İran Uzmanlar Meclisi üyesi Ali Mousavi Jazayeri: İngiltere, İran'ın yapacağı misillemelerden...

Perşembe günü İngiltere ordusuna bağlı kuvvetlerin, Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarını delerek İran'dan Suriye'ye ham petrol taşıdığı öne sürülen bir tankeri Cebelitarık Boğazı'nda durdurmasının ardından iki ülke arasındaki gerilim sürüyor.

İran'ın Fars Haber Ajansı, İran Uzmanlar Meclisi üyesi Ali Mousavi Jazayeri'nin "Burada açıkça söylüyorum ki İngiltere, İran'ın yapacağı misillemelerden korkmalı" dediğini belirtti.

Uzmanlar Meclisi, İran'da birçok konuda söz hakkı olan dini liderin seçilmesi, denetlenmesi ve gerekli gördüğü hallerde görevden alma yetkisine sahip olan, etkili bir anayasal bir kurum.

Jazayeri, "Şiddete karşı aslı sessiz kalmayacağımızı gösterdik. ABD'nin insansız hava aracıyla yarattığı gerilime güçlü bir tepki gösterdiğimiz gibi, bu konuda da kesinlikle sert tedbirler alacağız" dedi.

ABD'nin insansız hava aracının (İHA) Hürmüz Boğazı yakınlarında 20 Haziran'da İran İslami Devrim Muhafızları tarafından 'İran hava sahasını ihlal ettiği' gerekçesiyle düşürmüş; ABD, İHA'nın uluslararası suların üzerinde uçtuğunu duyurmuştu.

Sabah saatlerinde de İngiltere bayraklı bir büyük yük gemisinin Umman Körfezi'ne girdiği sırada İran güvenlik güçleri tarafından durdurulduğu haberi gelmişti. İngiltere Deniz Ticareti Operasyonları merkezinden bir yetkili, Reuters'a, yük gemisinin ve çalışanlarının güvende olduğunu söyledi.

Yetkili, "Pacific Voyager petrol tankeri, bir sonraki durağı olan limana varış saatini ayarlamak üzere rutin bir prosedür gereği durduruldu, ardından yoluna planlandığı gibi devam etti" dedi.

İran'dan da bunun "uydurma bir haber olduğu" belirtilerek yalanlama geldi.

İran IRIB haber ajansı, isimsiz bir üst düzey kaynağa dayandırdığı haberinde, bu haberlerin uydurma olduğunu, petrol taşıyan İngiltere gemisinin İran Devrim Muhafızları tarafından durdurulmadığını bildirdi.

İran Devrim Muhafızları'ndan bir komutan, Cuma günü İran tankerinin Cebelitarık Boğazı'nda durdurulması sonrası "karşılık olarak biz de bir İngiliz gemisini durdurabiliriz" demişti.

Çalışanlardan 'şüpheli' değil 'tanık' olarak ifade alınıyor

İngiltere'ye bağlı Cebelitarık özerk yönetimi yaptığı açıklamada, Grace 1 isimli tankerin Suriye'deki Banyas rafinerisine ham petrol taşıdığına dair güvenilir bilgiler olduğunu belirtti.

Başbakan Fabian Picardo, "Bu rafineri Avrupa Birliği'nin Suriye'ye yönelik yaptırımlarına tabi olan bir kurumun malı" dedi.

Picardo, talebi üzerine operasyonun İngiltere Deniz Kuvvetleri'nin de katılımıyla gerçekleştirildiğini duyurdu.

Cebelitarık özerk yönetiminden yapılan açıklamada, gemide çalışanların 'şüpheli' olarak değil 'tanık' olarak dinlendiğini, bu sayede geminin rotasını belirlemeye çalıştıklarını belirtti.

İngiliz Büyükelçi Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı

İran, Perşembe günü İngiltere'nin Tahran Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, tankerin durdurulmasıyla ilgili rahatsızlığı iletmişti.

Büyükelçi Robert Macaire'nin çağrılmasıyla ilgili konuşan İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Abbas Mousavi, tankerin durdurulmasının herhangi bir hukuki ya da uluslararası bir temeli olmadığını belirterek bırakılması gerektiğini ve olayı 'bir çeşit korsanlık' olarak değerlendirdiğini söylemişti:

"Bu hareket, İngiltere'nin de ABD'nin düşmanca politikasını takip ettiğini gösteriyor. Bu, İran ulusu ve hükümeti için kabul edilemez bir durum."

Veri şirketi Refinitiv tarafından paylaşılan rota bilgilerine göre, Grace 1 Akdeniz'e Mısır'ın Süveyş Kanalı'ndan ziyade Afrika kıtasını güneyden dolaşarak geldi.

Reuters'a göre 300 bin tonluk Panama bandıralı tanker, Singapur merkezli IShips Management Pte Ltd. Şirketi tarafından idare ediliyor.

Reuters'ın elde ettiği bir bilgiye göre petrol, tankere İran kıyılarında dolduruldu, ancak bir belgede petrolün komşu Irak'tan geldiği belirtiliyor.

AB'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları, 2011'de Beşar Esad'ın ülke içerisindeki demokrasi yanlısı protestoları bastırma girişiminden kısa bir süre sonra yürürlüğe girmişti.

İngiliz hükümeti operasyonu memnuniyetle karşıladı.

İngiltere Başbakanı Theresa May, "Suriye rejimine dönük AB yaptırımlarını yerine getirmeye yönelik bu kararlı girişimi memnuniyetle karşılıyoruz ve bu sabah operasyonu başarıyla yürüten Cebelitarık yetkililerine takdirlerimizi sunuyoruz" dedi.

May sözlerini, "Bu, yaptırımların ihlalinin kabul edilemez olduğuna dair açık bir mesaj yolluyor" şeklinde sürdürdü.

Perşembe sabahı düzenlenen operasyonun, ABD'nin İran'ın ham petrol satışını tüm dünyada durdurmak istemesiyle bağlantılı olabileceği yorumları yapılıyor. Tahran, Beyaz Saray'ın bu tutumunu "ekonomik savaş" olarak nitelendiriyor.