Kaotik Evrende Sanat Ve Çağdaşlık!

İlkel Yaban hayatta kullanılan aletler taştan, topraktan olsa da; ait olduğu dönem bakımından teknolojikti, ama sanat spiritüel bir araçtı. İnsanlar hayallerini, duygu dünyalarını, tutkularını, düşüncelerini, geleceğe dair umutlarını tinsel olanla ifade etmeye çalıştı; sanatla….

Primitif yaşam tarzından uygarlığa insanlar çeşitlenen aletlerle beraber, kuşkusuz sanatı da deneyimleyerek geçti …

Paleolitik çağdan bugünlere değin insanın spiritüel dünyadaki serüveni şüphesiz sanatla oldu. İnsanlar; taşların, mağaraların daha sonraları mızrakların…Demirin dahi sertliğini, sanatla törpüledi yonttu, sanatla da yumuşattı.

Sert bir o kadar da keskin Mağara duvarlarını renklendiren resimler sadece mistik olmakla kalmadı, resimler çağının modern, aynı zamanda sanatsal çalışmaları haline geldi. Zira İlkel komünal dönemdeki mağara resimleriyle günümüzdeki yalıların, malikanelerin duvarlarını süsleyen eserlerin aynı amaca hizmet ettiklerini söylemekte fayda var…

Uygarlık ve sanat aynı paralellikte ilerlemiş, modern ve sonrasında çağdaş sanat olarak ifade ettiğimiz günümüz sanatına doğru evrilmiştir.

Öyleki, her çağda sanatsal kavramlar kendisinden önceki kavramları günceller ve kendisine yeni bir dil yaratarak yenilenir. modern ve çağdaş kavramlarının iç içe girdiği sanatsal olgular da kendi içlerinde farklılıklar barındırır…

Modern sanat, bir sürecin ifadesi ve dönemin çağdaşı olabilir, ama her çağdaş nihayetinde modern olamaz. Sanatsal bakış açısıyla yorumlandığında Modern ve Çağdaş sanat kavramlarını birbirinden ayırt eden olgu "zamanın" kendisinde saklıdır. Modern sanatın değeri sanatın kendisiyken, çağdaş sanat alanı daha çok çağın gerekliliklerine eleştirel bir yaratımla bakmakta. Çağdaş sanatta toplumsal eleştiri, üretimlerin de öznesi olmuştur aslında.

Çok farklı görüşleri de beraberinde getiren sanatın çağdaş halini özetleyen tanım ise, zamansal olarak yaşadığımız an, akışta olduğumuz zaman dilimini ifade eder.

Günümüz çağdaş sanatını resim, heykel, fotoğraf, enstelasyon, kavramsal sanat ileperformans ve video sanatları olarak temsil ettiğini söyleyebiliriz…Kullanılan malzemeler, uygulanan metodlar da iki kavramı birbirinden ayırt etmekte. Kısacası tarihsizliğin ifade biçimi, akışta kalan zaman dilimi olarak çağdaş sanatı tanımlamak yerinde bir tespit olur.

Peki çağdaş sanat, ne kadar çağın ihtiyaçlarına cevap verebiliyor?

Çağdaş sanat toplumsal olayları, güncel olguları, kaotik dünyanın sorunlarını tartışılır bir zemine oturtmayı, duygu dünyamızdaki sosyal ve psikolojik derinliği işlerin bir parçası haline getirmeyi hedefler.

izleyici ise bazen kendisini sanatsal çalışmaların bir parçası haline geldiğini pratikte de görmüş olur. Güncel, politik, kültürel ve sosyal patlamaları farklı bir bakış açısıyla izleyiciye sunar. Sanatçılar görmeyi, anlamayı, yorumlamayı sanatsal bir iletişim dili kurarak topluma mesaj vermeye çalışır.

Bir de madalyonun başka yüzüne de bakmak gerek. Sanatçılar, galeriler, koleksiyonerler… sanata neoliberal bakış açısıyla yaklaşan ve sanat eserinibir yatırım aracın haline getiren parametreleri de görmezden gelemeyiz. Güncel sanat eserlerinin değeri belirlenirken, içerikten çok; sanatçının tabi olduğu galeri, tabi olduğu koleksiyoncunun mecrası da sanata yön verebiliyor.

Sanatın yatırım aracı haline gelmesi, beraberinde sanatçının koleksiyonerlerin beğenisine galerilerin talebine göre üretim yapması kaçınılmaz olur…

Sanatın seyrini belirleyen sanatçının kendisinden ziyade, galerinin ve koleksiyonerlerin eserler ve sanatçı üzerinden tasarrufta bulunmasına da sebep olmakta. Galerilerin ise sanatçıyı markalaşmaya doğru itmesi sanat eserini önemsizleştirir. Markayı satmak onlar için elzem hale gelmektedir.. Bu tarz yaklaşımlar çağdaş sanatın en büyük çelişkilerini de beraberinde getirmektedir. Çünkü sanat daha şaşalı daha gösterişli bir kıvamda sunulmaya başlandı…

kapital değerlerin karşısında duran eserler, kapital düzenin en büyük savunucularının duvarlarını süsleyecek kadar çelişkili bir hal almakta. Çağdaş sanat eserlerinin en büyük markasını prestij ve saygınlık göstergesi olarak fütursuzca satın alabilmektedirler. Peki çağdaş sanatın çıkış noktası ile geldiği nokta tatmin edici mi, onu ben okurların takdirine bırakıyorum…

Ez cümle ister modern ister çağdaş sanat alanlarında sanat ; her zaman muktedirler, iktidarlar ve sermayedarlar tarafından ele geçirilmesi gerekenbir güç olarak kabul görmekte. Zaman içinde de sanatı ele geçiren güç onu ayrıca terbiyede etmekten geri kalmamakta. Ama hangi çağda sanat ele geçirilmiş ve kullanışlı bir enstrüman olarak sunulmuş olsa da, karşı bir tez olarak sanat kedisini yenileyip topluma öncülük etmekten asla geri kalmamıştır.

Bu nedenle değişen dönüşen tüm zamanların hakimi kuşkusuz sanat olmuştur…

Sağlıkla sanatla kalın…