Cari açık ne kadar oldu 2022? 11 Mart Cari açık açıklandı! Cari işlemler açığı ne kadar oldu?

Cari işlemler açığı açıklandı! Bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan fazla olma durumunu ifade eden Cari açık rakamları merak ediliyordu. Merkez Bankası ocak ayına ilişkin ödemeler dengesi verisini açıkladı. Peki, Cari açık ne kadar oldu? Cari açık kaç dolar? 11 Mart 2022 Cari açık açıklandı! Cari işlemler açığı ne kadar oldu? İşte detaylar...

CARİ AÇIK NE KADAR OLDU?

Cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre 5 milyar 336 milyon ABD doları artarak 7 milyar 112 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler açığı 20 milyar 223 milyon ABD doları oldu. Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 6 milyar 425 milyon ABD doları artarak 8 milyar 333 milyon ABD dolarına yükselmesi etkili oldu.

ALTIN VE ENERJİ HARİÇ FAZLA VERDİ

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, bir önceki yılın aynı ayında 1 milyar 251 milyon ABD doları fazla vermişken, bu ay 1 milyar 487 milyon ABD doları fazla verdi. Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler bir önceki yılın aynı ayına göre 975 milyon ABD doları artarak 1 milyar 631 milyon ABD dolarına yükseldi. Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler bir önceki yılın aynı ayına göre 891 milyon ABD doları artarak 1 milyar 494 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Birincil gelir dengesinden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 190 milyon ABD doları azalarak 360 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayında 26 milyon ABD doları net giriş kaydeden ikincil gelir dengesi kaleminde, bu ayda 50 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşti.

FİNANS HESABI

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 516 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Portföy yatırımları 766 milyon ABD doları tutarında net çıkış kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 352 milyon ABD doları net satış ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 98 milyon ABD doları net satış yaptığı görülmekte. Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak bankalar 104 milyon ABD doları net geri ödeme, diğer sektörler ise 500 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirdi. Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1 milyar 651 milyon ABD doları net azalış kaydetti. Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 79 milyon ABD doları ve Türk Lirası cinsinden 117 milyon ABD doları net artış olmak üzere toplam 196 milyon ABD doları net artış kaydetti. Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar ve Genel Hükümet sırasıyla 496 milyon ABD doları ve 84 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmişken, diğer sektörler 83 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirdi. Resmi rezervlerde bu ay 942 milyon ABD doları net azalış gözlendi.

CARİ AÇIK NEDİR?

Cari açık bir ülkenin ürettiğinden fazla harcaması anlamına gelir. Bir ülke ürettiğinden fazla harcama yaparsa bunu diğer ülkelerden borçlanarak karşılar. Bu duruma cari açık denir.

CARİ AÇIK NASIL OLUŞUR?

Cari açık 3 durumda oluşur; uluslararası mal ticareti, hizmetler hesabı ve transferler hesabı. Uluslararası mal ticareti durumunda, yani ülkeler arası ithalat ve ihracat, cari açık oluşma olasılığı yüksektir. Taşımacılık, sigortacılık ve turizm gibi hizmetler, hizmetler hesabı kapsamı altında değerlendirilir. Transfer hesaplarında yani yurtdışında çalışan ülke vatandaşları ve ülkede çalışan yabancı ülke vatandaşlarının getirdiği döviz giriş çıkışında da cari açık oluşur. Bu üç durumun sonucunda ülkeye giren döviz ülkeden çıkan dövizden fazla ise cari açık vardır.

CARİ AÇIK NASIL KAPATILIR?

Cari açığı düşürmek ya da ortadan yok etmek için ithal edilen mallara göre ihraç edilen malların değerleri artırılabilir. Aynı zamanda ithal edilen mallara kotalar ve vergiler koyarak ülke içine giren mallar sınırlandırılabilir.

İthalat odaklı politikalar yerine ithal ikameci sanayileşme gibi ülke mallarının küresel pazarda rekabetçiliğini arttıran politikalar izlenerek üreticiler ihracata yönlendirilebilir.

Aynı zamanda ulusal para değerini diğer döviz türlerine göre devalüasyon ile geliştirip ülkenin mallarının ihracatı ucuzlaştırılabilir. Ucuzlaştırılmasıyla birlikte ülkenin mallarına dış ülkelerden talep artacak, ihracattan elde edilen miktar ithalata ödenen miktarı aşacaktır.

CARİ AÇIK NASIL HESAPLANIR?

Bir ülkenin cari açığını hesaplamak için ödemeler dengesi yani cari denge ve sermaye hesabına ihtiyaç vardır. Cari denge ise mal dengesi, hizmetler dengesi, yatırım gelirleri dengesi ve cari transferlerin toplamını oluşturur.

Mal dengesi bir ülkenin ihracat ve ithalatı arasındaki farktır. Hizmetler dengesi ise sigorta, turizm gibi hizmetler karşılığında alınan döviz ve satılması durumunda ödenen döviz arasındaki farkı oluşturur. Yatırım geliri dengesi bir ülkenin yurt dışına doğrudan veya dolaylı yolla yaptığı yatırımların döviz bedeli ile o ülkeye yabancı ülkelerin yaptığı yatırımların döviz bedeli arasındaki farktır. Son olarak cari transferler ise yurtdışında çalışan işçilerin getirdiği döviz bedelidir. Bu unsurların toplamının sonucu pozitif ise cari açık yoktur. Negatif çıkan sonuç cari açığın varlığına işarettir.

Haberler