Ankara: Cari Açık Nisan Ayında Yüzde 62.3 Artarak 4.1 Milyar Dolar Oldu...(2)

Cari açık nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 62.3 artarak 4 milyar 122 milyon Dolar oldu. Cari açık ocak-nisan döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 43.3 artarak 12 milyar 519 milyon Dolar olarak gerçekleşti.

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı, ödemeler dengesi tablosunda yer aldığı şekliyle, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67 oranında artarak 4.276 milyon ABD Dolarına ulaşmış nisan ayı tahmini net turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.9 oranında artarak 741 milyon ABD

Doları oldu. Böylece, 2005 yılı Ocak-Nisan döneminde 8.734 milyon ABD Doları olarak gerçekleşen cari işlemler açığı, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 43.3 artışla 12.519 milyon ABD Dolarına ulaştı.

2006 yılı Ocak-Nisan dönemi verilerine göre dış ticaret dengesi, ödemeler dengesi gösterimi uyarınca, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 45 artışla 12.756 milyon ABD Doları tutarında açık verd. Bu gelişme, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 3.5 oranında artarak 24.182 milyon ABD Dolarına ve tahmini bavul ticareti gelirlerinin yüzde 25.9 oranında artarak 1.312 milyon ABD Dolarına yükselmesine rağmen, altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının yüzde 14.1 oranında artarak 40.312 milyon ABD Dolarına ulaşmasından kaynaklandı.

HİZMETLER DENGESİ

Ocak-Nisan 2005 döneminde 1.742 milyon ABD Doları fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 1.661 milyon ABD Doları fazla verdi. Nisan ayı için kullanılan tahmini verilere göre, Ocak-Nisan dönemi turizm gelirlerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.1 oranında artarak 2.914 milyon ABD Dolarına ulaşması, turizm giderlerinin de yüzde 14.6 azalarak 739 milyon ABD Dolarına düşmesi bekleniyor. Bunun

sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin yüzde 9.3 oranında artarak 2.175 milyon ABD Dolarına ulaştığı tahmin ediliyor. Aynı dönemde hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde net giderler, 2005 yılının ilk dört ayına göre yüzde 13.1 azalarak 390 milyon ABD Dolarına düştü. Alt kalemler itibariyle, net navlun giderlerinde 459 milyon ABD Doları net çıkış gözlemlenirken diğer taşımacılık kaleminden kaynaklanan net girişler bu yılın ilk dört ayında 69 milyon Dolar oldu. Taşımacılık, turizm ve inşaat hizmetleri dışında kalan diğer hizmet kalemlerinde 2005 yılının Ocak-Nisan döneminde toplam 13 milyon ABD Doları net çıkış olmuşken, bu yılın aynı döneminde toplam 377 milyon ABD Doları net çıkış gerçekleşti.

YATIRIM GELİRİ DENGESİ

2005 yılının ilk dört ayında 2.004 milyon ABD Doları net çıkışla sonuçlanan yatırım geliri kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 1.815 milyon ABD Doları net ödemeyle sonuçlandı. Bu yılın nisan ayında yatırım geliri dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 96 milyon ve 376 milyon ABD Doları olurken, portföy yatırımları başlığı altında ise 45 milyon ABD Doları gelir elde edildi. Bu yılın ocak-nisan döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 17.3 oranında artarak 1.646 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

Bir önceki yılın ocak-nisan dönemiyle karşılaştırıldığında cari transferler, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 20.7 oranında artarak 391 milyon ABD Doları olurken, söz konusu dönemde, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 300 milyon ve 91 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI

2006 yılının Ocak-Nisan döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 48.6 artarak 12.124 milyon ABD Doları oldu. Bu dönemde gözlemlenen başlıca gelişmeler ise şöyle özetlendi:

Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, 2005 yılının Ocak-Nisan döneminde 898 milyon ABD Doları olarak gerçekleşirken, bu yılın aynı döneminde yüzde 66.5 artarak 1.495 milyon ABD Dolarına yükseldi. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, bu dönemde yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının yüzde 129.5 artışla 966 milyon ABD Doları olduğu tahmin edilirken, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurt dışındaki ortaklarından kullandıkları net kredi tutarı 2 milyon ABD Doları oldu. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Nisan döneminde net 216 milyon ABD Doları tutarında yeni yatırım yapılmışken, 2006 yılının aynı döneminde net 132 milyon ABD Doları tasfiye gerçekleşti. Sonuç itibariyle, 2006 yılının Ocak-Nisan döneminde doğrudan yatırımlar kaleminde gerçekleşen net girişler, bir önceki yıla oranla yüzde 138.6 artarak 682 milyon ABD Dolarından 1.627 milyon ABD Dolarına yükseldi.

PORTFÖY YATIRIMLARI VE DİĞER YATIRIMLAR

Portföy yatırımlarında 2005 yılının Ocak-Nisan döneminde 3.671 milyon ABD Doları olarak gerçekleşen net sermaye girişi, 2006 yılının aynı döneminde 2.993 milyon ABD Dolarına düştü. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurt dışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2005 Ocak-Nisan döneminde 1.394 milyon ABD Dolarını bulan net alımlar 2006 yılının aynı döneminde 468 milyon ABD Doları oldu. Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümünde Genel Hükümet, yurt dışında ihraç edilmiş tahvillerle ilgili olarak, nisan ayında 627 milyon ABD Doları tutarında anapara geri ödemesinde bulunarak ocak-nisan döneminde net 1.679 milyon A rım geliri kalemi, 2006 yılının aynı rım geliri kalemi, 2006 yılının aynıBD Doları net borçlanma gerçekleştirdi. Yurt dışında yerleşik kişiler, nisan ayında hisse senedi piyasasında 223 milyon ABD Doları net alım, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 20 milyon ABD Doları tutarında net satım gerçekleştirdi. Böylece, 2006 yılı Ocak-Nisan döneminde söz konusu piyasalarda sırasıyla 864 milyon ve 918 milyon ABD Doları net alım gerçekleştirildi.

Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan bu kalemde 2005 yılı Ocak-Nisan döneminde 6.316 milyon ABD Doları, 2006 yılının aynı döneminde ise 15.004 milyon ABD Doları net giriş gerçekleşti.

VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Bu bölümde yer alan ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurt dışına açılan kredilerle ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Nisan döneminde 837 milyon ABD Doları kredi geri ödemesi gerçekleşirken, 2006 yılının aynı döneminde net 414 milyon ABD Doları tutarında geri ödeme oldu. Nakit kredilerde ise 2005 ve 2006 yılı Ocak-Nisan dönemlerinde yurt dışı yerleşik kişilere sırasıyla 168 milyon ve 229 milyon ABD Doları tutarında net kredi açıldı. Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2005 yılının Ocak-Nisan döneminde 2.908 milyon ABD Doları, bu yılın aynı döneminde de 2.264 milyon ABD Doları azaldı.

Bir önceki yılın Ocak-Nisan döneminde 2.739 milyon Doları artış gözlemlenen yükümlülükler kaleminde bu yılın aynı döneminde 12.555 milyon ABD Doları artış oldu. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, ithalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde 2005 yılının Ocak-Nisan döneminde toplam 1.442 milyon ABD Doları, 2006 yılının aynı döneminde de 763 milyon ABD Doları net kullanım oldu. Krediler kalemi incelendiğinde ise Uluslararası Para Fonu kredileriyle ilgili olarak Genel Hükümet, 2006 Nisan ayında 156 milyon ABD Doları geri ödeme gerçekleştirerek Ocak-Nisan döneminde toplam 1.946 milyon ABD Doları net kredi geri ödemesi yaparken, aynı dönemde yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredilerle ilgili olarak 517 milyon ABD Doları net geri ödeme gerçekleştirdi. Bankacılık sektörünün yurtdışından sağladığı krediler, bir önceki yılın ilk dört ayında net olarak 1.326 milyon ABD Doları olmuşken bu yılın aynı döneminde 3.125 milyon ABD Dolarına yükseldi. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı, 2005 yılının ilk dört ayında 1.297 milyon ABD Doları olmuşken, bu yılın ilk dört ayında 9.256 milyon ABD Dolarına çıktı. Yurt dışı yerleşiklerce Merkez Bankası ile yurt içi bankalarda tutulan mevduat hesaplarından oluşan mevduatlar kaleminde, bir önceki yılın ocak-nisan döneminde 521 milyon ABD Doları net artış olmuşken, bu yılın aynı döneminde 1.851 milyon ABD Doları net artış gerçekleşti.

Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2005 yılı Ocak-Nisan döneminde 2.509 milyon ABD Doları artmışken, 2006 yılı Ocak-Nisan döneminde, nisan ayındaki 392 milyon ABD Doları tutarındaki artışla birlikte, toplam 7.500 milyon ABD Doları artış gösterdi.

Haberler