Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı Mali Suçları Araştırma Kurulu'nun (MASAK) hazırladığı düzenleme kapsamında, yılbaşından itibaren 200 bin TL ve üzerindeki EFT, havale ve nakit işlemlerinde işlem yapan kişilerden paranın kaynağı ile transferin gerekçesini açıklaması istenecek. Uygulamanın 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girmesi öngörülüyor.

Buna göre, 200 bin TL ve üzerindeki EFT, havale ve nakit işlemler için beyan zorunluluğu, 2 milyon TL üzerindeki işlemlerde "Nakit İşlem Beyan Formu" doldurulması şartı aranacak. 20 milyon TL'yi aşan işlemlerde ise bu formun detaylı açıklama ve dayanak belgelerle birlikte hazırlanması gerekecek.

KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELE VE ŞEFFAFLIK

Düzenlemenin hedefi; kayıt dışı ekonomiyle mücadele, yüksek tutarlı para hareketlerinin izlenebilirliğini artırmak ve finansal sistemde şeffaflığı güçlendirmek olarak öne çıkıyor.

KÜRESEL STANDARTLARA UYUM VURGUSU

MASAK'tan yapılan açıklamada, düzenlemenin, uluslararası mali şeffaflık standartlarını belirleyen Mali Eylem Görev Gücü (FATF) ilkelerine uyum sağlama amacı taşıdığı belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"EFT, havale ve nakit işlemlerin izlenmesine yönelik, FATF üyesi ülkelerde uygulanan yaklaşımlar da dikkate alınarak bir Genel Tebliğ Taslağı hazırlanmıştır. Bu süreçte risk bazlı analizler, Ulusal Risk Değerlendirmesi Raporu ve ülke örnekleri değerlendirilmiştir."

BEYAN SÜRECİNDE KADEMELİ SİSTEM UYGULANACAK

Yeni düzenlemeyle birlikte, beyan sürecinde kademeli bir sistem öngörülüyor.

Buna göre:

• 200 bin - 2 milyon TL arası işlemler için işlemin mahiyetinin beyanı zorunlu olacak.
• 2 milyon - 20 milyon TL arası işlemlerde Nakit İşlem Beyan Formu doldurulacak.
• 20 milyon TL ve üzeri işlemlerde ise form detaylı açıklamalar ve belgelerle desteklenecek.

Ayrıca, bankalar ve finansal kuruluşlar, işlem türüne göre müşterilere beyan seçenekleri sunmakla yükümlü olacak. Müşteriler, "bireysel ödeme" gibi genel ifadeler seçtiklerinde en az 20 karakterlik bir açıklama yapmak zorunda kalacak.

BAZI İŞLEMLER KAPSAM DIŞINDA

Tebliğe göre, kamu kurumlarının işlemleri, bankaların kendi aralarındaki işlemler, ATM üzerinden yapılan düşük tutarlı işlemler gibi bazı istisnalar bu yükümlülüklerin dışında tutulacak.

BANKA HAVALE VE EFT'LERİNDE NELER DEĞİŞECEK?

Türkiye'nin dünyada örnek gösterilecek bankacılık sistemine sahip olması ve her işlemin anlık olarak internet bankacılığıyla gerçekleştirilmesi hayatı kolaylaştırdı. MASAK'ın yeni düzenlemesiyle birlikte işlemlere şeffaflık da getirilecek. 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren havale ya da EFT'lerde açıklama kısmına "ödeme, para, borç" yazma dönemi sona erecek.

Bankalar, ödeme ve elektronik para kuruluşları, para transferi yapacak olan müşterilerinin transfer sırasında işlemi ne için yaptıklarını beyan edecekleri başlıkları oluşturacak.

Bu başlıklar;

• Gayrimenkul alım ödemesi
• Motorlu taşıt alım ödemesi
• Borç verme/borç ödeme
• Hediye/bağış/yardım
• Vergi/resim/harç ödemesi
• Tazminat/sigorta ödemesi
• Avukatlık/danışmanlık/müşavirlik ödemesi
• Sağlık ödemesi
• Kripto/dijital varlık
• Şans oyunları/bahis ödemesi
• Eğlence/sosyal medya ödemesi olarak listede yer alacak.

Yapılacak para transferi işlemi yukarıdaki başlıklardan hiçbirine uyum sağlamıyorsa "diğer" seçeneği işaretlenip, en az 20 karakterlik açıklama girilmesi talep edilecek.