Putin gaz kozunu oynadı, Batı titredi! Avrupa son 50 yılın en büyük kriziyle karşı karşıya

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün hükümet yetkilileriyle gerçekleştirdiği toplantıda, ABD ve Avrupa Birliği'ne mal tedarikinde ödemeyi dolar veya euro ile almanın artık anlamsız olduğunu kaydetti. Batılı ülkelerin, Rus varlıklarını dondurarak gayrimeşru adımlar attığını vurgulayan Putin, "Batı aslında kendi para birimlerine yönelik güveni zedeledi. Şimdi herkes dolar ve euro cinsinden yükümlülüklerin yerine getirilemeyebileceğini biliyor. ABD ve AB'ye mallarımızı tedarik ederken ödemeleri dolar, euro ve bazı para birimleri üzerinden almanın artık bizim için hiçbir anlam ifade etmediği açıktır. Dost olmayan ülkelere doğal gaz satışının ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz." diye konuştu.

UYGULAMANIN BİR HAFTA İÇİNDE BAŞLAMASI BEKLENİYOR

Kremlin'in planına ilişkin daha fazla ayrıntı verilmezken, uygulamanın bir hafta içinde başlatılması bekleniyor. Putin, "Merkez Bankası ile hükümete, operasyonların ruble cinsinden yapılmasını sağlayacak formül hazırlamaları için 1 hafta süre verdim." dedi.

PUTİN'İN AÇIKLAMALARI RUBLE'Yİ GÜÇLENDİRDİ

Putin'in açıklamaları Rus para birimi üzerinde direkt etki gösterdi ve ruble, dolar ve euro karşısında güçlendi. Putin'in açıklamalarının ardından dolar/ruble paritesi yüzde 3'e yakın gerileyerek 3 Mart'tan bu yana ilk defa 100'ün altına indi.

SON 50 YILIN EN BÜYÜK ENERJİ KRİZİ YAŞANABİLİR

Putin'in açıklamaları uluslararası haber ajansları tarafından son dakika olarak geçilirken ekonomistler, bunun ciddi sonuçları olabileceğini ve Batılı ülkelerin ikilemle karşı karşıya kalabileceğini, 1970'lerden bu yana Avrupa'nın en kötü enerji krizinde ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Ekonomistler, Putin'in ruble hamlesinin batıyı dolaylı olarak ya kendi yaptırımlarını aşmaya ya da Rus gazını boykot etmeye zorlayabileceğini savunuyor. Özellikle Rus gazına bağlı Almanya için bunun önemli yansımaları olabileceğine işret ediliyor. Şimdiye kadar Gazprom gibi Rus enerji tedarikçilerine ödemeler öncelikle dolar olarak yapılıyordu. Rus enerji tedarikçileri daha sonra dolar ödemelerinin çoğunu Rus Merkez Bankası'nda rubleye çevirebiliyordu.

"PUTİN BİZİ KENDİ YAPTIRIMLARIMIZI AŞMAYA ZORLUYOR"

Düsseldorf Heinrich-Heine Üniversitesi Rekabet Ekonomisi Enstitüsü'nden Prof. Dr. Jens Südekum, konuya ilişkin Twitter hesabından yaptığı değerlendirmede, uluslararası finans piyasalarında yeterince ruble bulunmadığını, tek alternatifin rubleyi doğrudan Rusya merkez bankasından almak olduğunu belirtti. Rusya'nın sahip olduğu altın ve döviz rezervlerinin Batılı ülkeler tarafından dondurulduğunu anımsatan Südekum, "Putin bu şekilde dolaylı olarak bizi kendi yaptırımlarımızı aşmaya zorluyor." ifadesini kullandı.

Aynı zamanda Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanlığı'nın bilimsel danışma kurulu üyesi de olan Südekum, Batı yaptırımlarına karşı, Rusya'dan böyle bir misilleme beklenmediğini ifade etti. Südekum, "Bekleyip Batı'nın nasıl tepki vereceğini görmemiz gerekecek. Bir olasılık, bunu bir provokasyon olarak alıp kendi yaptırımlarınızı artırabilir. İleri giderek, gaz ithalatını tamamen durdurabilir. Belki de Putin'in başarmak istediği tam olarak buydu." değerlendirmesinde bulundu.

Jens Südekum, Putin'in son açıklamasından sonra Rusya'ya karşı bir enerji ambargosunun daha olası olduğuna işaret etti.

"YENİ YAPTIRIMLARIN ÖNÜNE GEÇMEK İSTİYOR"

Bonn üniversitesi Öğretim Görevlisi Moritz Schularick da ruble ile satış konusunda ayrıntıların belli olmadığını belirterek, ancak prensipte petrol ithalatçıları, yaptırım uygulanmayan Rus bankalarından rubleyi dolar satarak almak zorunda kalacaklarını belirtti. Schularick, "Ancak burada gerçekte olan, elbette Putin'in Avrupa hükümetlerinin endişeleri üzerine oynamasıdır. Zirve öncesi (AB liderleri) korkuları körüklemek ve yeni yaptırımların önüne geçmek istiyor." değerlendirmesinde bulundu.

RUBLE'Yİ GÜÇLENDİRECEK

Würzburg Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Görevlisi Peter Bofinger ise rublenin döviz piyasasından satın alınması durumunda, bunun rublenin değerini güçlendireceğini belirtti.

ALMANLAR KARARDAN RAHATSIZ

Putin'in açıklamaları, Alman doğal gaz endüstrisi tarafından da "anlaşılmazlıkla" karşılandı. Gaz sektöründe faaliyet gösteren 136 şirketi çatısı altında bulunduran "Zukunft Gas" derneğinin başkanı Timm Kehler, yaptığı açıklamada, "Rusya'nın doğal gaz teslimatlarını yalnızca ruble cinsinden tahsil etmek istediği haberini aldığımız için büyük bir rahatsızlık duyduk." ifadesini kullandı.

Kehler, "Şu anda bunun doğal gaz ticareti üzerinde ne gibi etkileri olacağını henüz tahmin edemiyoruz. Ancak yaptırımların işe yaradığı ve Putin'in giderek daha fazla baskı altına girdiği izlenimi veriyor." değerlendirmesinde bulundu.