ABD'nin Yahudi yerleşim birimlerini "yasa dışı görmeme" kararı İsrail'de sevinçle karşılandı

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İsrail işgali altında bulunan Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimleri konusunda 40 yılı aşkın süredir Washington'un benimsediği resmi görüşte değişikliğe gidildiğini açıkladı. Pompeo ABD'nin İsrail yerleşimlerini hukuk dışı olarak nitelendirmeyeceğini söyledi. ABD'nin bu kararı, İsrail'de sevinçle karşılandı.

İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in, aldıkları karardan dolayı ABD Başkanı Donald Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya minnettar olduğu belirtildi.

ABD'nin aldığı kararın "tarihi gerçeği" yansıttığı iddia edilen açıklamada, diğer ülkelere de yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerine ilişkin Trump yönetimine benzer kararlar alma çağrısı yapıldı.

"KALICI BARIŞ İÇİN GÖRÜŞMEYE HAZIRIZ"

Açıklamada ayrıca, İsrail'in kalıcı barışı sağlamak amacıyla tüm nihai statü meseleleriyle ilgili Filistin ile barış görüşmeleri yapmaya hazır ve istekli olmaya devam ettiği öne sürülen açıklamada, "Ancak İsrail, yerleşim yerlerinin yasallığıyla ilgili tüm tartışmaları reddetmeye devam edecektir." ifadelerine yer verildi.

Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz da Twitter hesabında yaptığı paylaşımda, aldığı karardan dolayı ABD yönetimini tebrik ederken, Washington yönetiminin bir kez daha kararlı şekilde İsrail'in yanında yer aldığını ortaya koyduğunu kaydetti.

NE OLMUŞTU?

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da bulunan yasadışı Yahudi yerleşim birimlerinin uluslararası hukukla çatışmadığını ifade etmişti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo

YAHUDİ YERLEŞİM TARTIŞMASI NEDİR?

Yahudi yerleşimleri konusu, İsrail ve bunları barışın önünde bir engel olarak gören Filistinliler arasınaki en tartışmalı sorunlardan biri. İsrail'in Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ü işgal ettiği 1967'den bu yana inşa edilen 140 kadar yerleşimde 500 bin dolayında Yahudi yaşıyor. Yerleşimler uluslararası hukuka aykırı olarak görülüyor, ancak İsrail buna karşı çıkıyor.

POMPEO, ABD'NİN HANGİ TUTUMUNU DEĞİŞTİRDİ?

ABD'de 1978'de Carter yönetimi, sivil yerleşimleri inşa etmenin uluslararası hukuka uygun olmadığı sonucuna varmıştı. Ancak 1981'de Başkan Ronald Reagan buna katılmadığını söylemiş ve yerleşimlerin özü itibariyle yasadışı olmadığına inandığını vurgulamıştı.

ABD, onyıllar boyuca yerleşimleri "yasadışı" olarak tanımlamaktan kaçınıp, "gayrımeşru" olduğunu söylemiş ve BM Güvenlik Konseyi'ndeki veto hakkıyla, İsrail'i yerleşimleri kınayan kararlardan korumuştu.

Ancak, 2016 sonlarında Obama yönetiminin attığı son adımlardan biri, BM'de yasadışı İsrail yerleşimlerini kınayan bir kararı veto etmemek olmuştu. Donald Trump yönetimi ise, Yahudi yerleşimlerine karşı, selefi Obama'dan çok daha hoşgörülü bir tutum takındı. Pompeo, Trump yönetiminin tartışmanın tüm taraflarını gözden geçirdiğini ve Başkarn Reagan'a katıldığını söyledi.

Pompeo ayrıca, "Batı Şeriada İsrail'in sivil yerleşimler kurması, aslında uluslararası hukukla uyumsuz değil." dedi.