Türkçe Kavgayla Sonuçlanmayan "Peygamberli" Atasözü ve Özdeyişler Zengini

Türkçe, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AKP'lilerin alınganlık gösterdiği "peygamber" sözcüğü içeren zengin atasözü ve deyim dağarcığına sahip bulunuyor.

Sağlık Eski Bakanı MHP'li Osman Durmuş'un TBMM'de kavga çıkartan ve AKP'li bir yerel siyasetçiye atfen söylediği "Hele beyaz gömlekli doktorlar yok mu? Nejat Uygur'u ziyaret etmek isteyen hanımefendiye "Gülhane'ye gelmeyin' demişler. Sizi beyaz gömlekliler sizi! Üç beş kuruşu görünce kendinizi ne sanıyorsunuz? Peygamber olarak anılan bir Başbakanın eşini nasıl kabul etmezsiniz? Üç beş kuruş paranıza mı güveniyorsunuz? Sizin muayenehanelerinizi kapatsın da bir görün" sözlerindeki "peygamber" sözcüğü tepkiyle karşılanmış, kavga çıkmıştı. Türkçedeki atasözü ve özdeyişler içinde "peygamber" sözcüğü genellikle İslam Peygamberi Hz. Muhammed kastedilerek kullanılmıyor. Türk Dil Kurumu'nun "Atasözü ve Deyimler Sözlüğü"ne göre "peygamber" sözcüğü "atalar sözü" dağarcığında şöyle yer alıyor:

"-Allah'ın ondurmadığını peygamber sopa ile kovar: Allah bir kişiyi mutsuz yaratmışsa hiç kimse onun kaderini değiştiremez.

-hangi peygambere kulluk edeceğini şaşırmak: kimin sözünü yerine getireceğini bilemeyerek şaşkınlık içinde kalmak.

-kimse kendi memleketinde peygamber olmaz: insanların kendi çevrelerinde değeri bilinmez.

-Nuh deyip, peygamber dememek: inat etmek, ayak diremek."

Halk arasında ve bilimde "peygamber sabrı", "peygamber devesi" deyim ve terimleri zaman kullanılırken, gündelik hayatta "Dünya (Peygamber) Süleyman'a bile kalmamış", "Kötüden papaz olursa, iyiden peygamber olur", "Mühür kimde ise Süleyman odur" sözlerine de zaman zaman başvuruluyor. (ANKA)

(ORH/BÜN)

Haberler