Yurtdışındaki Seçmene Mektup ya da Elektronik Oylama ile Oy Kullanma İmkanı Tanıyan Tasarı Meclis Gündeminde
Hükümet, Yurtdışında Yaşayan Seçmene; Mektup, Sandık, Elektronik Oylama ve Gümrük Kapılarında Oy Kullanma İmkanı Tanıyan Yasa Tasarısını Meclis'e Sundu. Tasarıya Göre, Yabancı Ülkenin Durumuna Göre Hangi Yöntemle Oy Kullanılacağı Dışişleri Bakanlığı'nın Görüşü Alınarak Yüksek Seçim Kurulunca Belirlenecek.
Hükümet, yurtdışında yaşayan seçmene mektup, sandık, elektronik oylama ve gümrük kapılarında oy kullanma imkanı tanıyan yasa tasarısını Meclis'e sundu. Tasarıya göre, yabancı ülkenin durumuna göre hangi yöntemle oy kullanılacağı Dışişleri Bakanlığı'nın görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek.
Hükümet, "Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"nı Meclis'e sundu. 12 maddelik kanun tasarısının gerekçesinde, yapılan düzenlemelerle, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan vatandaşların yanı sıra yurtdışında yaşayan vatandaşlara da aynı ölçüde seçme hakkı tanınmasının öngörüldüğü belirtildi. Tasarıda, "Son 35 yılda Türkiye dışında yaşayan vatandaşlarımızın sayısı hızla artmıştır. Bu vatandaşlarımızın daha uzunca bir süre Türkiye dışında yaşayacağını varsaymak gerçekçi olacaktır. Bu vatandaşlarımız, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyanın bir çok ülkesinde yaşam mücadelesi verirken, ülkemizin ekonomik, kültürel ve bilimsel yaşamına da önemli katkılarda bulunmakta, ancak, seçme haklarını kullanma imkanından yoksun bulunduklarından ülkemizin siyasi yaşamına yeterince katılamamaktadır" denildi.
Tasarının gerekçesinde şöyle ifadelere yer verildi:
"Mektup, sandık, elektronik oylama ve gümrük kapılarında oy kullanma yöntemi getirilmiş, yabancı ülkenin durumuna göre hangi yöntemle oy kullanılacağının Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirleneceği öngörülerek, bunlardan biri ile yurt dışında bulunan vatandaşların mutlak suretle ülkemiz için oy kullanmalarına imkan sağlanması amaçlanmıştır. Batı sistemlerinde yabancı ülkelerde yaşayan vatandaşların seçme hakkını kullanmaları konusunda çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bunlar; başkonsolosluklarda veya konsolosluklarda sandık kurulması, mektupla veya vekaletle oy verme usulü ile elektronik ortamda oy verilmesidir. Başkonsolosluklarda veya konsolosluklarda sandık kurulmak suretiyle oy verilme usulü, seçmen iradesini yansıtması bakımından tercih edilen en iyi yöntem olmakla birlikte, özellikle Türk vatandaşlarının yoğun bir biçimde yaşadıkları ülkelerde Türk konsolosluklarında sandık kurulması konusunda güvenlik, personel ve benzeri konularda uygulamada yaşanacak zorluklar nedeniyle Tasarıda bu yöntemin dışında da çözümler getirilmiştir. Başta Almanya olmak üzere, bir çok Avrupa ülkesi ile Kanada ve Güney Amerika ülkelerinde uygulanan mektupla oy verme yöntemi de Tasarıda benimsenmiş ve esasları düzenlenmiştir. Bu yöntemle, Anayasanın 67'nci madde hükmüne uygun olarak seçmen iradesinin Parlamentoya yansıtılması ve dış temsilciliklerin seçim süresince olağan çalışma düzeninin korunması sağlanmıştır."
-TASARI NE GETİRİYOR?-
Yurtdışında yaşayan seçmene oy kullanma imkanı tanıyan tasarı, Ankara İl Seçim Kurulu'na bağlı olmak üzere Yurt Dışı Merkez İlçe Seçim Kurulmasını öngörüyor. Tasarıya göre, yurtdışında yaşayan vatandaşların adres kayıt sistemindeki bilgilere dayanılarak yurtdışı seçmen kütüğü oluşturulacak. Yurtdışı seçmen kütüğü ise adres kayıt sistemindeki bilgiler esas alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde oluşturulacak. Tasarıda, mükerrer oy kullanılması halinde cezai yaptırım öngörülüyor.
-ARTIK "ÇIKMAYAN BOYA" KULLANILMAYACAK-
Tasarı ile her seçimde tartışılan çıkmayan boya tartışmasına da son veriliyor. Buna göre, oy kullanan vatandaşların Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası yeterli olacak. Sandık kurulu başkanı, oyunu kullanan seçmene kimlik kartını verirken seçmen listesindeki adı hizasına imzasını attıracak. İmza atamayanların sol elinin başparmağının izinin alınmasıyla yeterli olacak. Bu parmağı olmayan seçmenin ise hangi parmağını bastığı yazılı olarak belirtilecek. (ANKA)
(EG/ZG)