Yurtsever: "Çanakkale'deki Adanalılar Anıtı Bombalanarak Yok Edildi"

Araştırmacı Tarihçi Cezmi Yurtsever, Çanakkale'deki Adanalılar Anıtı'nın İngiliz işgal güçleri tarafından bombalanarak yok edildiğini belirterek, binlerce Adanalı askerin şehit olduğu Kanlısırt Tepesi Adanalılar Bayırında İngiliz işgal yönetiminin bombalayarak yok ettiği zafer anıtının bir benzerinin Adana şehir merkezinde uygun bir yere dikilmesi gerektiğini söyledi.

Yurtsever, yaptığı açıklamada, Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde tarih araştırmaları yaparken eğitmci Mehmet Zengin'in kendi köyü Alibeyli'den seferberliğe ve Çanakkale Savaşı'na giden 21 kişiden 11'inin şehit olduğu halde bunlar hakkında hiçbir bilgi olmadığını söylediğini belirterek, "Bu bilgiler ışığında Kadirli ve Adana'nın diğer köylerinde de Çanakkale Savaşı'na gidenler ile ilgili yaptığım araştırmalarda çok sayıda Adanalının Çanakkale Arıburnu Kanlısırt savaşında şehit düştüğü ve bunların "kayıp" olduğu bilgilerine ulaştım" dedi.

6-10 Ağustos 1915 tarihinde süren Arıburna Kanlısırt savaşında Türk askeri resmi rakamlarına göre Türk tarafının 1520 şehit, 960 kayıp ve 4750 yaralı verdiği açıklandığını belirten Yurtsever, ancak bu bilgilerin Türk askerlerinin canları pahasına Anzak askerlerini durdurduğu savaşta verdiği mücadele ve kayıplar gerçeğini yansıtmaktan uzak olduğunu ifade etti.

Cezmi Yurtsever, Arıburnu Kanlısırt savaşları ile ilgili olarak Osmanlı ve Avustralya Anzak arşivlerinde yaptığı araştırmalarda 6-10 Ağustos 1915 tarihlerinde devam eden savaş süresince Albay Mustafa Kemal yönetiminde Conkbayırı tepelerini tutan ve savaşan Türk askerlerine güney tarafından 18. Tümen, 48. ve 125 Alay askerlerinin imdada koştuğu, Karaköyürük deresine bakan tepelerde Adanalı askerlerin siperler kazarak düşman ilerlemesini durdurduğu, her karış toprağın şehit kanları ile sulanmasının hatırası olarak Adanalılar Bayırı Tepesi ve çevresine Kanlısırt isminin verildiğini anlattı.

Anzak askerlerinin ilerlemesinin durması Arıburnu savaşlarının da kilitlenmesi üzerine İngiliz kumandanlık savaşın durması ve geri çekilme planları yapmaya başladığını belirten Yurtsever, şöyle devam etti:

"Aralık 1915 tarihinden sonra da geri çekilme gerçekleşti. Çanakkale-Arıburnu cephesinde en kanlı savaşların yapıldığı Kanlısırt tepesine 1916 yılı içinde Osmanlı Devleti zafer anıtı dikti. Savaş bölgesinin 1916 yılında haritasını çizen Şevki Bey haritasında da Kanlısırt 125 rakımlı tepede anıt yeri işaretlenerek gösterildi. Anıtın sırtındaki kitabeye de 'Ey zair (ziyaretçi) İngilizlerin 38'liğe kadar mermi atan gemisi, bombası ve çivi saçan tayyaresi, yeraltından lav püsküren lağımı, yeryüzünden ateş ve çelik fırlatan obüs ve bombası vardı. Türk'ün ancak bir Allah'ı vardı. Bir de fedasından çekinmediği hayatı ile kanı. Türk'ün zoru İngiliz'i kaçırdı. Kaçan İngiliz. Kalan Türk'e şeref ve şan bıraktı. Bunu en çok şu sırtta gömülmüş kalmış binlerce kahramana borçlu olduğunu unutma' sözleri yazıldı.

Kanlısırt'taki anıt Osmanlı Devleti'nin işgale uğradığı 1919 yılı içinde Avustralyalı devlet ressamı Lambert ve tarihçi Charles Bean tarafından ziyaret edilerek siyah beyaz bir kare fotoğrafı çekilerek Avustralya Savaş Arşivine GO1752 kod numarası ile kayda alındı. Ancak, İngiliz işgal yönetimi 1919 yılı içinde Çanakkale savaşındaki yenilgiyi hatırlatan Kanlısırt'taki Adanalılar bayırında bulunan Türk Zafer Anıtını bombalayarak havaya uçuruldu. Anıtın taşları bile ortadan kaldırıldı. Yok edildi."

Cezmi Yurtsever, tarihi araştırma ve belgelere göre binlerce Adanalı askerin şehit olduğu Kanlısırt Tepesi Adanalılar Bayırında İngiliz işgal yönetiminin bombalayarak yok ettiği zafer anıtının bir benzerinin Adana şehir merkezinde uygun bir yere dikilmesi için Adana Valiliği ve Kültür Bakanlığı'nın harekete geçmesi gerektiğini kaydetti. - ADANA

Mehmet Zengin Çanakkale Osmaniye Kadirli Yerel Haberler