Türkiye Uzay Ajansı Kuruluyor (2)

Türkiye Uzay Ajansı Kurulması ve Uzaya Yönelik Faaliyetlerin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu.

Ajans, Uzay Kurulu, Başkanlık, Bilim ve Teknoloji Yönlendirme Komitesi, Uzay Uygulamaları Geliştirme ve Koordinasyon Komitesi organlarından oluşacak.

Uzay Kurulu, Ajansın karar organı olacak ve başkan dahil 7 üyesi bulunacak.

Başkan, kurula da başkanlık edecek. Başkan, Başbakan'ın teklifiyle müşterek kararla, kurulun diğer üyeleri ise Başbakan tarafından atanacak.

Başkan ve Kurul üyelerinin, yükseköğretim kurumlarının en az 4 yıllık eğitim veren fakültelerinin mühendislik, fizik, kimya, iktisat, kamu yönetimi, hukuk, maliye, astronomi, uluslararası ilişkiler lisans bölümlerinden mezun ve alanlarında en az 12 yıl deneyime sahip olması gerekecek.

Uzay Kurulu

Uzay Kurulunun görev süresi 5 yıl olacak. Kurulun görev ve yetkileri şunlar:

"Uzay ve Havacılık Temel Politikasını, İcra Kurulunun onayına sunmak üzere kabul etmek. Uzay ve Havacılık Temel Politikası doğrultusunda Uzay ve Havacılık Programını hazırlayarak Başbakanın onayına sunmak. Ajansın çalışma ilkelerini, politikalarını, uzay ve havacılık teknolojileri alanında öncelikli alanları belirlemek, bilimsel, teknolojik, hukuki ve idari alt yapı ile insan kaynağı alt yapısının oluşturulmasını sağlamak. Ajansın personel politikasını belirlemek, uygulamasını izlemek, personelin atama işlemlerini yapmak.

Başkanın teklifi üzerine merkez başkanlarını, enstitü müdürlerini, laboratuvar müdürlerini atamak, Yönlendirme Komitesi üyelerini seçmek. Ajansın faaliyetlerini yönlendirmek, denetlemek ve eşgüdümü sağlamak. Ajansın faaliyet sonuçlarını belirlenen politika, strateji ve hedefler doğrultusunda izlemek, değerlendirmek ve beklenen performansın sağlanmadığı alanlar için gerekli tedbirleri almak. Başkanlıkça hazırlanan Ajansın yıllık bütçe teklifini ve yıllık çalışma programlarını görüşerek karara bağlamak.

Gerektiğinde yabancı ülkelerde çalışma ofisleri açılmasına yönelik teklifte bulunmak, buralarda istihdam edilecek personelle ilgili hususlarda kararlar almak. Uzay ve havacılık teknoloji ve sistemleri ile ilgili her türlü tesis ve alt yapının kurulmasına, kurdurulmasına veya kiralanmasına ilişkin hususlarda karar vermek. Ajansın faaliyet alanı ile ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara üye olması veya üyelikten ayrılması için karar vermek.

Uzay ve havacılık faaliyetleri ile ilgili olarak diğer ülkelerin mevzuat, uygulama, politika ve tedbirlerini izlemek. Ajans tarafından kurulacak veya ajansın ortak veya sahibi olduğu şirketlerin yönetim kurulları ve diğer organlarında görev alacak kişileri Başbakanın onayına sunmak. Yurt içinden ve yurt dışından yardım ile bağışları kabul etmek."

Başkanlık

Ajansın en üst amiri olan Başkan, Ajansın genel yönetim ve temsilinden sorumlu olacak.

Başkanın görev süresi 5 yıl olacak. Süresi dolan Başkan yeniden atanabilecek. Başkanın görev ve yetkileri şöyle:

"Kurula başkanlık etmek. Kurul ile Ajans birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışmasını koordine etmek, birimler arasında çıkabilecek görev ve yetki sorunlarını çözmek. Kurul kararlarının gereğinin yerine getirilmesini teminen gerekli işlemleri yapmak ve uygulanmasını izlemek. Birimlerden gelen önerilere son şeklini vererek Kurula sunmak. Ajansın yıllık bütçesi ile mali tablolarını, yıllık çalışma raporlarını hazırlamak ve kurula sunmak."

Bilim ve Teknoloji Yönlendirme Komitesi

Yönlendirme Komitesi, enstitüler, araştırma merkezleri ve laboratuvarlar açısından önem gösteren bilimsel ve teknolojik konularda Kurulun karar almasına görüş ve önerileriyle yardımcı olmak üzere üniversitelerin ilgili bölümlerinden en az doktora derecesine sahip öğretim elemanları ile kamu veya özel sektörde alanında temayüz etmiş kişiler arasından seçilerek oluşturulacak.

Yönlendirme Komitesine, Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığından birer temsilci davet edilecek. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Müdürü ile Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Müdürü Yönlendirme Komitesinin doğal üyesi olacak.

Uzay Uygulamalarını Geliştirme ve Koordinasyon Komitesi

Uzay Uygulamalarını Geliştirme ve Koordinasyon Komitesi, uzay ve havacılık teknolojileri alanında kazanılan kapasite ve kabiliyetlerin sosyal refah ve ülke kalkınmasında kullanılabilmesi amacıyla ilgili bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar arasında gerekli iş birliği, koordinasyonu sağlamak üzere Ajans Başkanı ve ikinci başkanının genel koordinesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Dışişleri Bakanılığı, Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından en az Müsteşar Yardımcısı düzeyinde belirlenecek birer temsilci ile Genelkurmay Başkanlığını temsilen bir temsilci, TÜBİTAK'tan en az Başkan Yardımcısı düzeyinde bir temsilci ve Meteoroloji Genel Müdüründen oluşacak.

Koordinasyon Komitesi, uzay ve havacılık teknolojileri alanında kazanılan kapasite ve kabiliyetlerin sosyal, ekonomik ve ticari uygulamalarla ülke refah ile kalkınmasında kullanılabilmesi, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyacı olan uydu ve uzay tabanlı verilerin temininde kaynak israfını önleme, farkındalık oluşturma, bilgilendirme, yönlendirme görev ve faaliyetlerinin yanında gerek her bir kurum, kuruluş veya bakanlık nezdinde bu teknolojilere dayalı uygulamaların hayata geçirilebilmesi gerekse ilgili kurum ve kuruluşlarla bakanlıklar arasında iş birliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik faaliyetleri yürütecek.

Bilimsel ve idari özerklik esas olacak

Ajans bünyesinde araştırma merkezleri, enstitüler, laboratuvarlar, yer gözlem, yönetim ve kontrol merkezleri, uzay parkı, uzay bilim merkezleri, mükemmeliyet merkezi ve benzeri birimler Yönlendirme Komitesinin önerisi ile Kurulun kararı üzerine Başbakan onayı ve uydu fırlatma merkezleri ise Bakanlar Kurulu kararı ile kurulacak.

Bu birimlerin çalışma usul ve esaslarının düzenlenmesinde bilimsel ile idari özerklik esas olacak.

Ajansın gelirleri ise şunlardan oluşacak:

"Her yıl genel bütçeden aktarılan tutar, işletme ve şirketler ile diğer birimlerden aktarılan gelirler, Ajansa yapılan her türlü yardımlar ve bağışlar, Ajans tarafından yapılan yetkilendirmelere ilişkin gelirler; Ajansa ait taşınır veya taşınmazların gelirleri, Ajans dışına verilen hizmetler karşılığında Kurul tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde alınan ücretler, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yıllık gelirlerinden o yıla ilişkin her türlü giderlerin karşılanmasından sonra kalan miktarın yüzde 20'sinin aktarılması."

(Sürecek)

Kaynak: AA / Politika