Adnan Menderes neden idam edildi? Adnan Menderes neden asıldı? Adnan Menderes kimdir? Adnan Menderes ne zaman idam edildi?

Adnan Menderes neden idam edildi, sorusunun yanıtı merak edilen konular arasında yer alıyor. 9. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olan ve Türk siyaset tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak geçen Adnan Menderes neden idam edildi? Adnan Menderes neden asıldı? Adnan Menderes kimdir? Adnan Menderes ne zaman idam edildi? Ayrıntılar haberimizde...

ADNAN MENDERES KİMDİR?

1899'da, Aydın'ın Koçarlı ilçesinin Çakırbeyli köyünde toprak ağası varlıklı bir çiftçinin oğlu olarak doğdu. Kırım Tatarı asıllı olan büyük babası Hacı Ali Paşa, Konya'dan Tire tarafına göç etmiştir. İbrahim Ethem Bey ile Tevfika Hanım'ın oğludur. Kız kardeşi Melike küçük yaşta ölmüştür. I. Dünya Savaşı öncesinde önce Karşıyaka'da forvet, daha sonra Altay'da kalecilik olmak üzere futbol oynadı. İlkokuldan sonra, İzmir Amerikan Koleji'nden mezun oldu. I. Dünya Savaşı'nda yedek subay eğitimi gördü, fakat zehirli sıtma hastalığına yakalandığı için cepheye gidemedi.

Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı ve sonrasında İstiklâl Madalyası aldı. Siyasi kariyerine Serbest Cumhuriyet Fırkası'nda başlayan Menderes, partinin kendini feshetmesinin ardından Cumhuriyet Halk Partisi'ne (CHP) katıldı ve ilk defa 1931 Türkiye Genel Seçimleri'nde Aydın milletvekili olarak meclise girdi. Ayrıca 1935, 1939 ve 1943 Türkiye genel seçimlerinde de CHP Aydın milletvekili olarak tekrar mecliste görev aldı. Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünün ardından CHP'nin başına geçen İsmet İnönü'nün bütün üretim araçlarını devletleştirme faaliyetlerine karşı çıktı. Dörtlü Takrir olayı ve parti içi muhalefetten dolayı 1945 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden ihraç edildi.

1945'te, CHP'den birlikte ihraç edildikleri arkadaşları Celâl Bayar, Mehmet Fuad Köprülü ve Refik Koraltan ile Demokrat Partiyi kurdu. Parti, katıldığı ilk seçimde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 61 sandalye kazandı. 1950 Türkiye genel seçimlerinde DP %52.7, CHP ise %39.4 oy aldı. DP 13 puan farkla kazanmasına rağmen seçimde kullanılan çoğunluk sistemi nedeniyle DP 420, CHP ise sadece 63 milletvekili çıkardı. Menderes 19. Türkiye Hükûmeti'ni kurarak başbakanlık görevine başladı. Bu görevini 1960 yılına kadar on yıl boyunca sürdürdü. Başbakanlığı döneminde Türkiye ekonomisi ortalama yıllık %7.8 oranında büyüdü ve Türkiye'nin gayri safi millî hasıla'sı Dünya toplamının binde 6.43'ünden, binde 7.52'sine yükseldi. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra Yassıada Yargılamaları sonucu 9 ay 27 gün süren duruşmalar sonunda idam cezasına çarptırıldı ve 17 Eylül 1961 tarihinde Bursa'nın İmralı adasında idam edildi.

ADNAN MENDERES NEDEN İDAM EDİLDİ?

27 Mayıs Darbesi'nin ardından cuntacılar tarafından özel olarak kurulan Yüksek Adalet Divanı'nda Adnan Menderes pek çok konuda suçlanmıştır. Adnan Menderes için itham edilen suçlamaları şunlardır:

• 6-7 Eylül Olayları'na önceden haberi olduğu halde müdahale etmemek,

• İstanbul'da Bulvar ve yol açmak için pek çok vatandaşın evini, parasını geciktirerek ya da hiç ödemeden istimlak etmek,

• Kanuna aykırı olarak üniversite basmak ve halka ateş açtırtmak, Gündem haberler için bizi takip edin. Haberler.com gündemin sıcak konularını sizler için derliyor.

• Bazı muhalefet milletvekillerinin ve muhalefet liderinin seyahat özgürlüğünü kısıtlamak,

• Döviz Yasası'nı ihlal etmek,

• Devlet radyosunu siyasi çıkarları için kullanmak, Haberler.com sizler için en doğru bilgileri araştırıyor. Doğru kaynak için doğru yerdesiniz.

• Halkı Demokrat İzmir gazetesinin matbaasını tahrip etmeye teşvik etmek

• Kırşehir'in haksız olarak ilçe yapılması,

• Yargı bağımsızlığının ihlali,

• 1957 seçimlerinin erkene alınarak kanuna aykırı olarak tarihinin değiştirilmesi,

• Tahkikat Komisyonu'nun kurulup olağanüstü yetkilerle donatılması,

• Örtülü Ödenek Davası

• Anayasa'yı ihlal

ADNAN MENDERES NE ZAMAN İDAM EDİLDİ?

27 Mayıs darbesini yapan cuntacıların özel olarak kurdukları mahkeme olan Yüksek Adalet Divanı 9 ay 27 gün süren yargılama süreci sonunda 14 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapse mahkûm edilmeye karar verdi. Geri kalan 418 sanığa ise 6 ay ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları veya beraat kararı verildi. Akabinde Pakistan devlet başkanı Muhammed Eyüb Han ve İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Kennedy, Fransa cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth, Almanya Başbakanı Konrad Adenauer idamların durdurulması için Cemal Gürsel başkanlığındaki Millî Birlik Komitesi'ne çağrıda bulundular. Cemal Gürsel başkanlığındaki Millî Birlik Komitesi; Celâl Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affetti. Celâl Bayar'ın cezası yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrildi. Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961 tarihinde ve adet olduğu üzere sabaha karşı, o gün başarısız bir intihar teşebbüsünde bulunan, tutanaklara da geçen; tutuklu kaldığı süre içerisinde görevli bazı askerlerce sözlü ve fiziksel olarak şiddet gören Adnan Menderes ise İmralı Adası'nda 17 Eylül 1961'de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden sağlam raporu alınmasının akabinde, öğleden sonra saat 13:21'de idam edildi.

31 Mart Yerel Seçim Sonuçları İçin Tıklayın