İran-uaea Müzakereleri Sona Erdi

İran ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasındaki müzakerelerin sona erdiği bildirildi.

İran Resmi Haber Ajansı'nın (İRNA) haberine göre, İran ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasında Tahran'da 3 gündür süren müzakereler sona erdi. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Yardımcısı Cevad Veidi ve UAEA Müdürü Muhammed El Baradey'in yardımcısı Oli Hainonen başkanlıklarında yapılan heyetlerarası müzakerelerde İran, Ajans'ın 31 Ağustos'ta P1 ve P2 santrifüjleri ile ilgili sorduğu sorulara cevap verdi.

Müzakerenin içeriğine ilişkin detaylı açıklama yapılmadı.

Ajans'ın son müzakere sonuçlarını değerlendireceği ve muhtemelen bir hafta sonra Tahran'da yeni tur görüşmelere başlanacağı belirtildi. UAEA'nın Ekim ayı sonuna kadar müzakerelerde ele alınan konuları değerlendirip nihai bir açıklama yapması bekleniyor.

Ajans ile tam işbirliği yaptığını belirten İran'ın beklentisi ise UAEA'nın başka ülkelerin etkisi altında kalmadan görevini ve sorumluluklarını yerine getirmesi.

Tarafların Tahran'da 20-21 Ağustos 2007 tarihlerindeki müzakerelerde vardıkları anlaşmaya göre, plütonyum, P1 ve P2 santrifüjleri, uranyum filizleri, nükleer kirliliğin kaynağı, alçıtaşı madeni ve plütonyum 210 konuları belirlenen bir takvime göre ele alınacaktı. Plütonyum konusu şu ana kadar müzakere edilen ve kapanan tek konu.

İran ve Ajans'tan uzmanlar en son 24-25 Eylül tarihlerinde Tahran'da aynı konuları masaya yatırmışlardı.

2007'DEKİ İRAN-UAEA MÜZAKERELERİNİN SEYRİ

İran ve UAEA arasındaki ilk tur müzakereler 11 Temmuz 2007'de Tahran'da yapılmış ve UAEA heyetinin, Erak Ağır Su Tesisleri'nde inceleme yapmaları konusunda anlaşmaya varılmıştı. 24 Temmuz 2007'de Viyana'da yapılan 2. tur müzakerelerde de Erak Ağır Su Tesisleri'nin en kısa sürede UAEA uzmanlarınca denetlenmesi karara bağlanmıştı.

2. turdaki anlaşma gereği UAEA teknik heyeti, 30 Temmuz'da söz konusu tesislerde 5 saati aşkın bir süre incelemelerde bulunmuşlardı. Yine UAEA'dan üst düzey yetkililer, 6 Ağustos'ta Tahran'a gelerek İran Atom Enerjisi Ajansı yetkilileri ile Natanz'daki nükleer tesislerin incelenmesi konusunu ele almışlardı. Aynı heyetin Natanz'da yaptığı denetlemelerle ilgili herhangi bir açıklama yapılmamıştı.

Tahran'da 20-21 Ağustos 2007 tarihlerinde İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Yardımcısı Cevad Veidi ve UAEA Müdürü Muhammed El Baradey'in yardımcısı Oli Hainonen başkanlıklarında yapılan 3. tur müzakereler taraflarca olumlu ve yapıcı olarak değerlendirilmişti. Taraflar, çözümlenememiş ve yarım kalan meselelerin ele alınması için bir takvim çizelgesi belirlenmesi konusunda anlaşmaya varmışlardı. UAEA 29 Ağustos'ta söz konusu anlaşmanın içeriğini açıklayarak İran'ın plütonyum testi ile ilgili

tüm sorulara cevap verdiğini ve konunun kendileri için açıklığa kavuştuğunu bildirmişti. İran'ın nükleer enerji faaliyetleri hakkında hazırlanan 5 sayfalık son raporu da 30 Ağustos'ta açıklayan Ajans, İran ile varılan anlaşmayı "İleri doğru atılmış önemli bir adım" olarak değerlendirmişti.

İran, UAEA raporunu ve Baradey'in açıklamalarını delil göstererek dosyanın BM Güvenlik Konseyi'nden UAEA'ya geri döndürülmesini isterken, ABD ve müttefikleri İran aleyhine yeni yaptırım kararı alma peşinde. İran, yeni yaptırım kararlarıyla karşı kaşıya kalmaları halinde Ajans ile yaptıkları işbirliğinin seviyesini gözden geçireceği uyarısında bulunmuştu.

(SS-SŞ-SŞ-ÖK-D)

Haberler