Türkiye 'Bor'u Keşfetti

Dünya bor rezervinin yüzde 70'ini elinde bulunduran ancak yeterli teknolojisini olmadığı için kullanamayan Türkiye, son yıllarda 'sessiz sedasız' geliştirdiği çalışmalar ile bu madeni artık günlük hayata kazandırmaya başladı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ve Asya'nın bazı gelişmiş ülkelerinin yıllardır cam, seramik, sabun ve deterjan, tarım, metalürji, nükleer sanayi, yanmayı önleyici maddeler ve beton asfalt üretiminde kullandığı bor madeni Türkiye'de ilk olarak yollarda kullanılmaya başlandı. Ordu'da duble yol kapsamında bulunan Ulubey yoluna bor karışımlı çimento ile elde edilen beton asfalt atıldı. Henüz deneme aşamasında olan 'bor karışımlı çimento ile elde edilen asfalt' teknolojisini

geliştirmeyi hedefleyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, bu madeni baraj, uçak pisti, inşaat ve yol yapımlarında kullanmayı amaçlıyor.

"YOLLARIMIZ 'BOR'LA DÖŞEYECEĞİZ"

Halen duble yol çalışmalarının yapıldığı Ordu-Ulubey yolunun 6. kilometresine atılan bor karışımlı çimento ile elde edilen asfaltı inceleyen Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, "Bu madeni artık her alanda kullanarak yeni bir çığır açacağız" dedi. 1972 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden (ODTÜ) Metalurji mühendisi olarak mezun olduğu günden bugüne kadar hep Türkiye'nin madenlerinin gün ışığına çıkararak yaşamın ve ekonominin her alanında kullanılmasını ideal olarak benimsediğini, bu

amaçla göreve geldiklerinde maden aramalarına büyük ilgi gösterdikleri gibi bor madeni için özellikle Bor Enstitüsü'nü (BOREN) kurduklarını ifade eden Bakan Güler, gelişmiş ülkelerin kalkınmasında büyük rol oynayan bor madenini Türkiye'nin gelişimine ve teknolojisine kazandırmak istediklerini kaydetti. Karadeniz Bölgesi'nin çok yağış alan bir bölge olduğu için öncelikle bor karışımlı çimentoyu burada denemek istediklerini belirten Bakan Güler, "Yollara asfalt atıyorsun 3 yılda bozuluyor. Gelişmiş ülkelerin

40 yıl önce döşediği beton asfalt yol hala duruyor. Biz de bu teknolojiyi geliştirmek ve yolları beton asfalt ile döşemeyi amaçlıyoruz" diye konuştu.

Özellikle ulaşım ve inşaat sektörünün çehresini değiştireceklerini belirten Bakan Güler, "Bor karışımlı çimento önümüzdeki yıllarda beton gövde yapılan barajlarda, uçak pistlerinde, depreme dayanıklı yapılarda, yollarda ve özellikle köy yollarında kullanılacak. Bu madenden elde ettiğimiz çimento tüm sektörlerde müthiş bir çığır açacak. Türkiye artık madenlerini gün yüzüne çıkararak ekonomisine ve sosyal yaşantısına katma hesabındadır" diye konuştu.

"TÜRKİYE KABUĞUNU KIRACAK"

Bor karışımlı çimento ile elde edilen beton ile normal çimentoyla elde edilen betonun farklı olduğunu kaydeden Bakan Güler, bu ayrımın iyi yapılması gerektiğine dikkat çekti. Normal çimento ile atılan betonun çatlamaması için su takviyesi yapıldığını hatırlatan Bakan Güler, bor karışımlı çimento ile elde edilen betonun asla çatlamadığını söyledi. Güler, "Bor karışımlı çimento ile elde edilen beton asfalt 30- 40 yıl dayanıklı kalıyor. Normal çimento atıldıktan sonra çatlama ihtimaline karşı sulama yapılır

ama bor karışımlı çimentoda çatlama ihtimali hiç yok. Bor karışımlı çimento ile asfaltı attıktan sonra daha bakım gerekmiyor. Asfalt ise sürekli bakım istiyor. Ayrıca normal çimento 1450 derecede üretilirken, borlu çimento 1200 derecede üretiliyor. Hem yakıt tasarrufu sağlıyor hem de havaya karışan emisyon oranı düşüyor. Nükleer santrallerin dış duvarlarında kullanıldığında, kalkan görevi yapıyor ve bir kaza anında dışarıya sızıntı vermesini önlüyor. Açık söylemek gerekirse borlu çimento normal çimentodan

yüzde 70 oranında daha dayanıklıdır. Borlu çimento ile yapılan asfaltın 40 yıl sonra ekonomik ömrü bitse bile toprak oluyor, yani aynı zamanda çevre dostu. Bugünkü asfalt ise atıldığı toprağı kirletiyor. Yani bor karışımlı beton asfalt hem ekonomik hem çevre açısından Türkiye için kabuğunu kıracak büyük bir potansiyel" şeklinde konuştu.

TÜRKİYE, 240 YIL BOYUNCA BOR ÜRETEBİLİR

1 milyon tonluk dünya bor rezervinin yüzde 70'i olan 644 bin tonunu elinde bulunduran Türkiye, kendisine 240 yıl yetecek bir potansiyele sahip bulunuyor. ABD'nin elinde bulunan 105 bin tonluk bor rezervinin 33 yıllık ömrü olduğu bildirilirken, Rusya'nın elinde bulunduran bor rezervinin ömrü 16, Çin'in 17, Şili'nin 5 yıl olarak belirlendi. Diğer bor madeni üreticisi olan Bolivya, Peru, Arjantin ve Sırbistan'ın rezervlerinin bitme noktasında olduğu kaydedildi.

(MAK-SA-ÖK-Y)

Haberler