Ankara: Hıfzıssıhha Merkezi Yenidoğan Tarama Programı Başlatıyor

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi, Yenidoğan Tarama Programı başlatıyor. Program kapsamında geri zekalı çocukların erkenden tespit edilip topluma kazandırılması hedefleniyor.

İllerdeki sağlık birimlerinde tüm yenidoğan bebeklerden alınacak kan numuneleri Ankara ve İstanbul'daki laboratuvarlarda incelenecek. 2007 yılında ise Erzurum ve İzmir'deki Hıfzıssıhha Bölge Müdürlüklerinde de tarama gerçekleştirilecek.

Türkiye'de yılda 1 milyon 378 bin bebek doğumunun olduğu dikkate alınırsa, yaklaşık 300 Fenilketonüri, 400 "Konjenital hipotiroidi" hastası bebeğin doğacağı tahmin ediliyor.

Sağlık Bakanlığı, başlattığı Yenidoğan Tarama Programı ile bu bebeklerin erken teşhis ve tedavilerinin gerçekleştirilmesi ve topluma kazandırılmasını hedefliyor. Tarama kapsamında, illerdeki sağlık birimlerinde tüm yenidoğan bebeklerden alınacak kan numuneleri, İl Sağlık Müdürlüğü Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Şubeleri tarafından toplanarak Ankara Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ve İstanbul Hıfzıssıhha Bölge Müdürlüğü'nde oluşturulan tarama merkezlerine gönderilecek. 2007 yılında ise bu merkezlere İzmir ve Erzurum Hıfzıssıhha Bölge Müdürlükleri eklenerek tarama merkezi sayısı dörde çıkarılacak. Doğumdan sonraki 3 ve 5. günlerde (48-120 saat) özel bir filtre kağıdına tüm yenidoğanların topuğundan 4 damla kan alınacak.

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkez Başkanlığı tarama merkezine ulaştırılan kan numunelerinin bulunduğu filtre kağıtları üzerinde bulunan formdaki kimlik bilgileri bilgisayar ortamına aktarılacak. Kan numunelerinin analiz için uygun olup olmadığı incelendikten sonra laboratuvar çalışılmasına geçilecek. Fenilketonüri taraması için Gutrie yöntemi (bakteriyel inhibisyon) kullanılacak. Konjenital hipotiroidi mikro Elisa yöntemiyle çalışılacak, kan numunesi ulaştıktan sonra 48 saat içinde sonuç verilecek. Her iki hastalık için de sınırda vakalarda daha ileri yöntemlerle doğrulama testleri yapılacak. Şüpheli pozitif sonuçlar, illerdeki doktorlar tarafından değerlendirilecek ve aile ile görüşülerek bebek uygun tedaviye yönlendirilecek.

Toplum sağlığı bakımından önemli hastalıklar olan yenidoğan fenilketonüri ve konjenital hipotiroidi tarama programı başlıyor.

Tarama programı Türkiye genelinde Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ile Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü işbirliği ve üniversitelerin desteğiyle gerçekleştirilecek. Bu program ile tüm yenidoğanların Fenilketonüri ve Konjenital (doğumsal) hipotiroidi yönünden taraması ücretsiz yapılarak hasta bebeklerin teşhis ve tedavileri sayesinde normal zeka gelişiminin sağlanarak topluma kazandırılması amaçlanıyor.

Fenilketonüri, özellikle beyni etkileyen kalıtsal bir hastalık olarak biliniyor. Türk toplumunda da görülüyor. Anne ve babadan genlerle geçiyor. Bu bebekler doğdukları zaman normal gözüküyor. Anne sütü veya diğer mamalarla beslenmeye başladıklarında proteinli gıdalarda bulunan fenilalanin isimli aminoasit, bebekteki bir enzim (fenilalanin hidrosilaz) eksikliği nedeniyle parçalanıp sindirilemez. Fazla fenilalanin ve yan ürünleri (metabolitleri) kan ve dokularda birikir. Biriken fenilalanin beyinde kalıcı hasara neden olur ve sonuçta bebeğin zeka özürlü olmasına yol açar. Erken teşhis ve bebeğin fenilalaninden fakir diyetle beslenmesi sayesinde zeka geriliği önlenebiliyor.

Haberler