Yeşil sukuk yenilenebilir enerjinin finansmanına çözüm olabilir mi?

Daha evvelki yazılarımızda yenilenebilir enerji yatırımlarının ülkelerin hem sosyal hem de ekonomik kalkınması için hayati öneme sahip olduğunu belirtmiştir. Bunun en temel gerekçesi yenilenebilir enerji yatırımlarının çevre kirliliğini önemli ölçüde azaltmasıdır. Ek olarak, yenilenebilir enerji projeleri sayesinde ülkeler kendi enerjilerini üretebilmektedirler. Bu durum da ülkelerin enerji konusunda başka ülkelere olan bağımlılığını azaltmaktadır.

Buna karşın, yenilenebilir enerji projelerinin en önemli dezavantajı başlangıç maliyetinin çok yüksek olmasıdır. Bu durum yatırımcıları tedirgin etmekte ve bu yatırımların arttırılmasının önünde ciddi bir bariyer teşkil etmektedir. Bu yüzden, yenilenebilir enerji projelerine yeterli miktarda fon bulunabilmesi önemli bir problem haline gelmiştir.

Yenilenebilir enerji projelerine yönelik olarak son günlerde tartışılan finansman yöntemlerinden biri de yeşil sukuktur. Adından da anlaşılabileceği üzere, sukukun çevre dostu projeler için kullanılması anlamına gelmektedir. Bu yazımızda, yeşil sukukun yenilenebilir enerji projelerinin finansman sorunlarına çözüm olup olamayacağı incelenecektir.

Öncelikle sukukun tanımıyla başlayalım. Sukuk Arapça'da "sak" kelimesinden türetilmiştir. Kelime olarak sertifika ve vesika anlamlarına gelmektedir. Öte yandan, sukukun "faizsiz bono" veya "İslami tahvil" olarak da isimlendirildiği de görülmektedir.

Sukukun temelinde bir dayanak varlık bulunmaktadır. Sukuk ihracında süreç temel olarak 2 farklı aşamada gerçekleşmektedir. İlk olarak, yapacağı yatırımlar için fona ihtiyacı bulunan şirket, elinde bulunan sabit kıymeti varlık kiralama şirketlerine devretmektedir. İkinci aşamada ise, söz konusu varlık kiralama şirketi devraldığı bu sabit kıymeti menkul kıymete dönüştürmektedir. Böylece, sukuk ihraca hazır hale gelmiş olmaktadır.

Belirtilen hususların akabinde, bahsi geçen bu sukuk yatırımcılar tarafından satın alınmaktadır. Sukuku elinde tutan kişinin bu dayanak varlıktan meydana gelen gelire sahip olma hakkı bulunmaktadır. Böylece şirket de ihtiyacı olan fona ulaşabilmiş olacaktır.

Yeşil sukuk da belirtilen bu finansal ürünün çevre dostu projelere uygulanması anlamına gelmektedir. Yenilenebilir enerji projeleri de çevre dostu olduğu için, yeşil sukuk bu projelerin finansmanı için de kullanılabilmektedir.

Peki yeşil sukuk başlangıç maliyeti yüksek olan yenilenebilir enerji projelerinin finansman sorununun çözümünde yeterli olabilir mi?

Bu soruya cevap verebilmek için sukuk ihraç hacimlerini incelemek gerekmektedir. Sukuk ihraçları günümüzde artış trendinde olsa da finans piyasalarındaki ağırlığı oldukça azdır. Bu durum ülkemiz için de geçerlidir.

Dolayısıyla, halihazırda hacmi az olan sukukun yenilenebilir enerji projelerinin finansman problemine tam anlamıyla çare olamayacağı ortadadır. Buna karşın, bu sorunun çözümüne az da olsa katkı sağlayabilecektir.