PROF. DR. SAVLI: TÜRKİYE GENOM KONSORSİYUMU KURULMALI

KOCAELİ Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hakan Savlı, kasım ayı itibarıyla rapor edilen ' Omicron' varyantının baskın mutasyon olmaya başladığını belirterek, "Bu karşılaştığımız son varyant, hatta son pandemi olmayabilir. Türkiye Genom Konsorsiyumu kurulmalı ve elde edilen klinik, genomik tüm veriler paylaşıma açılmalıdır" dedi.

Koronavirüsün yeni varyantlarının tespit edilmesinde önemli rol oynayan genom analizi konusundaki önemli uzmanlardan biri olan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hakan Savlı, Türkiye'nin yeni varyantların tespiti konusunda yaptığı çalışmalarda değişikliğe gidilmesi gerektiğini belirtti. Kocaeli Üniversitesi laboratuvarlarında bu yıl içerisinde gerçekleştirdikleri analizlerde ilkbahar aylarında İngiltere'de görülen 'Alpha' mutasyonunun baskın olduğunu, ilerleyen dönemde bileşik mutasyonlara rastladıklarını ve yaz sonunda ise Hindistan'da görülmeye başlanan 'Delta' mutasyonunun ön plana çıktığını belirten Prof. Dr. Savlı, kasım ayı itibarıyla rapor edilen ' Omicron' varyantının baskın mutasyon olmaya başladığını belirtti.

'VARYANT TANI SİSTEMİMİZİ GÜNCELLEMEK ZORUNDAYIZ'

Yeni ortaya çıkan varyantların tespit edilmesi konusunda Türkiye'de bir genom konsorsiyumu kurulması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Savlı, "Omicron ve benzeri varyantları daha hızlı tanımlamak ve çevrelemek için varyant tanı sistemimizi güncellemek zorundayız. Türkiye'de, birçok gelişmiş ülkede yapılanın aksine, henüz bir genom konsorsiyumu kurulmadı. Ülkemizde oluşan Covid mutasyonlarının evrimini ancak yüksek sayıda dizileme yaparak takip edebiliriz. Türkiye'de pandeminin başından bu yana 100 binin altında dizi analizi yapılabildi. Bu ağır yük ise az sayıda insanın omuzlarına yüklendi. Aynı dönemde İngiltere'de yapılan dizi analizi sayısı 1,5 milyona yaklaştı? dedi.

'SON VARYANT HATTA SON PANDEMİ OLMAYABİLİR'

"Omicron karşılaşılan son varyant olmayabilir" diyen Savlı, şöyle konuştu:

' Omicron, küresel olarak ciddi bir kavşak olabilir. Ülkemiz, sadece Omicron benzeri dış varyantların değil, her an Anadolu'da veya komşu coğrafyalarda oluşabilecek yeni varyantlar açısından da risk altında. Cihaz alt yapımız ve insan gücümüz çok geniş. Tümü Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış en az 20 büyük genom laboratuvarı ve binlerce gen bilimci kısa sürede organize edilebilir. Omicron'un klinik sonuçları umduğumuzdan daha iyi veya daha kötü olabilir. Bu karşılaştığımız son varyant hatta son pandemi de olmayabilir. Daha güvende olmak için bir paradigma değişikliği gerekiyor. Türkiye Genom Konsorsiyumu kurulmalı ve elde edilen klinik, genomik tüm veriler paylaşıma açılmalıdır."