Yerel türleri korumak amacıyla oluşturulan 'Nuh'un Ambarı Listesi'ne Türkiye'den 76 ürün girdi

İtalya'da 2003 yılında kurulan Slowfood Biyoçeşitlilik Vakfı'nın dünya genelinde yerel ürünleri korumak, küçük üreticinin kalkındırılması, aracısız satış ve tüm dünyanın bu ürünleri tanımasını sağlamak amacıyla başlattığı Uluslararası Nuh'un Ambarı Listesi'nde(Ark of Taste), Türkiye'den 76 ürün bulunuyor. Dünya genelinde ise 5 bin 323 ürünün yer aldığı listede, 9'u Türkiye'den olmak üzere toplam 760 ürün aday listede yer alıyor.

TEMİZ VE ADİL GIDA FELSEFESİ

Slowfood Antalya Temsilcisi Ezgi Dursun, Slowfood'un 1986 yılında İtalya'da fastfood standartlarına karşı temiz ve adil gıda felsefesiyle üretilen yerel ürünler, bunların koruma altına alınması ve uluslararası platformda tüm dünyayla paylaşılması amacıyla kurulan bir sivil toplum kuruluşu olduğunu söyledi. Dursun, Slowfood'un ülkelerin gıda çeşitliliğini korumak ve farkındalık yaratmak amacıyla aracısız satış ve küçük üreticilerin kalkındırılması gibi çalışmalar yaptığı kaydetti.

LİSTEDE TÜRKİYE'DEN 76 ÜRÜN

Uluslararası Nuh'un Ambarı listesinin ise Slowfood içeriğinde 2003 yılında kurulan Slowfood Biyoçeşitlilik Vakfı kapsamında uluslararası bir lezzet kataloğu olduğunu belirten Dursun, "Bu liste, yok olmak üzere olan, az miktarda üretilen, geleneksel üretim yöntemleri ve kadim bilgiler ışığında üretimi devam eden gıdaların uluslararası bir katalog içinde bir araya getirilmesi ve tüm dünyayla paylaşılmasını sağlayan bir liste. Şu anda listede dünyadan 5 bin 323 gıda, 760 aday ürün var. Türkiye'den ise 76 ürün, 9 aday ürün var" diye konuştu.

GASTRONOMİ TURİZMİ

Bu ürünlerin tamamının iki senede bir İtalya'nın Torino kentinde yapılan dünya buluşmasında bir araya getirildiğini açıklayan Dursun, "Birebir olarak gazeteciler, gıda aktivistleri ve kısacası tüm dünyayla paylaşılıyor. Listedeki tüm ürünlerin bilgileri Slowfood internet sitesinde yer alıyor ve aracısız temin sağlanabiliyor. Ürünleri uluslararası pazarlama imkanı oluyor. En önemli konu ise bununla ilgili talep oluşturmak. Gastronomi turizmine katkı sağlaması, ürünlerin bilinirliği ve kullanım alanlarının artırılarak talep edilir hale getirilmesi" dedi.

GELENEKSEL ÜRETİM

Bu ürünlerin endüstriyel ortam yerine geleneksel yöntemlerle üretiminin devam ettirilmesinin önemine değinen Ezgi Dursun, "Bir ürün markete girdiğinde, ne kadar fazla üretmeye çalışırsanız o kadar fazla katkı maddesi kullanmanız gerekebiliyor bazen. Amaç bu dengeyi tutturabilmek. Geleneksel şekilde üretimi devam ederken, sağlıktan ödün verilmeden temiz, adil gıda felsefesiyle üretilen bu ürünlerin yerel çerçevede üretiminin devamı ve nesilden nesile aktarılması" diye konuştu.

BÖLGELERE GÖRE NUH'UN AMBARI'NDAKİ ÜRÜNLER

Uluslararası Nuh'un Ambarı listesinde 76 ürünün bulunduğu Türkiye'de ilk sırada 20 ürünle Ege Bölgesi var. Bölgelere göre Marmara'dan 17, Akdeniz'den 14, Doğu Anadolu'dan 13, Karadeniz'den 7, İç Anadolu'dan 4, Güneydoğu'dan ise 1 ürün listede yer alıyor.

EGE BÖLGESİ: Armola peyniri, Bardacık incir, Foça çekme makarna, erkence sızma zeytinyağı, Foça karası üzüm, Foça tarhanası, hurma zeytin, İzmir tulum, kozak çam fıstığı helvası, Sakız koyunu, sakızlı tarhana, geleneksel boyoz, karabaşotu (yabani lavanta) reçeli, kopanisti peyniri (İzmir). Bodrum gemici peksimeti, Gambilya, havyar ve Milas ısırganlı erişte (Muğla). Yanık yoğurt (Denizli). Geleneksel Afyon kaymağı.
MARMARA BÖLGESİ: Mavi (küflü) katık peyniri, hırsız çalmaz kavunu, kirlihanım peyniri, yünlü tulum, İvrindi kelle peyniri (Balıkesir). Çavuş üzüm, İmroz koyunu, karalahana üzüm, vasilaki üzüm (Çanakkale). Şile kestane balı, Şile bal sirkesi, Yedikule marul (İstanbul). Kuntra üzümü (Tekirdağ-Çanakkale). Mihaliç peyniri (Bursa). Füme Çerkes peyniri (Kocaeli-(Sakarya). Şeker pancarı pekmezi (Kırklareli). Geleneksel hardaliye (Trakya).
AKDENİZ BÖLGESİ: Yanık dondurma, Gömbe tarhana, ekşi tarhana, koca tarhana, Yelten tarhana (Antalya). Şalgam suyu, tatlı limon (Adana). Bozyazı Kavutu, Patkara üzümü, sarı ulak zeytin (Mersin). Bezde tulum ve kırmızı tort peyniri (Toroslar). Çerez tarhana (Burdur-Denizli). Ev yapımı turunç ekşisi (Adana-Hatay-Mersin).
DOĞU ANADOLU: Eski kaşar peyniri, Boğatepe gravyer, Çakmak peyniri, Çanak peyniri, Kars kazı, Kavılca buğday (Kars). Gorcola peyniri, Hanak balı (Ardahan). Türkmen saçak peyniri (Kars-Ardahan). Eğin dut pekmezi (Erzincan). Kuru kaymak (Erzurum). Tunceli sarımsağı. Van otlu peyniri.
KARADENİZ BÖLGESİ: Bileki ekmek, Ladin çam reçinesi (Artvin). Çamlıhemşin balı (Rize). Kastamonu pastırması, Siyez buğday bulguru (Kastamonu). Kargı tulumu (Çorum). Karayaka koyunu.
İÇ ANADOLU BÖLGESİ: Beyşehir tarhana (Konya). Divle obruk peyniri, Karaman siyah mercimek (Karaman). Ekşi siyah üzüm (Karaman-Konya)
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ: İsot biberi (Şanlıurfa)