı Dr. Önder Bayır, Başkan Alinur Aktaş'ı ziyaret etti. Belediye Başkan Yardımcısı Yusuf Şen, Kent Müzesi Koordinatörü ve AK Parti Belediye Meclisi üyesi Nedim Bayram'ın da katıldığı ziyaret sırasında İnegöl Kent Müzesi bürosu da gezildi. Başkan Alinur Aktaş'a Osmanlıyı ve Osmanlı tarihini anlatan bir kitap hediye eden Daire Başkanı Dr. Önder Bayır, "Osmanlı arşivi çok değişik konulara sahip büyük bir arşiv. Takriben Osmanlı arşivinde 100 milyon kadar belge, 365 bin de defter var. Tabii böyle düşünüldüğü vakit sosyal ve iktisadi konularla alakalı, şehir tarihleriyle alakalı çok önemli ip uçları var. Bizler aynı zamanda Osmanlı arşivini bu fonksiyonuyla da tanıtmak istiyoruz. Bu manada bizden şu ana değin yalnızca İnegöl Belediyesi böyle bir talepte bulundu. Herhangi bir talep geldiği vakit elimizde olan belgelerden bir seçme yapıp, orada bir sergi açıyoruz. Bizler de bizzat katılıyoruz. O bölgenin tarihini bilen bir arkadaşımız varsa onları görevlendiriyoruz. Onlarla birlikte bu sergileri gerçekleştiriyoruz. Burada hedeflediğimiz şu, hem Osmanlı arşivini tanıtmak, Osmanlı arşivinin bu manadaki sosyal ve iktisadi fonksiyonunu ortaya çıkarmak, hem de o bölgelere o gittiğimiz yerlerde şehir tarihi araştırmaları yapanlara Osmanlı tarihi ve dolayısıyla kendi ilçeleri, kendi şehirleri hakkında ip uçları vermek. Burada gerçekleştirilen sergide 45 tane ayrı konuda 75 tane belge sergilendi. Bunlar Osmanlı arşivinde bulunan İnegöl'le alakalı belgelerin yalnızca çok küçük bir nüvesi, göstergesi. Tamamını teşhir etmek mümkün değil. Gönül ister ki inşallah zaman içerisinde sizin düşündüğünüz, tasavvur ettiğiniz Kent Müzesi daha da gelişirse, belki bunlardan çok büyük oranda sergileme imkanı bulunacaktır. Şu an Osmanlı arşivinde yalnızca İnegöl yazarak mevcut yazılım programında bir araştırma yaptığınızda, İnegöl'le alakalı binlerce belge bulma imkanınız var. Bunun gibi yalnızca İnegöl değil, mesela Bursa çok önemli bir merkezdir. Onun dışında Samsun, Amasya, Manisa gibi Osmanlı devletine yön vermiş ilim ve kültür merkezi, aynı zamanda ticaret merkezi olmuş yerler var. O manada İnegöl'e baktığımız zaman Osmanlı döneminde de çok önemli bir kültür merkezi aynı zamanda ticaret merkezi. Bilhassa kalyon yapımı için buradan kereste gönderilmiş. Tahmin ediyoruz, burada kereste sanayiinin, orman sanayiinin gelişmesi Osmanlıdan gelen bir unsur. Onun dışında özellikle son dönemde İkinci Abdulhamid'in İnegöl bölgesine büyük ehemmiyet verdiğini, kendisinin ziyaretiyle alakalı bir bilgi bulamadık ama, özellikle kaplıcaların ihyası, buradan çıkan şifalı suların değerlendirilmesi noktasında onun bizzat emirleri olduğunu biliyoruz. İlk defa bir ilçe belediyesi bizden böyle bir talepte bulundu. Bunu çok önemsiyorum. Diğer ilçelere de örnek teşkil edecektir" diye konuştu.

Osmanlı devletinin 600 yıl boyunca adaletle hükmeden bir devlet olduğunu, kimi bölgelerde 200 yıl, kimi bölgelerde 300 yıl, kimi bölgelerde 500 yıla yakın kaldığını ve çekildiği bölgelerin hiçbirinde müstemlekeci, emperyal bir zihniyet takip etmediğini anlatan Bayır, "Biraz önce başkanıma takdim ettiğimiz kitapta, Osmanlı hoşgörüsünü ve adaletini anlatmaya çalıştık. Mesela Fatih'in Bosna fermanı Avrupa topraklarındaki ilk insan hakları bildirgesidir. Özellikle Rumeli'de Osmanlı büyük kazanımlar elde etmiştir. Bakın Osmanlı oralardan geldi, ama Osmanlı çekildikten sonra Sırp yine Sırp, Bulgar yine Bulgar, Yunan yine Yunan. Kendi kültürüyle, diniyle inancıyla her türlü unsurunu, kültürel değerini muhafaza etmiş. Küçük bir misal vermek istiyorum. Hindistan'da İngilizler 50 sene kalıyorlar ve bugün ikinci resmi dili İngilizce, Fransızlar Cezayir'de 45 sene kalıyorlar birinci resmi dil Fransızca. Hâlbuki Osmanlının el etek çektiği topraklara baktığınız zaman böyle bir durum mevzu bahis değil. Osmanlı için önemli olan insan unsurudur. Zorla ne kimseyi Müslüman etmiştir ne Türkleştirmekle uğraşmıştır. Oraya gittiğimiz vakit Osmanlılar öncelikle İslamiyeti tanıma ve Osmanlı hoşgörüsünü, Türklerin hoşgörüsünü tanımakla uğraşmışlardır. Bu çerçevede Boşnaklar zaten inanç itibarı ile İslam dinine yakın bir sisteme sahiptiler. Kendi istekleriyle hiçbir zorlamaya maruz kalmadan Müslümanlığı seçtiler. Yine Arnavutlar İslamiyeti tercih ettiler. Ama onun dışında islamiyeti seçmeyenler kendi dinlerini yaşamaya devam ettiler. Osmanlıyı da bu manada tanıtmamız gerektiğini düşünüyorum" dedi.

Belediye Başkanı Alinur Aktaş da Bursa ve çevresini anlatan 'Düşkapı' isimli kitabı Dr. Önder Bayır'a armağan ederek, 12 Aralık 2007 tarihi itibarı ile "Osmanlı Arşivlerinde İnegöl" konulu serginin açılışına katılmasından dolayı da teşekkürlerini sundu. İnegöl'ün geçmişinin gün yüzüne çıkabilmesi, geleceğe ışık tutabilmesi adına gerek Osmanlı arşivlerinin gerekse de diğer tarihi belgelerin tek tek elden geçirilmesi gerektiğine işaret eden Başkan Alinur Aktaş, "Biz burada sadece bunların bir kısmını sunmaya çalıştık. Bir buket çiçek verdik tabiri yerindeyse. İnşallah Kent Müzesi çalışmamızda bunun çok daha ileri safhalarını, ileri aşamalarını İnegöl'ümüze dolayısıyla ilçe insanımıza sunacağımızı burada ifade etmek istiyorum" diye konuştu.

Başkan Aktaş, Osmanlı arşivinde İnegöl sergisinin her gün 10.00 ile 19.00 saatleri arasında izlenime açık olduğunu belirterek, tüm İnegöllüleri beklediklerini ifade etti. Aktaş, serginin 18 Aralık 2007 Salı günü akşamına kadar izlenime açık kalacağını da sözlerine ekledi.

(MŞ)

17.12.2007 15:28 TSİ

Haberler