"Ergenekon'un Öteki Yüzü: Faili Meçhuller ve Kayıplar" Raporu

Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı'nın (TESEV) Demokratikleşme Programı kapsamında Hukukçu Gülçin Avşar tarafından hazırlanan "Ergenekon'un Öteki Yüzü: Faili Meçhuller ve Kayıplar" Raporu, düzenlenen basın toplantısında açıklandı.

Nippon Otel'de düzenlenen toplantıda rapor özetini basın mensuplarıyla paylaşan Avşar, bunun TESEV'in Demokratikleşme Programının insan hakları alanında yayınlanan yeni bir çalışması olduğunu belirterek, "Raporda, Fırat'ın doğusundaki Ergenekon'u ortaya çıkarmak için Ergenekon Davası'nda açığa çıkan bilgiler derlendi" dedi.

Ergenekon Davası'nın, askeri bürokrasi içerisindeki bazı grupların ve onlarla siyasi ve ekonomik çıkar ortaklığında sivil ağların, demokratik siyasete hukuk dışı yollarla müdahalesini ortaya çıkarması bakımından Türkiye yakın döneminin en kritik siyasi gelişmelerinden biri olduğunu dile getiren Avşar, 12 Haziran 2007'de Ümraniye'de bir gecekonduda 27 el bombası bulunmasıyla başlayan davanın sürecini anlattı.

Raporda, Ergenekon Davası'nda yer alan faili meçhul cinayetler ve kayıplar konusunda bilgi taraması yapıldığını ifade eden Avşar, elde edilen bulguların, davaya konu olan geniş ilişkiler ağı üzerine oturan yapının, Türkiye'nin aydınlatılmamış siyasi cinayetleri ve yargısız infazlarıyla olan bağlantılarına işaret ettiğini savundu.

Avşar, "Bugün, yürütülmekte olan soruşturma ve kovuşturmalar Ergenekon'un yalnızca hükümete yönelik eylemlerle sınırlı bir örgütlenme olmadığının göstergelerinden birisidir. Zira birçok faili meçhul cinayet ve kayıp olayında karşımıza bu örgütlenme içerisinde olan iddianame ile ek klasörlerde ismi geçen kişiler çıkmaktadır" dedi.

"Ergenekon, darbe davasından öte bir anlam taşıyor"

"Ergenekon Davası, bir darbe davası olmaktan öte bir anlam taşımaktadır" diyen Avşar, şöyle devam etti:

"Bu durumu, dava dosyalarına yansıyan bilgiler, eylemlerin arkasındaki devlet kurumlarıyla bağlantılı illegal örgütler, siyasi ve faili meçhul cinayetlerle ilgili soruşturmalar açıkça ortaya koymaktadır. Derin devlet yapılanmalarına yönelik soruşturmalarda karşılaşılan en büyük sorunlardan biri devlet sırrıdır. Bu durum, inceleme olanağı olmayan özellikle 'JİTEM arşivi" denilen belgelerin, hak ihlallerinin araştırılmasına engel olmaktadır. Devam eden yargılamalar ve yeni soruşturmalar kamuoyunda sıkça tartışılan ve davanın önemli eksiği olarak nitelendirilen Ergenekon'un Fırat'ın öte yakasındaki faaliyetlerini saptamak için bir kaynak olarak kullanılabilir."

Avşar, faili meçhuller ve kayıplarla ilgili soruşturmaların açılmasında ve derinleştirilmesinde, hükümet, yargı, avukatlar ile hak savunucularına büyük görev düştüğünü söyledi.

Raporda yer alan yargıya ilişkin öneriler

Gülçin Avşar, raporda yargı, yasama, yürütme ve avukatlara ilişkin önerilerin de bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Faili meçhul cinayetler ve kayıp vakaları insanlığa karşı suç kapsamında değerlendirilmeli ve bu suçlarla zaman aşımı işletilmemelidir. Hem sanıkları hem de müdahiller bakımından adil bir yargılamanın gerçekleşebilmesi için yargılar hızlandırılmalıdır. Olaylar hakkında bilgi sahibi olan kişilerin tanık olmaya teşvik edilmesi, olayların aydınlatılması için yargının etkili tanık koruma mekanizmaları geliştirmesi ve uygulaması gerekmekte. Sanıkların güvenliği gerekçesiyle mahkeme yerlerinin değiştirilmesi mağdur tarafı daha da fazla mağdur etmektedir. Dava nakilleri sadece istisnai durumlarda uygulanmalı ve nakil kararı duruşmalı olarak, tarafların görüşleri alınarak verilmelidir."

Yasama ve yürütmeye ilişkin öneriler

Raporda, yasama ve yürütmeye ilişkin önerilerin de bulunduğunu kaydeden Avşar, önerileri şu şekilde sıraladı:

"Üzerinde onlarca yıl geçmiş olaylara ilişkin soruşturma ve kovuşturma yapılmasının fiziki zorlukları olduğu çok açıktır. Bu olayların aydınlatılmasının sadece yargıya havale edilmesi asla gerçek anlamıyla adaleti sağlamayacaktır. Bu nedenle bir Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulmalıdır. Hükümetin, uzun süredir gündeminde tuttuğu Devlet Sırrı Kanun Taslağı'ndaki muğlak ifadeler netleştirerek güvenlik kurumlarının ardına sığınabileceği yeni bir cezasızlık kalkanı yaratılmasının önüne geçilmelidir."

Avşar, raporda avukatlık alanına ilişkin ise "Tüm barolar, özellikle de üye sayısı ve kaynak gibi etkenler de göz önünde bulundurulduğunda İstanbul ve Ankara gibi büyükşehir baroları, Avukatlık Kanunu'nun kendilerine yüklediği insan haklarını savunma ve gözetme görevini yerine getirmek üzere bu davalara daha fazla katkıda bulunmalıdır" önerilerinin yer aldığını bildirdi. - İstanbul

Kaynak: AA / Güncel