Nesli Tükenen Vaşak Türkiye'de İlk Kez Görüntülendi

Dünya Doğayı Koruma Birliği tarafından 'Nesli Tehlikedeki Türler' arasında olduğu kaydedilen ve Türkiye'de de yaşandığı bilinen vaşaklar, ilk defa doğal ortamında görüntülendi. Türkiye'de Karadeniz, Marmara ve Akdeniz Bölgesi'nde yaşadığı bilinen vaşak, Sivas'ın Taşlıdere mevkiinde görüldü.

Edinilen bilgiye göre, Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı'nın yapmış olduğu çalışmalar sırasında Sivas İli Taşlıdere mevkiinde 29 Aralık 2006 tarihinde sabah 06.30 sıralarında bir çift vaşak görüldü. Genelde geceleri avlanması nedeniyle doğal ortamda görüntülemeyen vaşaklar, Türkiye'de ilk defa doğal ortamında yakından görüntülenebildi. Ağaçsız açık alanlarda, insanların yerleşim yerlerinden mümkün oldukça uzakta kayalık ve dağlık bölgelerde yaşayan vaşaklar, Türkiye'de Karadeniz, Marmara ve Akdeniz Bölgesi'nin dağlık ve ormanlık bölgelerinde bulunuyor. Kedigiller familyasının Avrupa'da bulunan en büyük temsilcisi olan Vaşak'lar, uzun ve püsküllü kulakları, yuvarlağımsı kafası ve kısa kuyruğu ile tanınıyor. Uzun bacakları ve kısa kuyruğu sayesinde soğuğa karşı dayanıklı olan ve kalın kar tabakalarının içinde rahat hareket edebilen vaşaklar, yalnız yaşıyor ve genellikle hava kararırken ve geceleri ava çıkıyor.

Av hayvanı olarak küçük ve orta boylu tırnaklıları tercih eden, bunların dışında yaşam çevrelerinde buldukları tüm küçük memelileri ve kuşları da avlayan vaşak, sessizce yaklaşıp aniden kurbanlarının üzerine atlar ya da 20 metrelik kısa bir mesafeden koşarak saldırır. Kurbanlarının gırtlağına atlayarak solunumlarını durduran Vaşaklar, tuttukları hayvanların leşlerini yaprakların ve dalların altına saklar, yaklaşık 5 gün boyunca sakladıkları yere dönüp onun etinden beslenir.

Bugüne kadar insanlara saldırdıkları görülmeyen vaşakların, çiftleşme zamanları ise Şubat ile Nisan aylarıdır. 10 hafta süren bir gebelikten sonra 2-3 tane yavru doğurup bunları bir mağaranın içinde bekleyen vaşakların yavruları, bir dahaki ilkbaharda annelerinden ayrılır. Yavru ölümünün çok sık olduğu vaşaklarda yavruların yarısı ilk sene içerisinde ölür.

Dünya Doğayı Koruma Birliği tarafından 'Nesli Tehlikede Türler' arasında yer olan ve Türkiye'de de koruma alında bulunan vaşakların ortalama ömrü 10-12 yıl olarak biliniyor. Yaklaşık 200 yıl öncesine kadar batıdan doğuya İspanya'dan Pasifik Okyanusu'na kadar ve kuzeyden güneye Sibirya'dan kuzey İran'a ve Filistin'e kadar uzanan büyük bir bölgede yaygın olan vaşağın 19. yüzyılda Batı Avrupa'da soyu tükendi. Sadece Kuzey ile Doğu Avrupa'da ve Asya'da soyunu koruyabilen vaşaklar, günümüzde batı Avrupa'da 'Yabanileştirme Projeleri' kapsamında bazı bölgelerde görülmeye başladı.

(SC-OK-OK-Y)

Haberler