Sezer, Anayasa Değişikliğini İade Etti
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5660 Sayılı 'Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'u İade Gerekçesinde, Sistem Değişikliği Yapmadan ya da Anayasal Sitemi Tümüyle Ele Alıp Gerekli Düzenlemeleri Öngörmeden Yalnızca Cumhurbaşkanını Halka Seçtirmenin Parlamenter Rejimin Özüyle Bağdaşmadığını İfade Etti.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5660 sayılı ''Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun''u iade gerekçesinde, sistem değişikliği yapmadan ya da anayasal sitemi tümüyle ele alıp gerekli düzenlemeleri öngörmeden yalnızca cumhurbaşkanını halka seçtirmenin parlamenter rejimin özüyle bağdaşmadığını ifade etti.
Sezer, gerekçesinde, yasanın cumhurbaşkanın halk tarafından seçilmesini öngören hükümlerini anımsattı.
Yapılan düzenlemelerdeki temel değişikliğin, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesinin öngörüldüğünü kaydeden Sezer, Anayasa'nın 101 ve 102. maddelerinde buna ilişkin düzenlemeler yapıldığını, 79. maddesine ek kurallar getirildiğini, geçici maddeler ile de değişikliğin ilk cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulanmasını sağlamak üzere gerekli düzenlemelerin yapıldığını, yine ilk seçime ilişkin yöntemler ve sürelerin belirlendiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Sezer'in iade gerekçesinden ana başlıklar şöyle:
-'Böylesine, kuramsal olarak ve uygulaması bilinmeyen bir sistemin ne gibi sorunlar yaratabileceğini kestirmek güçtür. Ancak, yaratabileceği sorunların rejimi sıkıntıya sokacağı açıktır.''
-''Parlamenter sistem içinde, iktidar gücünü dengelemek için öngörülen bu geniş yetkiler, halk tarafından seçilmiş bir cumhurbaşkanı kullanımında çok farklı ve rejim yönünden sakıncalı sonuçlar doğurabilecektir.''
-''Bir yandan güçlü bir başbakan, bir yandan geniş yetkilerle donatılmış ve halk tarafından seçilmiş bir cumhurbaşkanı nedeniyle yürütme organı iki siyasal istençten oluşacak, başka bir deyişle siyasal yönden iki başlı olacak ve yürütme erki sorunlu duruma gelecektir.''
-''Halkoyu ile seçilmiş cumhurbaşkanı, ulusal egemenlik ve ulusu temsil yönünden de var olan sistemle bağdaşmayacaktır.''
-''Sistem değişikliği yapmadan ya da anayasal sitemi tümüyle ele alıp gerekli düzenlemeleri öngörmeden yalnızca cumhurbaşkanını halka seçtirmek parlamenter rejimin özüyle bağdaşmamaktadır.''
-''Değişikliğin, sistem irdelenmeden yalnızca cumhurbaşkanı seçimine indirgenmesi, anayasal düzeni sorunlu duruma getirecektir.''
-''Üstelik bu değişiklik, cumhurbaşkanını seçemediği için anayasa'nın 102. maddesi uyarınca 'derhal yenilenmesi' gereken bir meclis tarafından gerçekleştirilmektedir.''
-''Anayasa değişikliğinin gerektiğinde halkoyuna götürülmesi de göz önünde bulundurulduğunda, hem halkoylamasının, hem bu oylama sonucuna göre cumhurbaşkanının halk tarafından seçiminin, hem de genel seçimin neredeyse birlikte ya da üst üste yapılacağı bir gerçektir.''
-''Böylesine önemli bir konunun, bu kadar sıkışık bir süreçte gündeme getirilmesinin haklı ve kabul edilebilir bir gerekçesi olamaz.''