Temmuz'da Cari Açık 2.22 Milyar Dolarla Beklentilerin Altında Geldi

2007 yılının Temmuz ayında cari açık, bir önceki yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 25.1 oranında artarak 1 milyar 773 milyon ABD Doları'ndan 2 milyar 218 milyon ABD Doları'na yükseldi. Piyasa beklentisi 2.9 milyar dolayında açık olacağı yönündeydi.

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, Temmuz 2007 ayı cari işlemler hesabı alt kalemler itibariyle incelendiğinde, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 26.5 oranında artarak 4.513 milyon ABD dolarına, hizmetler dengesindeki fazla yüzde 15.4 oranında büyüyerek 2.386 milyon ABD dolarına, gelir dengesindeki açık yüzde 3.2 artarak 414 milyon ABD dolarına ve cari transferlerden kaynaklanan girişler yüzde 152.3 büyüyerek 323 milyon ABD dolarına yükseldi.

Bunun sonucunda 2007 yılının Ocak-Temmuz döneminde cari açık, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 2.1 oranında artarak 21 milyar 373 milyon ABD dolarından 21 milyar 825 milyon ABD dolarına yükseldi.

Açıklamada şu bilgiler verildi:

"2007 yılı Ocak-Temmuz dönemi verilerine göre ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3.2 artarak 25.500 milyon ABD doları tutarında açık vermiştir. 2007 yılının Ocak-Temmuz dönemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının bir önceki yıla oranla yüzde 18.6 oranında artarak 92.512 milyon ABD dolarına ulaştığı ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 24.3 oranında artarak 58.413 milyon ABD dolarına ve bavul ticareti

gelirlerinin yüzde 25.6 oranında artarak 3.734 milyon ABD dolarına yükseldiği görülmektedir. Temmuz ayı tahmini veriler olmak üzere, 2007 yılının yedi aylık döneminde turizm gelirlerinin bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 7.4 artarak 8.647 milyon ABD dolarına, turizm giderlerinin de yüzde 13.2 artarak 1.916 milyon ABD dolarına yükselmesi beklenmektedir. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin yüzde 5.8 oranında artarak 6.731 milyon ABD dolarına ulaştığı tahmin edilmektedir.

Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde ise 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde 53 milyon ABD doları net çıkış gözlemlenirken bu yılın aynı döneminde 303 milyon ABD doları net giriş görülmüştür. Bunun en önemli sebebini, diğer taşımacılık kaleminden kaynaklanan net girişlerin bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 69.7 artarak 1.453 milyon ABD dolarına ulaşması oluşturur. Aynı dönemde net navlun giderlerinde yüzde 26.5 artışla 1.150 milyon ABD doları net çıkış

gözlemlenmiştir.

Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetleri, 2007 yılının Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 11.8 azalarak 480 milyon ABD doları giriş kaydetmiştir.

Bu gelişmeler sonucunda, 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde 6.076 milyon ABD doları fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2007 yılının aynı döneminde 6.584 milyon ABD doları fazla vermiştir.

GELİR DENGESİ

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2007 yılının Ocak-Temmuz döneminde 3.837 milyon ABD doları net çıkış kaydetmiştir. Bu dönemde yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 1.020 milyon, 231 milyon ve 2.520 milyon ABD doları olmuştur.

Söz konusu dönemde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2006 yılının aynı dönemine oranla yüzde 19.5 artarak 3.802 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

CARİ TRANSFERLER

Bir önceki yılın Ocak-Temmuz dönemiyle karşılaştırıldığında cari transferler, 2007 yılının aynı döneminde yüzde 18.5 oranında artarak 928 milyon ABD doları olmuş söz konusu dönemde, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 552 milyon ve 376 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI

2007 yılının Ocak-Temmuz döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, 2006 yılının aynı dönemine göre yüzde 2.2 artarak 20.490 milyon ABD doları olmuştur. Bu dönemde gözlemlenen başlıca gelişmeler aşağıda özetlenmektedir.

DOĞRUDAN YATIRIMLAR

Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde 9.407 milyon ABD doları olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde 12.731 milyon ABD dolarına yükselmiştir. 2007 yılının Ocak-Temmuz dönemi alt kalemler itibariyle

incelendiğinde, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 1.449 milyon ABD doları olduğu tahmin edilirken, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredilerle ilgili olarak 251 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirildiği gözlemlenmiştir.

Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2006 yılı Ocak-Temmuz döneminde net 129 milyon ABD doları tutarında yeni yatırım yapılmışken 2007 yılının aynı dönemindeki yatırım miktarı 1.719 milyon ABD dolarına çıkmıştır.

Sonuç itibariyle, doğrudan yatırımlar kaleminde gerçekleşen net girişler, 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde 9.278 milyon ABD dolarından 2007 yılının aynı döneminde 11.012 milyon ABD dolarına yükselmiştir.

PORTFÖY YATIRIMLARI

Portföy yatırımlarında 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde 766 milyon ABD doları net sermaye girişi gözlemlenirken, 2007 yılının aynı döneminde 8.614 milyon ABD doları net giriş gerçekleşmiştir.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2006 Ocak-Temmuz döneminde 299 milyon ABD doları ve 2007 yılının aynı döneminde 1.453 milyon ABD doları net alım yapılmıştır.6

Portföy yatldöneminde 6.584 milyon ABD doları fazla vermiştir.ırımları kaleminin yükümlülükler başlığı altında yurtdışında yerleşik kişiler, Temmuz ayında hisse senedi piyasasında 1.139 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 1.773 milyon ABD doları tutarında net alım gerçekleştirmişlerdir. Böylece, 2007 yılı Ocak-Temmuz döneminde söz konusu piyasalarda sırasıyla 3.862 milyon ve 3.845 milyon ABD doları net alım gerçekleştirilmiştir.

DİĞER YATIRIMLAR

Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan bu kalemde 2006 yılı Ocak-Temmuz döneminde 13.884 milyon ABD doları net giriş gerçekleşmişken, 2007 yılının aynı döneminde 8.727 milyon ABD doları net giriş olmuştur.

VARLIKLAR

Bu bölümde yer alan ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurtdışına açılan kredilerle ilgili olarak, 2006 yılı Ocak-Temmuz döneminde ve 2007 yılının aynı döneminde sırasıyla 394 milyon ABD doları ve 240 milyon ABD doları tutarında net kredi açılmıştır. Nakit kredilerde ise 2006 yılı Ocak-Temmuz döneminde yurtdışı yerleşiklere 232 milyon ABD doları net kredi açılmışken, bu yılın aynı döneminde 249 milyon ABD doları tutarında net kredi geri ödemesi gerçekleştirilmiştir.

Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2006 yılının yedi aylık döneminde 3.485 milyon ABD doları artarken, bu yılın aynı döneminde 5.198 milyon ABD doları tutarında artış göstermiştir.

YÜKÜMLÜLÜKLER

Bir önceki yılın Ocak-Temmuz döneminde 17.995 milyon ABD doları artış gözlemlenen yükümlülükler kaleminde bu yılın aynı döneminde 13.916 milyon ABD doları artış gerçekleşmiştir.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, ithalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde 2006 yılının Ocak-Temmuz döneminde toplam 2.513 milyon ABD doları, 2007 yılının aynı döneminde ise 2.941 milyon ABD doları net kullanım kaydedilmiştir.

Krediler kalemi incelendiğinde ise Uluslararası Para Fonu kredileriyle ilgili olarak Genel Hükümet, Temmuz ayında gerçekleşen 393 milyon ABD doları geri ödeme ile birlikte 2007 yılı Ocak-Temmuz döneminde 2.641 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleştirmiş söz konusu yedi aylık dönemde yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak 74 milyon ABD doları net kredi sağlamıştır. Bu dönemde bankacılık sektörünün yurtdışından sağlamış olduğu net kredi

miktarı, bir önceki yılın aynı dönemine oranla % 34,2 azalarak 3.611 milyon ABD doları olmuş, diğer sektörlerin sağlamış olduğu net kredi miktarı % 18,3 artarak 15.114 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

Yurtdışında yerleşik kişilerce Merkez Bankası ile yurtiçinde yerleşik bankalarda tutulan mevduat hesaplarından oluşan mevduatlar kaleminde, bir önceki yılın Ocak-Temmuz döneminde 1.370 milyon ABD doları net artış olmuşken, bu yılın aynı döneminde 5.393 milyon ABD doları tutarında net düşüş gözlemlenmiştir. Bu dönemde yurtdışı bankaların yurtiçinde tuttukları net mevduat tutarı 4.747 milyon ABD doları tutarında azalmıştır.

REZERV VARLIKLAR

Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2006 yılının yedi aylık döneminde 3.877 milyon ABD doları artm\'f6neminde 6.584 milyon ABD doları fazla vermiştir.ışken, bu yılın aynı dmlöneminde 7.863 milyon ABD doları artış göstermiştir".

(ERÖ-ERÖ-ÖK-E)

Haberler