Hattat Yusuf Bilen, Hat Sanatını ve Tarihçesini Anlattı

Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü Öğretim Görevlisi hattat Yusuf Bilen hat sanatını ve tarihçesini anlattı.

Üniversite Kitapevi’nde düzenlenen ‘Kültürümüzde Hat Sanatı ve İsm-i Nebi Hat Sergisi’ üzerine söyleşiye konuşmacı olarak katılan Yusuf Bilen, “Hat çizgi, nokta, yol demektir. İslamiyetle, vahiyle, Kur’anla bütünleşmiştir. Amacı Allah’ın kelamını bir bütün olarak yazmaktı. Bunun çerçevesinde gelişmiş, sonra kendine ait kuralları olan bir disiplin olmuştur. Her ne kadar maddi aletlerle yapılsa da ruhidir.” dedi. Hat sanatının tarihçesine de değinen Bilen, “Hazreti Peygamber, Hazreti Osman, Hazreti Ali hattatların önde gelenleridir. Emeviler döneminde devletin sahip çıkmasıyla birlikte hat sanatı belli bir yola girmiştir. Abbasilerde biraz daha gelişmiştir. Osmanlıda doruğa ulaşmıştır. İstanbul’un fethi ile 2. Beyazıd Amasya’da bulunan Şeyh Abdullah’ı (büyük hattatlardan) İstanbul’a götürmüştür. Şeyh Hamdullah sayesinde hat kurumsal olarak Osmanlı’da olmuştur. İstanbul İslam sanatlarında 16. yy’da Hafız Osman Şeyh Hamdullah’ın mütemmimi, onun güzel harflerini seçerek yeni bir tarz ortaya çıkarıyor. Hat sanatı tarihinde iki önemli hafız vardır. Biri Büyük Osman Hafız(3. Mahmut’un hocası), ikincisi Kayışzade Osman Hafız’dır. Birisinin yaptığını, diğeri daha değişik şekilde yazmıştır. Ayetle başlar ayetle biter. Bu Kur’an’da bir dönüm noktası oymuştur. Hz. Peygamberin vasıflarından bahseden Hilye-i şerifler Hafız Osman’a aittir.”diye konuştu.

Hat sanatının hiçbir zaman yozlaşmaya uğramadığını kaydeden Bilen, şunları kaydetti: “Bütün sanatlar batı kültürü etkisinde yozlaşmıştır, Fakat Hat sanatı başka ülkelerde mukabili olmadığı için hiçbir zaman yozlaşmamıştır. En güzel Kur’an’ı Türkler yazmıştır. Önce köşeli ve sert bir yazı olan Kuf’i hat sanatı ile yazılmıştır. Asıl nesih yazısı Osmanlı’da görülmüştür. Artık nesih yazı ile yazılıyor. Çünkü hem küçük hem de gözü yormuyor. Sanat bütün dallarıyla bir terbiyedir. En başta sabır öğretilir. Sabretmeyi öğrenemeyen sanatkar olamaz. Hat sanatıyla uğraşanlar sabırlı zarafetli ve incelik sahibi insanlardır.” Nun Mektebi Hat sanatçılarından Gürkan Pehlivan de söyleşide yaptığı konuşmada , hat sanatıyla ilgili bilgiler verdi.

(AY-İRT-Y) 20.04.2008 15:21 TSİ

Haberler