Kerküklü Türkmen ve Araplardan 140. madde kararına tepki

Irak'ın Kerkük kentindeki Türkmen ve Araplar, Federal Mahkemenin Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili olan Anayasa'nın 140. maddesinin yürürlükte kalması kararına tepki gösterdi.

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Sözcüsü Ali Mehdi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mahkemenin kararını Irak'ın toprak bütünlüğünü tehlikeye sokma şeklinde nitelendirerek, "Bu adım Irak'ın bölünmesine yönelik bir adımdır." dedi.

Tartışmalı bölgelerin statüsünü belirleyen 140. maddenin yıllar önce zaman aşımına uğradığını, ancak bunun yeniden yürürlüğü konulmasından endişe duyduklarını dile getiren Mehdi, "Hedefte Kerkük'te Kürt nüfusunu artırmak ve ileride yapılacak bir referandumla kenti Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne (IKBY) ilhak etme planı var." dedi.

Maddenin uygulanmasının önüne geçilmesi için tüm yasal haklarını kullanacaklarını belirten Mehdi, maddenin hayata geçirilmesi halinde başta Kerkük olmak üzere ülkedeki tüm tartışmalı bölgelerin istikrarının bozulacağı uyarısında bulundu.

Araplar da endişeli

Türkmenlerin yanı sıra Araplar da Federal Mahkemenin kararından endişe duyan taraflar arasında yer alıyor.

Kerkük'teki Birleşik Arap Cephesi Başkan Yardımcısı Nadım eş-Şimmeri, "Kerkük'te istikrarın bozulmasından endişeliyiz." diyerek karara tepki gösterdi.

Kerkük ve tartışmalı bölgelerde özellikle son 2 yıldır istikrarın hakim olduğunu hatırlatan Şimmeri, maddenin uygulanmasıyla ortaya çıkacak sorunlardan Irak merkezi hükümetinin sorumlu olacağını söyledi.

Kentteki Araplar olarak kararı kabul etmediklerinin altını çizen Şimmeri, Kerkük'te bir kez daha etnik ve mezhepsel sorunların yaşanmasını istemediklerini ifade etti.

Irak Federal Mahkemesi, bugün Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili olan Anayasa'nın 140. maddesinin yürürlükte kalmasına karar vermişti.

Tartışmalı 140. madde nedir?

Irak Anayasası'nda Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili olan 140. madde, üç aşamadan oluşuyor.

Buna göre, önce Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerde (Diyala, Musul ve Salahaddin) eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin dönemi ve 2003 sonrası yaşanan demografik değişiklik durumu normalleştirilecek, ardından nüfus sayımı yapılacak ve daha sonra bu bölgelerin merkezi yönetime mi yoksa IKBY'ye mi bağlanmasına karar verilmesi için referanduma gidilecek. Anayasa'ya göre tüm bunların Aralık 2007'ye kadar gerçekleştirilmesi gerekiyordu.

O dönem Kerküklü Türkmen, Kürt ve Arap siyasi temsilcilerden oluşturulan komisyon hiçbir sonuca ulaşamamıştı ve söz konusu madde 2007 yıl sonunda yürürlükten kalkmıştı.

Kürt siyasi liderler, özellikle Kerkük'ün statüsünün belirlenmesi için 140. maddenin uygulanması gerektiğini savunurken, Kerküklü Türkmen ve Araplar ise maddenin 2007 sonunda hukuken sona erdiğini dile getiriyordu.

Türkmen ve Araplar, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) gibi Kürt siyasi partilerin, Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelere ülkenin kuzey kentlerinden bu bölgelerin demografik yapısını değiştirecek ölçüde nüfus kaydırdığını savunuyor.