Kosova resmi dini nedir? Kosava Müslüman mı? Kosava dini nedir?
Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Sırbistan ile olan oalylar sonrası vatandaşlar Kosova ile ilgili merak ettiklerini araştırıyor. Kosova resmi dini nedir? Kosava Müslüman mı? Kosava dini nedir? konuları gündem oldu.
Kosova dini inancı nedir? Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Sırbistan ile olan oalylar sonrası vatandaşlar Kosova ile ilgili merak ettiklerini araştırıyor. Kosova resmi dini nedir? Kosava Müslüman mı? Kosava dini nedir? konuları gündem oldu.7
KOSAVA DİNİ NEDİR?
Türkçe bugün Kosova'da, Prizren, Mamuşa, Priştine, Mitroviça, Vıçıtırın, Gilan belediyelerinde resmî statüye sahiptir ve bu bölgelere ek olarak Doburçan, Yanova, Mitroviça ve İpek yerleşim bölgelerinde de Türk nüfus bulunmaktadır. Kosova'da Türkler, genelde güney, güneydoğu ve doğuda ağırlıkla yaşasa da dağınık bir hâlde bütün Kosova'ya yerleşmişlerdir. Bu dağınıklık özellikle Kosova'nın kuzeyine doğru yayılan bölgelerde yaşayan Türkler için, asimilasyon neticesinde nüfus oranlarında azalma tehlikesini doğurmaktadır. Kosova Türkleri, Müslümandır ve Kosova'da yaşayan Arnavutların çoğu da İslam inancına sahiptir. Bu sebeple söz konusu iki grup ve bunlara eklemlenebilecek Goralı, Torbeş ve Boşnaklar, dinî yönden asimilasyona açık hâle gelebilmektedirler.
Etnik grup | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | Sayı | % | |
498,244 | 68.5 | 524,559 | 64.9 | 646,605 | 67.1 | 916,168 | 73.7 | 1,226,736 | 77.4 | 1,596,072 | 81.6 | 1,616,869 | 92.9 | |
171,911 | 23.6 | 189,869 | 23.5 | 227,016 | 23.5 | 228,264 | 18.4 | 209,498 | 13.2 | 194,190 | 9.9 | 25,532 | 1.5 | |
9,679 | 1.3 | 6,241 | 0.8 | 8,026 | 0.8 | 26,357 | 2.1 | 58,562 | 3.7 | 66,189 | 3.4 | |||
27,533 | 1.6 | |||||||||||||
10,265 | 0.6 | |||||||||||||
28,050 | 3.9 | 31,343 | 3.9 | 37,588 | 3.9 | 31,555 | 2.5 | 27,028 | 1.7 | 20,365 | 1.1 | |||
5,290 | 0.7 | 6,201 | 0.8 | 7,251 | 0.8 | 8,264 | 0.7 | 8,718 | 0.6 | 8,062 | 0.4 | |||
5,206 | 0.5 | 920 | 0.1 | 2,676 | 0.2 | 3,457 | 0.2 | |||||||
11,230 | 1.5 | 11,904 | 1.5 | 3,202 | 0.3 | 14.593 | 1.2 | 34,126 | 2.2 | 45,760 | 2.3 | 8,824 | 0,5 | |
15,436 | 0.9 | |||||||||||||
11,524 | 0.6 | |||||||||||||
1,315 | 0.2 | 34,583 | 4.3 | 25,764 | 2.7 | 12,244 | 1.0 | 12,513 | 0.8 | 10,445 | 0.5 | 18,738 | 1.1 | |
526 | 0.1 | 972 | 0.1 | 1,142 | 0.1 | 1,048 | 0.1 | 1,056 | 0.1 | |||||
Diğer | 1,577 | 0.2 | 2,469 | 0.3 | 2,188 | 0.2 | 4,280 | 0.3 | 3,454 | 0.2 | 11,656 | 0.6 | 3,264 | 0.6 |
Total | 727,820 | 808,141 | 963,988 | 1,243,693 | 1,584,441 | 1,956,196 | 1,739,825 |
KOSOVA ETNİK YAPISI
Kosova Cumhuriyeti'nde yaşayan etnik gruplar, en geniş tanım ve tabirleri ile, Arnavutlar, Sırplar, Boşnaklar, Romlar, Türkler, Goralılar, Torbeşler, Aşkalilerdir. Bu isimlendirmelerden bazıları büyük, bazıları da küçük bir topluluğu belirtir. Söz konusu etnik grupların nüfus oranları tam olarak bilinmemektedir. Ülkede 1999 yılı öncesinde ve özellikle 1999 ile beraber sürekli bir değişkenlik gösteren demografik durumlar, bu durumu doğurmuştur. Ülkeden ayrılanlar, ülkeye gelenler, kimlik gelgitleri gibi etkenlere, uzun süreden beri Kosova'da etnik yapı bilgisine yönelik nüfus sayımı yapılmamasını da eklemek gerekir. Şimdilik Kosova Cumhuriyeti'nde %85-90 civarı Arnavut, %3-4 Sırp, %3-4 diğer halklar şeklinde bir oran öne sürülmektedir.
OSMANLI DÖNEMİ KOSOVA
1389-1913 yılları arasında Kosova, Osmanlı-Türk hâkimiyetinde kaldı. Kosova'nın çok önemli batı-doğu ticaret yolları üzerinde bulunması nedeniyle, Osmanlı yönetimi Venedik'in de kontrolüne yakın olan bölgenin geri kalan kısımlarının aksine yoğun bir devşirme-İslamlaştırma politikasını Kosova'da uyguladı.
Kosova bölgesinde Osmanlı devlet yönetimiyle beraber, Roma devrinden beri sürekli olarak sağlanamayan düzenlilik sağlanmıştır. Bölge, Osmanlı öncesinde buralarda yaşayan Müslüman olmayan Türklerle, Osmanlı Devleti ile beraber artan Müslüman Oğuz Türkleriyle Türklük açısından iyice yoğun nüfuslu bir hâle geldi. 1912 yılı civarlarıyla beraber Osmanlı hükümranlığının kalktığı zamana kadar Kosova'da Türkçe, genel kültürel dil kimliğindeydi. Zaten bölgedeki Türk nüfusu da bunu sağlayan önemli sebeplerin başında geliyordu. Bölgenin Türk olmayan halkları, Türkçe ile hem dinî yönden hem kültürel yönden iyice geliştiler. Bunun neticesinde de Kosova ve çevresi, Osmanlı Devleti'nin önemli bölgelerindendi. Osmanlı idaresi, bölgede yaşayan Arnavutlara, Sırplara da herhangi bir zorlama uygulamadı. Özellikle Arnavutlar, kültürel yönden sıkıntılar yaşamadılar ve bugünlerine geldiler. Arnavutlar, Balkan Savaşlarına kadar Osmanlı Devleti'ne bağlı, kendilerini Türklerden pek ayırmayan bir halk kimliğindeyken, özellikle 1800'lerin ikinci yarısında artan bir eğilimle Osmanlı algısından kısmî kopma istek ve tepkilerini geliştirmeye başladılar. Bunda, Hristiyan Batı dünyasının ayrılıkçı kışkırtmaları ön planda olmuştur. Bu kopma eğilimi Arnavutluk devletinin kurulmasıyla son hâle geldi. Bugün Kosova'da Arnavutlarla Türklerin ortak yaşayışlarındaki sıcak ilişkiler ve samimiyet de gizli veya açık düşmanlıklar da o dönemlerin ürünleridir.