Dışişleri Bakanı Davutoğlu: Biz Müzakereleri Kerry ile Yaptık

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Mavi Marmara saldırısı nedeniyle İsrail'in Türkiye'den özür dilemesi ve bu süreç içerisinde ABD Başkanı Barack Obama'nın da şahitlik etmesinin önemli olduğunu söyleyerek, "Biz müzakereyi İsrail ile yapmadık Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Mavi Marmara saldırısı nedeniyle İsrail'in Türkiye'den özür dilemesi ve bu süreç içerisinde ABD Başkanı Barack Obama'nın da şahitlik etmesinin önemli olduğunu söyleyerek, "Biz müzakereyi İsrail ile yapmadık. Son bir haftalık müzakere Sayın Kerry ile ayrıca Amerikalı ilgili yetkililerle yürütülen bir müzakeredir. Yani konular üzerinde İsrail ile müzakere edildi. İsrailli hiçbir yetkili ile karşılıklı bir görüşme olmadı" ifadelerini kullandı.

TRT'nin ortak yayını olan Neler Oluyor Özel yayınına katılan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Mavi Marmara saldırısı nedeniyle İsrail'in Türkiye'den özür dilemesini ve yapılan görüşmeleri değerlendirdi. Mavi Marmara saldırısında hayatını kaybeden şehitleri Allah'tan rahmet dileyen Davutoğlu, programa katılmadan önce saldırıda hayatını kaybeden bir kişinin yakını ile telefonda görüştüğünü söyledi. Türkiye'nin bu saldırı sonrasında İsrail'den 7 somut talebi olduğunu hatırlatan Davutoğlu, bu taleplerden dürtünün olay yaşandıktan kısa süre sonrasında yerine getirildiğini söyledi. Geriye kalan 3 talebin ise Türkiye'den özür dilenmesi, saldırıda hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat verilmesi ve Filistin'e uygulanan ambargonun kaldırılması olduğunu hatırlattı. Davutoğlu, bu üç talebi "çetin" bir şekilde her fırsatta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da kendisinin de dile getirdiğini ifade etti.

-"KERRY İLE 4 GÜNDE 6 DEFA GÖRÜŞTÜM"-

Bir çok kere İsrail'in anlaşma yapma noktasına geldiğini söyleyen Davutoğlu, "İsrail'in iç politikaları nedeniyle geri adım atıldı" diye konuştu. Bu süreç içerisinde değişik kanlarla mesajlar alındığını kaydeden Davutoğlu, son olarak ise ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile bu 3 talebin yerine gerilmesi için 4 günde 6 kez görüştüğünü söyledi. İsrail'in özür dilemesi için 3 yıldır yoğun diplomatik çaba gösterildiğini aktaran Davutoğlu, metinde müzakere yürüyordu ama formatta uzlaşı sağlanamadığını kaydetti.

Bugün yapılan görüşmenin detayları hakkında bilgiler veren Davutoğlu sabah saatlerinde Başbakan Erdoğan ile üzerinde uzlaşıya varılan metin konusunda genel çerçeveyi tekrar gözden geçirdiklerini ve 11.30 itibariyle İsrail tarafına metinler üzerinde mutabık olunduğunun belirtildiğini aktardı. Telefon ile yapılacak görüşme için 15.30'un belirlendiğini kaydeden Davutoğlu telefon görüşmesine ABD Başkanı Barack Obama'nın başladığını ve konuşmanın sonunda Obama'nın her iki ülkeye teşekkür ettiğini söyledi. İsrail'in Türkiye'den özür dilemesinin, "haklı ve ilkeli durduğunuz bir konuda sebat etmemizdir" diyerek açıklayan Davutoğlu, bu konuda Türkiye'nin ısrar etmesini, "Mavi Marmara olayında, barış halinde iken ilk defa başka bir ülkenin ordusu bizim vatandaşlarımızı öldürdü" sözleriyle açıkladı.

-"TARAFININ KANAATİ BİZİM İÇİN ÖNEMLİYDİ"-

Davutoğlu, İsrail ve Türkiye'nin yaptığı açıklamaların mutabık kalınarak yapılan açıklamalar olduğunu söyleyerek, "Ne söyleyeceği belli olmadan o görüşmenin seyrine göre bir tutum belirlenmez. Nihayet o telefon görüşmesi başarısız olsa, nihayetinde bir kelime yüzünden bile akamete uğrayabilirdi. Onun için belli bir ketumiyet içinde yürümesi gerekiyordu. Ama baştan açıklamak konusunda mutabık kalmadan böyle bir görüşmeye başlamak da risktir. Biz o riski almadan karalı bir şekilde şunları talep ediyoruz, şunların açıklamada yer almasını istiyoruz dedik" ifadelerini kullandı. Telefon görüşmesi öncesi Başbakan Erdoğan'ın ilk önce Filistin'in iki tarafı ile görüştüğünü söyleyen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, daha sonra Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Katar Emiri Hamad bi Halife el Sani ile telefonla ön istişare görüşmeleri yaptığını ifade etti. Davutoğlu, "Özellikle Filistin tarafının kanaati bizim için önemliydi. Hem El Fetih tarafından Sayın Abbas, hem de Hamas tarafından yapılan görüşmelerde Sayın Halid Meşal'le. Böylece Filistin tarafının bu varılan mutabakattan mutmain olduğu bize bildirildi" diye konuştu. Davutoğlu, görüşmenin 20 dakika ile yarım saat arasında sürdüğünü söyledi.

-"İSRAİL KENDİNİ DİĞER ÜLKELERDEN FARKLI GÖRÜYOR"-

İsrail ile yapılan görüşmelerde İsrail'in Mavi Marmara saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat ödeme noktasında çok sorun yaşamadığını söyleyen Davutoğlu, "özür dileme" konusunda anlaşılamadığını aktardı. Davutoğlu, "apology" (özür) kelimesinin metinde yer aldığını hatırlatarak "regret" (pişmanlık) ifadesinin kabul edilemez olduğunu söyledi.

İsrail'in Türkiye'den özür dilemesinin emsal teşkil edeceğinin altını çizen Davutoğlu, uluslararası kamuoyunda İsrail'in ayrıcalıklı bir ülke olamayacağını kaydederek şöyle devam etti:

"İsrail kendini diğer ülkelerden farklı görüyor. Diğer ülkelerin nükleer silahı olamaz İsrail'in olabilir diye düşünüyorlar, diğer ülkeler yapamaz ama İsrail yapabilir diye düşünüyorlar. Bunun değişmesi lazım. İlk defa Türkiye kararlı durduğu için farklı oldu ve psikolojik eşik aşıldı. İsrail artık böyle durumlarda bir kez daha düşünecek."

-"ABD VE OBAMA GARANTÖRLÜĞÜNÜ YAPACAK"-

Açıklamada yer alan, "Sayın Netanyahu ayrıca, İsrail'in, sivil halkın kullanacağı malların Gazze dahil Filistin topraklarına girişine ilişkin kısıtlamaları esas itibariyle kaldırdığını ve sükünet devam ettiği müddetçe bu durumun da devam edeceğini ifade etmiştir. İki lider, Filistin topraklarındaki insani durumun iyileştirilmesi için birlikte çalışmak konusunda mutabık kalmıştır" ifadelerine de açıklamalar getiren Davutoğlu, bazı kısıtlamaların daha önce kaldırıldığını kaydederek, "Netanyahu telefon görüşmesinde, Gazze başta olmak üzere, Filistin'de insani durumun iyileştirilmesi için Türkiye ile her türlü iş birliğine hazırdır ifadesini kullandı" dedi. Davutoğlu, Türkiye'nin bu maddenin her zaman takipçisi olacağının teminatını verdi.

Bütün bu görüşmelere Obama'nın da şahit olmasının önemli olduğunu kaydeden Davutoğlu, ABD'nin ve Obama'nın şahit olduğunu ve maddelerin garantörlüğünü yapacağını söyledi.

Davutoğlu, "Biz müzakereyi İsrail ile yapmadık. Son bir haftalık müzakere Sayın Kerry ile ayrıca Amerikalı ilgili yetkililerle yürütülen bir müzakeredir. Yani konular üzerinde İsrail ile müzakere edildi. İsrailli hiçbir yetkili ile karşılıklı bir görüşme olmadı" ifadelerine yer verdi.

-"TÜRKİYE'Yİ KAYBEDERSE NE BEDEL ÖDERİZ"-

Yapılan müzakere sürecini, "ilginç bir diplomasi tecrübesi oldu" sözleriyle değerlendiren Davutoğlu, telefonla yürütülen bir müzakere sürecinin benzerine az rastlanacağını kaydetti.

Başbakan Erdoğan'ın 30 Ocak 2009'da yapılan Davas dönüşü yaptığı, "Bundan sonra biz şu veya bu ülkeyi kaybedersek ne kaybederiz diye düşünmeyeceğiz. O ülkeler Türkiye'yi kaybederse ne kaybederiz diye düşünecekler" dediğini kaydeden Davutoğlu bu konuşmanın üzerinden 4 yıl geçtiğini söyledi. Türkiye'nin bu 4 yıl içinde her alanda gelişim kaydettiğini ve aktif dış politikası ile dünyanın her yerinde varlık gösterdiğini söyledi. Bununla Türkiye'nin "artık küçük hesapların içinde kalmış bir ülke" olmadığını gösterdiğin Türkiye ile dost olanın kazanacağını aktaran Davutoğlu, ama başka ülkelerin Türkiye'yi kaybederlerse "ne bedel öderler" diye düşünmeleri gerektiğinin altını çizdi. Diplomatik temsil konusunda da süreç içerisinde adımlar atılacağını söyleyen Davutoğlu, Mavi Marmara saldırısında şehit olanlar için ise "Eğer onlar o ulvi yolda canlarını feda etmiş olmasalardı Filistin halkının bugün ki bu şeyi yaşanmazdı. Emin olsunlar ki onların emanetine hep sahip çıktık" ifadelerini kullandı. - Ankara

Ahmet Davutoğlu Barack Obama Türkiye İsrail Dünya Haberler