Çukurova'dan Afrika'ya Bir Ayda 100 Bin Yırtıcı Kuş Göç Etti

ÖMER FANSA - Adana'da, Türk-Bulgar doğa ve kuş koruma derneklerince yürütülen çalışmayla, Türkiye üzerinden Afrika'ya göç eden 100 bini aşkın yırtıcı kuş sayıldı.

Doğa Derneğince başta Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği (BSPB) ve diğer uluslararası ortaklarıyla nesli küresel ölçekte tehlike altında olan küçük akbaba kuşlarının ve göç yollarının korunması için AB Hibe Programları kapsamında çalışma başlatıldı.

Bu kapsamda, küçük akbaba nüfusundaki popülasyon eğiliminin izlenmesi amacıyla Adana'nın Ceyhan ilçesi Sarımazı Mahallesi kırsalında bir ay süreyle "sonbahar yırtıcı kuş göçü izleme" çalışması yapıldı.

Sayımlar sonucu, Avrupa'dan ya da yurt içinden Çukurova'ya gelerek buradan Afrika'ya göç eden 800'ü aşkın küçük akbaba tespit edilirken, aralarında küçük orman kartalı, yaz atmacası, yılan kartalı, arı şahini, şahin, küçük kartal, kara çaylak gibi çeşitli türlerden 100 bin aşkın yırtıcı kuş sayıldı.

BSPB Kuş Göç Yolları Sorumlusu Volen Arkumarev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin, kuşların büyük çoğunluğunun geçiş noktalarından birini oluşturduğunu belirtti.

Küçük akbabaların doğum yerlerinden 3 bin kilometre uzakta yer alan Orta Afrika'daki kış geçirme merkezlerine göç ettiklerini aktaran Arkumarev, şöyle devam etti:

"Genellikle sonbaharda sayıları oldukça fazlalaşıyor. Çünkü akbabalar daha büyük bir akışla göç ediyorlar. Bu sayede sonbahar ve ilkbaharda nüfuslarının tam rakamını kontrol etmek daha kolay oluyor. Bu yüzden gözlemi sonbaharda yapıyoruz. Gözlemlerimiz 3 farklı noktadan gerçekleşiyor. Önümüzdeki 4 yıl içinde gözlemlere devam ederek projenin sonunda kuşlardaki sayı artışı eğilimini elde edeceğiz. Çünkü kuşların Türkiye'nin batısındaki nüfusları çok büyük, fakat yeterince araştırılmış değil."

"Küçük akbabalar azalıyor"

Arkumarev, küçük akbabaların son 20 yıldır yok olma eğiliminde olduğunu, yüzde 54 civarında azaldıklarını belirtti.

Bu türün Avrupa'da yeniden canlanabilmesi ve korunması için proje ortaklarıyla her türlü gayreti gösterdiklerini anlatan Arkumarev, "Sayıma eylülde başladık. Afrika'ya doğru uçan 800 küçük akbaba mevcut. Bu büyük ve gittikçe artan bir sayı. Toplamda yaklaşık 100 bin yırtıcı gördük. Çok sayıda kuş üzerimizden uçuş yaptı, hepsini sayabilmek gerçekten zordu. Sonuçlardan ötürü çok mutluyuz." diye konuştu.

Arkumarev, Avrupa'dan Afrika'ya kadar kuşların göç yolları üzerinde bulunan yüksek gerilim hatları ile tarımsal zehir kullanımının hayvanları tehdit ettiğini belirterek, "2 yıl sonra bu tehlikeli olan direklerin izole edilmesi için çalışmalara başlayacağız. Bir diğer tehdit de zehir kullanımı. Bazı çiftçiler, ekinlerini korumak için kanunsuz olarak zehirli arpa kullanıyorlar. Ama maalesef akbabalar bu kanun dışı uygulamanın en büyük kurbanı oluyor." ifadesini kullandı.

"800'e yakın küçük akbabaya rastladık"

Doğa Derneği Koruma Politikaları Sorumlusu Can Yeniyurt da küçük akbabanın nesli tehlike altında olan bir kuş türü olması nedeniyle sayılarının tespitinin son derece önemli olduğunu dile getirdi.

Türkiye ve Avrupa'da üreyen bu kuşların Sarımazı bölgesinde yoğunlaşıp Afrika'ya doğru göç etiklerini bildiren Yeniyurt, şunları kaydetti:

"Burada bir aydır sayım yapıldı. 3 istasyondan sayımlar gerçekleştirildi. 800'e yakın küçük akbabaya rastladık. Bu oldukça iyi bir sayı. Onun dışında küçük orman kartalı, yaz atmacası, yılan kartalı, arı şahini, şahin, küçük kartal, kara çaylak gibi çok sayıda yırtıcı türünü de gözlemleme şansımız oldu. Proje kapsamında Bulgaristan'ın desteğiyle beraber sayımları gerçekleştirdik. Ülkemizin önemli bir biyolojik çeşitlilik türü olan küçük akbaba ve diğer yırtıcı kuşları da tespit etmiş oluyoruz. Aynı zamanda tespitin dışında bu yırtıcı kuşları tehdit eden unsurları da örneğin elektrik çarpması, tarım kimyasallarının tehditlerinin ortadan kaldırılması için çalışmalar gerçekleştiriyoruz."