Kilimin Sembolleri Sergisi Notre-Dame de Sion "La Galerie"de

Lisenin müdürü Sayın Yann de Lansalut yaptığı açılış konuşmasında öncelikle sergiye kaynak olan kitabın yazarları, Sayın Ahmet Diler ve Marc Antoine Gallice'i selamladı. Ardından, bugün hayatta olmayan ve bu sergiyi kendisine ithaf etmek istediği ünlü Fransız yazar Jaques Lacarrière'in "Büyük Yolların Şairi" adlı kitabının ön sözünden şu alıntıyı yaptı: "Binlerce yıllık bu motifleri incelemek, anlamını çözmek, Anadolu'nun geçmişinin kaynağına inmek ve değişik etnik grupların hayal dünyasında efsanevi bir yolculuk geçekleştirmektir. Aşırı şekilde stilize edilmelerine rağmen bu simgeler, tasarlayanların günlük yaşamları hakkında ipuçları vermektedir: Kurt, kuşlar, buğday, çiçekler, yıldızlar…

Kilimler, bir manzara, bir bitki, bir hikâye ya da korku ve arzuları içeren Orta Çağ armalarını andıran, heraldik bir dünyayla eşdeǧer tutulmalıdır. Motiflerinde ölüm korkusu, doğurganlık arzusuna rastlanır. Toprağın bereketine, kadının doǧurganlıǧına, ruhların ve gökyüzünün himayesine, bitkiler ve hayvanlar âleminin hoşgörüsüne, sessiz yakarışlar okunur, nerdeyse duyulur. Bereketin sürekli tehlikede ve açlığın kapıda olduğu, maddi açıdan zayıf ve çetin olan bu dünyada fakirlik, simgelerin zenginliğiyle telafi edilmektedir. Gülden yıldızlara, kurttan ejdere, basit bir hayvan yapağısından yazgıya karşı bu ipleri, bu dokuları ören, bu korunma ve bilgelik nakışlarını işleyen Anadolu göçebe topluluklarının yaşamsal simgelerinin karşımızda durduğunun farkına varırız."

Daha sonra konuşma yapan Ahmet Diler, sergideki kilimlerin bir bölümünün kendi koleksiyonundan olduğunu belirterek, 19'uncu yüzyılın ortasında dokunmuş kilimlerin de sergide görülebileceğini belirtti. Diler, kilime olan ilgisinin çocukluğunda başladığını ve kendi ailesinin dokumacı olduğunu aktararak, şunları söyledi:

"Ben bu işin içine doğdum yani. Sonra üniversiteye gittim ama kilimler üzerine sürekli araştırma yaptım. Önce estetiği çok hoşuma gitti. Sonra bir anlamı var mı diyerek motifleri incelemeye başladım. Anadolu'nun eski medeniyetlerinde birçok alanda aynı motiflerin kullanıldığını gördüm. En eski motiflerden birinin "Elibelinde" motifi olduğuna işaret eden Diler, Son olarak, "Üç ana tema var motiflerde. Biri kadının doğurganlığı, ikincisi tabiatın, doğanın bereketi üzerine yapılan motifler. Bir de kem gözlere, felaketlere karşı motifler yapılıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Kilimin Sembolleri Sergisi, Ahmet Diler ve Marc-Antoine Gallice'in birlikte kaleme aldıkları, Fransızca baskısı Bleu autour, Türkçe baskısı ise Alfa Yayınları'ndan çıkan aynı başlıklı kitaptan esinlenmektedir. Sergi, geniş bir coğrafî mekânda (Balkanlar, Orta Doğu, Kafkasya ve Orta Asya) karşımıza çıkan kilim motiflerindeki simgesel dili çözümlemeyi amaçlamaktadır.

Sergi, temsili bir koleksiyon eşliğinde, kilim motiflerindeki sembolik dili çözümlemeye çalışmaktadır. Bu motiflerde ve eski medeniyetlerde kullanılan nesnelerde karşımıza çıkan semboller arasındaki bir tür devamlılığa işaret ederek, bu simgelerle kültürel unsurlar, toplumların gündelik yaşama dair taşıdıkları endişeler ve kilimlerin toplumsal işlevleri arasındaki bağlantılara dikkat çekmektedir. Serginin ikinci bölümünü oluşturan fotoğraf, kartpostal, reklam ve oryantalist resim seçkisi ise, kilimlerdeki simgesel kimliğin Doğu'da olduğu gibi Batı'daki dönüşümüne ışık tutmaktadır.

Kilimin Sembolleri Sergisi, sadece kilimlerdeki sembollerin bir incelemesini sunmakla yetinmiyor; aynı zamanda kilimlere sosyolojik bir bakış açısı getirerek kimliğinin zaman içinde nasıl evrildiği konusuna da ışık tutuyor.

Kültür Sanat Güncel Haberler