Sıcak iklimi seven lavantalar kara kışıyla ünlü Doğu'nun bahçelerini süsleyecek

Türkiye'de genellikle Isparta, Edirne, Çanakkale ve Burdur'da görülen Akdeniz iklimi bitkilerinden lavanta, ağır kış şartlarının yaşandığı, rakımı itibariyle deniz seviyesinden oldukça yüksek olan Erzurum'da da yetiştiriliyor.

Hınıs ilçesine bağlı, deniz seviyesinden 1800 metre yükseklikteki Toraman köyünde, çiftçilerin deneme amaçlı başlattığı lavanta üretimi, yörede örnek tarım projesi olmaya hak kazandı.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Erzurum Koordinatörlüğü, Hınıs Kaymakamlığı, Erzurum Büyükşehir Belediyesi, Hınıs İlçe Belediyesi ve Tarım İl Müdürlüğünün de desteklediği proje, aynı zamanda kentte aromatik bitki yetiştiriciliğinde de yeni bir dönemin başlamasını sağladı.

Kent merkezine 114 kilometre uzaklıktaki Toraman köyünde, proje koordinatörü Önder İnce'nin 2018'de ekimini yaptığı lavantaların rekoltesi, TKDK'nin verdiği araç ve ekipman desteğiyle bu yıl yüzde 50 arttı.

Yöresel ürünleriyle tanınan Hınıs'ta aromatik bitki yetiştirilmesinin önünü açan proje kapsamında yetiştirilen lavantaların bu yılki hasadı da yine köylüler tarafından yapıldı.

Proje koordinatörü İnce, AA muhabirine yaptığı açıklamada, amaçlarının, aromatik bitki yetiştirmeye uygun iklim koşuları bulunan Hınıs ilçesini lavanta vadisine dönüştürmek olduğunu söyledi.

Resmi kurumlar sayesinde projeyi uygulamada başarılı olduklarını aktaran İnce, "Valilik, kaymakamlık, belediyeler ve diğer ilgili kurumlar bu projeye sahip çıktı. Kurumların sahiplenmesi, projemizin başarılı olmasını sağladı. Ezbere tarımın dışında yeni bir ürünle hem ilçemizde hem şehrimizde tarımın güçlendirilmesi konusunda yeni bir ürünü buraya kazandırmış olacağız." diye konuştu.

İnce, lavanta ekimi yaparken olumsuz 3 ana unsuru göz önünde bulundurduklarını, projenin başarılı olduğunu görünce kendilerine olan özgüvenlerinin arttığını ifade etti.

Toprağın lavanta tohumunu kabul edip etmemesi, lavantanın ağır kış iklimine uyum sağlayıp sağlamaması ve köylülerin bu ürüne nasıl bakacaklarını sürekli düşündüklerini vurgulayan İnce şöyle konuştu:

"Bu yörenin insanıyım. İstanbul'da yaşıyorum ve her yıl köyüme gelip burada tatil yapıyorum. Bilindiği üzere ülkemizde önemli bir potansiyele sahip Hınıs fasülyesi de bu ilçede yetiştiriliyor. Köylülere burada lavanta ekimi yapabileceğimizi anlattım, sonrasında köylüleri ikna ettim. Ortak bir çalışmayla lavanta tohumlarını toprakla buluşturduk. Korktuğumuz 3 olumsuz ana unsur vardı ve onları da bugün itibarıyla artıya çevirdiğimizi gördük. Bu süreci atlatınca daha profesyonel olarak yapmak için TKDK'nin Avrupa Birliği IPARD proje desteklerine başvurduk."

İnce, lavanta ekimini ilk etapta ailesiyle yapmaya başladıklarını ve daha sonra köylülerin de dahil olduğunu söyledi.

"Projemiz, aromatik bitki konusunda Erzurum'daki ilk ve tek proje"

İlk denemeden sonra lavantaların filizlendiğini görünce gözlerine inanamadığını belirten İnce, şunları kaydetti:

"Projemiz özellikle aromatik bitki konusunda Erzurum'da ilk ve tek proje. Amacımız lavantanın sadece Ege, Akdeniz veya batı bölgelerindeki illerde yetişmediğini göstermekti. Şu an bakir ve zengin topraklarda ürettiğimiz lavanta ile burada yeni ürünler de üretilecek. Ezbere tarımın dışında yeni bir ürünle ilçemize, ilimize tarımın güçlendirilmesi konusunda yeni bir ürünü kazandırmış olacağız. Burada yeni bir istihdam alanı sağlamak, aromatik bitki çeşidini artırarak burayı ekonomik anlamda da kaldırmak istiyoruz."

"Proje sayesinde bölgemiz lavanta vadisi haline gelecek"

İnce, lavanta hasadı yapan köylülerin yüzündeki tebessümün her şeye değdiğini dile getirdi.

Hınıs ilçesindeki topraklarda ilaçlı tarım yapılmamasının avantaj olduğunu da ifade eden İnce, "Aromatik bitki konusunda ve diğer ürünler için burası tamamen organik tarıma uygun. Bundan sonraki süreçte bu proje sayesinde bölgemiz lavanta vadisi haline gelecek ve ilçemiz lavanta ismiyle anılacak ve aromatik bitkilerin üretildiği yer olarak model haline gelecek." diye konuştu.