İhracat ve Turizmdeki düşüş etkili
Kasım ayı cari açık verisi beklentilere paralel 2.1 milyar $ seviyesinde geldi. Ağustos ve Eylül ayında sırasıyla 161 milyon $ ve 107 milyon $ cari fazla verirken, Eylül ayında da 135 milyon $ gibi küçük bir cari açık vermiştik. Son üç ardarda düşük veriler alırken Kasım ayında açığın bu kadar yükselmesi dikkat çekici. Bu gelişmede ihracattaki düşüşe bağlı olarak dış ticaret açığındaki artış ve turizm gelirlerindeki düşüşe bağlı olarak hizmetler dengesindeki azalış etkili olmuş görünüyor. Dış ticaret açığı Ekim ayında göre 572 milyon $ artışla 2.953 milyon $ olurken, hizmetler dengesinde ise 1.375 milyon $ azalışla 1.484 milyon $ seviyesine gerilemiş görülüyor. Bu iki kalemdeki fark toplamda 2 milyar $ seviyesine yakın oluyor zaten.
Bu veri ile birlikte 11 aylık cari açık verisi 27.837 milyon $ seviyesine ulaşmış görünüyor. Geçen yıl aynı dönemde 39.622 milyon $ seviyesindeydi. Cari açıkta yıllık bazda %29.7 azalış mevcut. Yıllıklandırılmış bazda ise cari açık 34.741 milyon $ seviyesinde bulunuyor. Geçen yıl Yıllıklandırılmış veri 46.526 milyon $ seviyesindeydi.
İstatistik olarak aylık bazda cari fazla vermemiz için dış ticaret açığının 2 milyar $ seviyesinin üzerine fazla yükselmemesi gerekirken, hizmetler dengesi kaleminin de 3 milyar $ seviyesinde veya bu seviyenin üzerinde oluşması gerekiyor. Ağustos, Eylül ve Ekim ayları bu açıdan ideal olurken, bu tablo Kasım ayında bozulmuş görünüyor.
Finansman kalitesi aynı: Dış krediler sağolsun
Finansman tarafında ise genel görünüm devam ediyor. En büyük finansman kaynağı bankaların ve şirketlerin yurtdışından getirdiği krediler. Bankalar tarafında yurtdışı muhabir bankalardaki yabancı para 1.907 milyon $ azalırken, yine krediler kaleminde 2.048 milyon $ kısa vadeli kaynak geri ödeme, 2.236 milyon $ uzun vadeli kredide kullanım görülüyor. Başka deyişle bankalar kısa vadede net ödeyici, uzun vadede net kullanıcı olmuşlar. Bu Merkez Bankasının istediği gelişme. Diğer sektörlerde ise 1.307 milyon $ kullanım görülüyor.
Portföy çıkışı tekrar başladı
Portföy yatırımlarında ise 3.076 milyon $ gibi güçlü bir çıkış görülüyor. Bu yıl 11 aylık dönemde oluşan portföy çıkışı 14.783 milyon $ seviyesine ulaştı. Geçen yıl aynı dönemde ise 18.958 milyon $ portföy girişi oluşmuştu.
Rezervlerden finansman devam
Ve yine Merkez Bankası rezervlerinden 212 milyon $ kullanım gerçekleşmiş görünüyor. Yılbaşından bu yana rezervlerden kullanım 5.184 milyon $ seviyesine ulaşmış durumda. Geçen yıl aynı dönemde rezervlere 5.168 milyon $ koymayı başarmıştık.
TÜRKİYE'YE NET SERMAYE GİRİŞLERİNİN DAĞILIMI |
|
|
||
|
|
Sermaye Girişimlerinin Dağılımı (%) |
||
Aylık Ayrıntılı Sunum |
OCAK-KASIM |
OCAK-KASIM |
||
(Mn $) |
2014 |
2015 |
2014 |
2015 |
FİNANS HESABI |
35.190 |
15.935 |
100,0 |
100,0 |
-Doğrudan Yatırımlar |
4.805 |
9.188 |
13,7 |
57,7 |
-Portföy Yatırımları |
18.958 |
-14.783 |
53,9 |
-92,8 |
-Diğer Yatırımlar |
16.595 |
16.346 |
47,2 |
102,6 |
-Rezerv Varlıklar |
-5.168 |
5.184 |
-14,7 |
32,5 |
NET HATA NOKSAN |
-4.501 |
-11.908 |
|
|
Kaynak: TCMB,İntegral |
|
|
|
|
2015 yılını 30-31 milyar $ seviyesinde kapatacak görünüyoruz
Sonuç olarak cari açık verisi 2015 yılını 30-31 milyar $ seviyesinde kapatacak görünüyor. Genel beklentiler 36-37 milyar $ seviyesindeydi ve bu beklentiler oldukça yukarıda kaldı. GDP’ye oranı ise %4-4.2 seviyesinde olacak görünüyor ki beklentiler %4.7-%5 seviyelerindeydi. %4 seviyesi cari açığın sürdürülebilirliği için oldukça olumlu bir veri.