Trabzon: Trabzon'da Ahilik Haftası Kutlamaları Polemiği

Ahilik Kültür Haftası etkinliklerinin bu yıl pilot bölge seçilen Trabzon'da, Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un da katılımıyla 9 Ekim tarihinde kutlanması beklenirken, kutlamaların organizasyonunun Ankara merkezli Esnaf ve Sanatkarlar Derneği (ESDER) tarafından yapılacak olması, kutlama öncesi kentteki en büyük esnaf birliği olan Trabzon Esnaf ve Sanatkarları Odaları Birliği'nin (TESOB) tepkisini çekti.

19. Ahilik Kültür Haftası kutlamaları, bu kültür içinde çok önemli bir yeri olan Ahi Evren Dede'nin mezarının da bulunduğu ve bu nedenle pilot bölge seçilen Trabzon'da Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un da katılımıyla resmi olarak yapılacak. Kutlamaların organizasyonu işinin Turizm ve Kültür Bakanlığı tarafından ESDER'e verilmesi, kentteki en büyük esnaf birliğinin tepkisini çekti. TESOB Başkanı Halil İbrahim Kalfaoğlu, kutlamaları organize edecek Ankara merkezli ESDER'in arkasından gitmeyeceklerini belirtirken, ESDER Genel Başkanı Mahmut Çelikuş amaçlarının Trabzon'un manevi şahsiyetler sayesinde Türkiye'ye tanıtılması olduğunu, Kalfaoğlu'nun ise başlangıçta kendilerine destek verdiğini fakat sonradan bundan vazgeçtiğini söyledi.

Konuyla ilgili bir basın toplantısı düzenleyen TESOB Başkanı Halil İbrahim Kalfaoğlu, 9 Ekim'de Trabzon'da kutlanacak 19. Ahilik Kültür Haftası'nın organizasyonunun Ankara merkezli ESDER'e verilmesinin kabul edilemez olduğunu belirterek, kutlamalarda yer almayacaklarını kaydetti. Trabzon'daki kurum ve kuruluşların yok sayılarak organizasyon işinin ESDER'e ihale edilmesinin kabul edilemez olduğunu tekrarlayan Kalfaoğlu, "TESOB olarak Ahiliği son derece benimsemiş bir meslek kuruluşuyuz. Ahilik Kültür Haftası'nın bu yıl Trabzon'da kutlanacak olması nedeniyle, birlik olarak 'neler yapabiliriz' diye bir araştırma ve çalışma yaptık. Ancak Trabzon'daki diğer kurum ve kuruluşların yok sayılarak Ahilik kutlamalarının birilerine ihale edilmesini kabul edilemez buluyoruz. Trabzon'da bunu kutlayacak kurum yok mudur? Bizler Ahiliğin Trabzon'da çok güzel bir şekilde kutlanması planlarını yaparken, güzel şeyler yapma amaç ve gayretindeyken, önümüze bir rapor kondu ve ne iş yaptığını dahi bilmediğimiz 'ESDER' diye bir derneğin kutlamaları organize edeceği bize bildirildi. Bakanlığın bu görevi onlara verdiklerini söylüyorlar. 'Bu işi birlikte yapalım' diyorlar bize. Ancak biz Ankara'dan gelen bir derneğin arkasından gidecek değiliz" diye konuştu.

Meselenin iyi tahlil edilmesi gerektiğini söyleyen Kalfaoğlu, "Bu ilin iktidar milletvekillerinin dikkatini çekmek istiyorum. Trabzon'da böyle bir organizasyonu yapacak kurum ve kuruluşlar mevcuttur" dedi.

Trabzon'un tanıtımı için hazırlanan ve içindeki müstehcen fıkra nedeniyle tartışma konusu olan 'Trabzon 2006' kitabını da eleştiren Kalfaoğlu, kitabın içinde diğer kültürlerden çok sayıda bilginin bulunduğunu ancak Ahi Evren Dede hakkında bilgi olmadığını belirterek, bunun Ahi Evren Dede'ye yapılmış büyük bir saygısızlık olduğunu savundu.

"ASLINDA BİZ TRABZON'U TANITIYORUZ, BİZE ŞÜKRAN DUYMALILAR"

ESDER Genel Başkanı Mahmut Çelikuş ise Kalfaoğlu'nun ESDER'i hedef alan açıklamalarının son derece üzüntü verici olduğunu söyledi. Ahilik kutlamalarının yıllardır Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapıldığını dile getiren Çelikuş, bu yıl bünyesinde TESOB'un da bağlı olduğu Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu'nun (TESK) da bulunduğu kurum ve kuruluşlardan oluşan kutlama komitesinde ilgili kararın alındığını söyledi. 19. Ahilik Kültür Haftası kutlamaları için pilot bölge seçilen Trabzon'daki kutlamaların organizasyonuna ESDER olarak talip olduklarını belirten Çelikuş, "Bakanlık bizim talebimizi uygun gördü ve Trabzon'daki kutlamayı bizim yapmamızı kabul etti. Bu kutlamalar için Trabzon Valiliği ve Belediye Başkanlığı'nın yanısıra bazı sivil toplum kuruluşlarının da içinde bulunduğu Trabzon Kutlama Komitesi'nin de bir talebi oldu. Ancak bakanlık kutlama ödeneğini sadece derneklere verdiği için ve ESDER de Türkiye genelinde teşkilatlanmış tek esnaf derneği olduğu için kutlamalar bize verildi. Gerekçe bu. Ödenek de öyle iddia edildiği gibi büyük bir miktar değil. Yapılacak kesintinin ardından 25-30 bin YTL'lik bir tutardır. Biz dernek olarak da cebimizden para harcıyoruz. Amacımız Trabzon'un bu büyük manevi şahsiyetinin Türkiye'de tanıtılması. Aslında biz Trabzon'u tanıtıyoruz, bize şükran duymalılar" şeklinde konuştu.

TESOB Başkanı Halil İbrahim Kalfaoğlu'nun daha önce kendileriyle yaptığı görüşmede önce kendilerine destek verdiğini ve kutlamalarda yer alacağını açıkladığını da kaydeden Çelikuş, ancak Kalfaoğlu'nun daha sonra vazgeçtiğini, bunun nedenini de bilmediğini ifade etti.

Kırşehir ilinin ahiliğin merkezi olarak bilindiğini ancak bu kültür içinde çok önemli bir yeri olan Ahi Evran Dede'nin mezarının Trabzon'da bulunması dolayısıyla Trabzon'un bu kültürde çok farklı bir yeri olduğunun altını çizen Çelikuş, bu yılki kutlamalarda Trabzon'un bu nedenle pilot bölge seçildiğini söyledi. Çelikuş, "Amacımız Trabzon'u Trabzon yapan manevi mimarların Türkiye'ye tanıtılmasıdır" dedi.

Trabzon Kutlama Komitesi'nin kutlamalar için kendilerine destek verdiğini de ifade eden Çelikuş, olayın siyasiymiş gibi değerlendirilmesiyle ilgili olarak "Meselenin siyasi bir yanı yoktur. Çünkü ESDER siyasi bir yapılanma değildir. İçinde her siyasi görüşten insanı barındıran bir esnaf kuruluşudur" diye konuştu.

Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Öncel Koç ise tartışmayla ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kutlamalar için Trabzon'u pilot bölge seçtiğini ve ESDER'in de kutlamalara katkıda bulunduğunu söyledi. Koç, Trabzon 2006 kitabında Ahi Evran Dede hakkında bilgi olmadığı şeklindeki iddianın da doğru olmadığını belirterek, kitapta Trabzon'un ünlü simaları kısmında Ahi Evren Dede'nin Kanuni Sultan Süleyman'dan önce ilk sırada yer aldığını söyledi.

Trabzon 2006 kitabında Ahi Evren Dede ile ilgili olarak şu bilgilere yer veriliyor:

"Orhan Gazi zamanında yaşamış ve Trabzon'un fethini hazırlayıcı görevle Trabzon'a gelmiş olan Ahi Evren Dede, Doğu Karadeniz Kıyısı'nda Hristiyan Komnen Hanedanı'nın hakim olduğu Trabzon İmparatorluğu'nun başkentine tepeden bakan Boztepe'de bir tekke inşa ettirmiş, irşat göreviyle meşgul olmuş ve burada vefat etmiştir. 13. yüzyılda kurulan ve Türklerin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatının gelişmesine önemli katkılar sağlayan Ahiliğin bir kolu da Ahi Evren Dede vasıtasıyla Trabzon'a uzanmıştır"

Haberler