Aksaray 9. Noteri Yıldırım Bayrak: "Noterler, Taşınmaz Satış İşlemlerini Yapmaya Çok Hevesli Değil"

KEMAL ONUR ATALAY

Aksaray 9. Noteri Yıldırım Bayrak, taşınmaz satış işlemlerinin noterlerde de yapılmaya başlanmasına ilişkin, "Noterler, bu işi yapmaya çok da hevesli değil. Yeterli kanuni düzenlemeler yapılmak zorunda" dedi.

Aksaray 9. Noteri ve Kayseri Noterler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Yıldırım Bayrak, taşınmaz satış işlemlerinin noterlerden de yapılması kararıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bayrak, sistemin nasıl işleyeceği, nasıl kolaylıklar sunacağını anlatırken noterlerin üzerine ciddi bir yük bindiğini de ifade etti.

"BİZİM DE YETKİLERİMİZ BİR YERE KADAR"

Yıldırım Bayrak, taşınmaz satışında noterlerin bir yere kadar yetkisinin olduğunu belirterek, "İpotek koyamıyoruz. Kredili taşınmaz alan vatandaş üzerine ipotek konması gerekirse noterde işlem yapamıyoruz. Noterde işlemlerin yapılabilmesi için malların üzerinde ipotek şerhi olmaması gerekiyor. Satışa engel olmayan şerhler dahi olsa biz bu işlemleri kabul edemiyoruz. Diğer taraftan, sermayesinin yüzde 50'den fazlası yabancı olan şirketlerin satışlarını da kabul edemiyoruz. Gayrimenkul yatırım fonlarının satış taleplerini de kabul edemiyoruz. Derneklerin alıcı olarak müracaatlarını kabul edebiliyoruz, ama ne gariptir ki satıcı olarak işlemlerini yapamıyoruz" dedi.

"NOTERLERİMİZ BU KONULARDA ÇOK DA HEVESLİ DEĞİLLER"

Bu tür işlemlerin tapu müdürlüklerinde yapılmasını istediklerini belirten Bayrak, şunları söyledi:

"Noterlerimiz, aslında bu konularda çok da hevesli değiller. Çünkü kanun düzenlenirken hukuka aykırı bir hüküm konuldu. Noterlik Kanunu'nun 162. maddesinin ikinci fıkrasında ihdas edildi. Burada noterlerin sorumluluğu, tıpkı devletin sorumluluğuyla eşitlendi. Bu şu demek; Türk Medeni Kanunu'nun 1007. maddesinin birinci fıkrasında 'Tapu sicilinin tutulmasından doğan zararlardan devlet sorumludur' hükmü yer alıyor. Burada tapu müdürlüğünde çalışanların kusurları bile olsa devlet, kusursuz olarak sorumludur. Vatandaşın zararını karşılar ve daha sonra memurların kusuru oranında rücu ederek, memurdan kaynaklı eğer bir zarar varsa örneğin 1000 liralık bir zarar, 500 lirasını devlet memurlarından tahsil eder ama noterler için böyle bir imkan söz konusu değil."

"BU İŞLEMLER İÇİN NOTERE ÖDENECEK ÜCRET MİKTARI ÇOK DÜŞÜK"

Noterlere kurtuluş kanıtı hakkı verilmediğini söyleyen Bayrak, bu durumda noterlerin olası bir zararın tamamını kendilerinin ödeyeceğini, taşınmazların fiyatlarının yüksek olduğu göz önüne alındığında da bu işe pek hevesli olmadıklarını belirterek, "Noterlere bu işlemler için ödenecek ücret miktarı da çok düşük. 400-500 bin liralık bir işlemde noterin hesabına kalacak para, 150 TL'lik bir paradır. Her ne kadar kanunda 500 lira dese de yüzde 40'ı bu paranın vergiye gidiyor. Bunun yanında biz, tapu müdürlüklerinin döner sermaye ücretini de tahsil ediyoruz ve onlara veriyoruz. Döner sermayenin tahsil edilmesinin mantığını biz anlayamadık. Kanuna hüküm konduğu için mecbur yapıyoruz" diye konuştu.

"BU DÜZENLEME, TAPU MÜDÜRLÜKLERİNİN İŞ YÜKÜNÜ AZALTMAK İÇİN YAPILDI"

Getirilen yeni düzenlemenin noterlerin iş yükünü artırarak tapu müdürlüklerinin iş yükünü azaltacağını söyleyen Bayrak, "Onların dış sözleşmeleri dışında birçok işleri var. Kadastro sonucu oluşturulan tapular, iflas sonucu oluşturulan tapular; tapu müdürlüğünün işleri çok fazla. Biz, sadece satış sözleşmesi bölümünü almış bulunmaktayız. Bu kanunun iptali için Anayasa Mahkemesi'ne gidildi ama iptal edileceğini zannetmiyorum. Yani yasamanın, yasama yetkisi çerçevesi üzerinde düzenlediği bir husus. O yüzden noterlerde böyle bir sıkıntılı durum var. Biz de mümkün olduğu kadar az iş alma yolunu seçerek bu düzenlemeleri önerdik. Bunun için biz, kendimizi güvence altına alacak derecede az işleri alıyoruz. 11 Ocak 2023 tarihinde bu konu ile ilgili bir yönetmelik çıkartıldı. Bu yönetmelikte bunlar düzenlendi" açıklamasında bulundu.

"NOTERLERDE BELLİ BAŞLI İŞLEMLER YAPILABİLECEK"

Taşınmaz satış işlemlerinde noter döneminin başlamasıyla birlikte sürecin nasıl işleyeceğine dair bilgilendirmelerde de bulunan Bayrak, "28 Haziran tarihinde 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nda, 61/a maddesinde yapılan değişiklikle noterlerin de tapu satış sözleşmeleri yapmalarına imkan tanındı. Bu şu demek; vatandaşımız hem tapu müdürlüklerinde hem de noterlerde taşınmaz satışı yapabilecek. Burada noterlerin yetkileri sınırlı. Sadece satış sözleşmesi yapmakla yetkililer. Onun haricinde bağış, trampa, ipotek, rehin gibi sözleşmeleri noterde yapamayacaklar. Noterlerde sadece satış sözleşmeleri yapılabilir" dedi.

Noterde yapılan sözleşmeler ile tapuda yapılan sözleşmeler arasında bir fark olmadığını söyleyen Bayrak, "Ben, aynı zamanda Türkiye Noterler Birliği delegesiyim. Türkiye Noterler Birliği ile Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü arasında bir protokol yaptık. Bu protokole göre, tapuya nasıl başvuruluyorsa aynı şekilde noterlere de başvurabilecekler" diye konuştu.

"AKSARAY'DA 11 NOTERİMİZ BULUNUYOR, ANCAK 4'ÜNDE NOTER YOKTUR"

Tapu müdürlüğüne e-Devlet ya da web üzerinden başvurulduğunu söyleyen Bayrak, aynı şekilde Türkiye Noterler Birliği'nin web sitesi üzerinden de vatandaşların başvuruda bulunabileceğini ifade etti. Vatandaşın hangi noterde işlem yaptıracağına kendisinin karar vereceğini söyleyen Bayrak, " Aksaray'da 11 tane noterimiz bulunmakta. Yalnız bunlardan 4 tanesinde noter yoktur, vekille idare ediliyor. Vekillikler bu işlemleri yapamaz. Noter satış sözleşmelerini bizzat noterin kendisinin yapması gerekiyor. Zaten o kısımlar başvuru linklerinde de açık değil. Vatandaşlarımız sadece noteri olan yerlere müracaat yapabiliyor" dedi.

"VATANDAŞLAR NOTERDE DAHA AZ BEKLEYECEKLER"

Vatandaşın yaptığı başvurunun noter sistemine düştüğünü belirten Bayrak, bu başvurunun incelenerek evraklarda bir eksiklik olmaması durumunda randevu oluşturduklarını söyledi. Randevunun oluşturulmasıyla birlikte başvuru sahibine SMS gönderildiğini belirten Bayrak, "Bunun üzerine, yine aynı tapu işlemlerinde olduğu gibi harç miktarını, döner sermaye ücretini ve noterlik ücretini banka hesabına yatırması için bir SMS gönderiyoruz. Vatandaşlar, bu harçları yatırdıktan sonra noterliğimize geliyor. Burada sözleşme düzenleniyor, kendilerine de tapu belgeleri veriliyor" diye konuştu.

Yıldırım Bayrak, tapu müdürlüklerinin her ilde bir tane olduğunu ifade ederek, "Noterlik sayıları çok fazla. Aksaray'da 11 tane noter var. Dolayısıyla burada, noterlerde vatandaşların daha az bekleme imkanı olacak. İşlemleri daha hızlı ve çabuk olacak. Onun haricinde iki tarafta da işlem yapabilecekler ve zamandan kazanacaklar" dedi.