Covid: Vakaların hızla arttığı California'da yeni karantina kuralları

Koronavirüs vakalarının hızla arttığı ABD'nin California eyaletinin önemli bir kısmında yeni ve sıkı kapa n ma önlemleri açıklandı.

En az üç hafta süreceği açıklanan ve Noel dönemini de içine alan yeni sokağa çıkma önlemleri eyalette yaşayan 40 milyon nüfusun hemen hemen yüzde 85'ini kapsıyor.

Yasaklar kapsamında dükkanların ve işyerlerinin çoğu kapanıyor ve insanların kendi evlerinde yaşayanlar dışında herhangi bir kişiyle biraraya gelmeleri yasaklanıyor.

Pazar günü açıklanan rakamlara göre ABD'de Covid-19 tanısıyla hastaneye kaldırılanların sayısı rekor düzeye ulaştı.

Ülkede son birkaç hafta içinde Covid kaynaklı ölümlerin sayısında da büyük artış oldu ve bunun kısmen milyonlarca Amerikalının Şükran Yortusu dolayısıyla seyahat etmesi ve birbirini ziyaret etmesiyle ilgisi olabileceği düşünülüyor.

ABD'nin en büyük nüfuslu eyaleti olan California'da yeni ve çok sıkı önlemler ilan edilmesinin ardında ise hastanelerin yoğun bakım kapasitelerinin iyice zorlanmaya başlaması yatıyor.

Önlemler eyaletin güneyi ve orta bölgelerini kapsıyor ama diğer bölgelerin de birkaç gün içinde aynı önlemleri benimsemesi mümkün görünüyor.

Sıkı sokağa çıkma önlemlerini belediye başkanının daha önceden ilan ettiği San Francisco'da ayrı bir dizi önlem uygulamada.

California Mart ayında, salgının ilk aşamalarında hayati olmayan bütün iş kollarının kapatıldığı kapsamlı önlemler almış ve başka eyaletlere örnek oluşturmuştu.

Yeni önlemler neler?

California Valisi Gavin Newsom, eyaleti oluşturan beş bölgeden herhangi birindeki hastanelerde, yoğun bakım birimlerinin kalan kapasitesi yüzde 15'in altına düştüğü anda bu bölgenin 24 saat içinde sıkı sokağa çıkma yasaklarına geçeceğini açıklamıştı.

Bu şekilde yürürlüğü giren son önlemler aslında içerik olarak Mart ayında uygulanan yasaklara epey benziyor ama birkaç önemli alanda daha geniş esneklik sağlandığı dikkat çekiyor.

İlan edilen önlemler üç hafta uygulanacak ve yoğun bakım kapasitelerinin yeniden yüzde 15'in üzerine çıkması hedeflenecek.

Vali Gavin Newsom önlemlerin salgının yükseliş eğrisini düzleştirme ve sağlık hizmetleri üzerindeki baskıyı azaltma bakımından faydalı olacağını söyledi.

"Virüsle savaşımızda bir eşiğe geldik ve California'nın sağlık sisteminin önümüzdeki haftalarda işini yapamaz hale gelmesini engellemek için şu anda kararlı adımlar atmamız gerekiyor" diye konuştu.

Bu noktaya nasıl gelindi?

California'daki durum aslında ABD genelindeki gidişi yansıtıyor. Eyalette Pazar günü 30 bin yeni vaka görüldüğü açıklandı.

Salgının başından bu yana bu eyalette 1 milyon 300 bin vaka görüldü ve 21 bin kişi yaşamını yitirdi.

California'yı oluşturan beş bölgeden ikisi olan Güney California ve San Joaquin Valley bölgelerindeki hastanelerde yoğun bakım kapasiteleri Cuma günü, sokağa çıkma önlemleri için yetkililerin öngördüğü yüzde 15 eşiğinin altına indi.

Eyaletin en büyük iki kenti Los Angeles ve San Diego'yu da kapsayan Güney California bölgesinde, boş yoğun bakım kapasitesi Cumartesi günü itibariyle yüzde 12,5'a, San Joaquin'de ise yüzde 8,6'ya kadar inmişti.

Yetkililerin yüzyüze olduğu zorluklar neler?

California'nın yönetiminde olan Demokratların muhalifi Cumhuriyetçiler ve eyalet içindeki birçok belediye yeni önlemlerin yerel ekonomiye zarar verebileceğini söylüyor ve etkili olup olamayacaklarını sorguluyorlar.

Cumhuriyetçi eyalet meclisi üyelerinden James Gallagher Fox televizyonuna "Her eyalette vakalar yükseliyor. O halde bu alınan önlemlerin vakaları nasıl azalttığı sorusunu sormak gerekiyor" dedi.

Araştırmalar sokağa çıkma yasaklarının ilan edildiği yerlerde vaka sayılarında düşüş görüldüğüne işaret ediyor. Dünya Sağlık Örgütü de salgınla ilgili tavsiyelerinde, insanları genel olarak kapalı mekanlardan, kalabalıklardan ve yakın temasdan kaçınmaya çağırıyor.

Fakat bazı polis ve kolluk örgütlenmeleri, yeni kuralların uygulanmasını sağlama faaliyetine girmeyeceklerini açıkladılar.

Orange County Emniyet Müdürü Şerif Don Barnes "Sağlık kurallarına uymak insanların bireysel sorumlulukları, kolluk kuvvetlerini ilgilendiren bir konu değil" diye konuştu.

Bir yandan da Vali Gavin Newsom samimiyetsizlikle suçlanıyor. Kasım ayında kendi koyduğu kuralları ihlal ederek Napa Vadisi'nde lüks bir restorana gittiği görülmüştü.

Aynı restoranda başka bir gün yemek yiyen San Fransisco Belediye Başkanı London Breed ile Vali Newsom daha sonra kuralları çiğnedikleri için özür dilemişlerdi.

ABD genelinde durum ne?

Covid İzleme Projesi'nin verdiği rakamlara göre Pazar günü ABD çapında 101 bin 487 yeni vaka bildirildi ve 1138 kişi daha yaşamını yitirdi.

Salgının başından bu yana 14 milyon 600 bin kişinin hastalandığı ülkede bu hastalıkla ilgili ölümlerin toplam sayısı da 273 bin 374'e çıktı.

Pazar günü Beyaz Saray koronavirüs görev gücü koordinatörü Dr Deborah Birx, Trump yönetimini kuralları ihlal etmek ve salgınla ilgili "efsaneleri" körüklemekle suçladı.

"İnsanların bu iddiaları ezbere tekrarladığını, maskenin işe yaramadığı, sürü bağışıklığının tek yol olduğu ezberlerini yinelediklerini duyuyorum. Bu, bu ülkenin karşı karşıya gelebileceği en kötü olaydır" diye konuştu.

ABD'de aşının uygulanmasından sorumlu bilim insanı Moncep Slaoui, CBS televizyonuna verdiği demeçte "tünelin ucundaki ışığın göründüğünü" söyledi ve Gıda ve İlaç Denetim Dairesi'nin Perşembe günkü toplantısında aşıya onay vermesini umduğunu kaydetti.

Fakat hayatın İlkbahar'da normale dönebilmesi için Amerikalıların hala sağlık önlemlerine uymaları gerektiğini vurguladı.

Eyalatler tek tek aşının dağıtımı için hazırlıkları sürdürüyor. İlk dozların ülkenin bir milyon sağlık çalışanı ve bakımevlerinde kalan üç milyon civarında yaşlıya ayırılması bekleniyor.