İso, 2006 İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Çalışması Sonuçlarını Açıkladı

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından 1997 yılından itibaren en büyük 500 sanayi kuruluşunun ardından gelen 500 sanayi kuruluşu hakkında hazırlanan 'İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu' çalışmasının 2006 yılı sonuçları düzenlenen bir basın toplantısıyla açıklandı.

İSO Meclis Binası'nda gerçekleştirilen toplantıda İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük tarafından verilen bilgilere göre, Akzo Nobel Boya Sanayi ve Ticaret A.Ş., 2006 yılındaki 83 milyon 483 bin 616 YTL'lik net üretimden satışla ilk sırayı aldı. Akzo Nobel, 2005 yılında 339. sırada yer almıştı. Akzo Nobel'i 83 milyon 480 bin 146 YTL'lik üretimden satış ile Basf Yapı Kimyasalları Sanayi A.Ş., 83 milyon 479 bin 573 YTL'lik üretimden satışla da Coşkunöz Radyatör ve Isı Sanayi Ticaret A.Ş. takip etti.

İkinci büyük 500 sıralamasında yer alan sanayi işletmelerinin yarıya yakın bölümünün KOBİ'lerden oluştuğunu söyleyen Küçük, "2006'da bin büyük sanayi kuruluşunun GSMH'ya katkısı 2005'e göre 0.2 puan artmıştır. 2006 yılında bin büyük sanayi kuruluşunun yarattığı brüt katma değer, Türkiye kata değerinin yüzde 55.4'ü ve imalat sanayi katma değerinin yüzde 64.5'idir. 2006 yılında ikinci 500 içindeki özel kuruluşların üretimden satışları sabit fiyatlarla yüzde 11,6, toplam satışları ise yüzde 12 oranında

artmıştır. İlk 500'de ise bu oranlar yüzde 10,5 ve yüzde 11,5 idi. 2006 yılında ikinci 500'de vergi öncesi kar ve zarar toplamı, sabit fiyatlarla yüzde 30,4 oranında artmıştır. İlk 500'de ise oran yüzde 37,5 düzeyindeydi. İkinci 500 bu verilere göre kar ve zarar toplamı açısından ilk 500'e göre daha başarısız" dedi.

Küçük, geçtiğimiz yıl Türkiye'nin genel ihracatı dolar bazında yüzde 16.4 oranında artarken, İkinci 500'ün ihracatındaki artışın yüzde 6.5 düzeyinde kaldığını 2005 yılında İkinci 500 Türkiye ihracatının yüzde 7.9'unu gerçekleştirirken, 2006 da bu oranın yüzde 7.3'e gerilediğini ifade etti. Küçük, "2006 yılında ikinci 500 büyük kapsamındaki kuruluşların yüzde 30'u tekstil, giyim, deri ve ayakkabı sektöründeki kuruluşlardan oluşmaktadır. Tekstil, giyim, deri ve ayakkabı sektörünün İkinci 500'de taşıdığı

ağırlığı göz önüne aldığımızda 2005 ve 2006 yıllarında bu sektörün üretim ve ihracat performansında yaşanan gerilemenin ikinci 500'deki genel ortalamaları da olumsuz etkilediği düşünülebilir" diye konuştu.

2006'da İkinci 500 içinde yabancı sermaye paylı 71 kuruluş bulunduğunu, geçen yıl bu rakamın 70 olduğuna dikkat çeken Küçük, "Doğrudan yabancı sermaye girişinin rekor kırdığı bir yılda karşımıza çıkan bu tablo düşündürücüdür. İmalat sanayiinin doğrudan yabancı sermaye girişlerinde yeterince pay alamadığı düşünüyoruz" şeklinde konuştu.

İstihdam yoğunluğundaki düşüşe de değinen Küçük, "Bunun üzerinde düşünülmesi gerek. İstihdam yoğunluğu korunabilseydi daha fazla kişi iş sahibi olacaktı. Hem ilk hem de ikinci 500'de istihdam yoğunluğunun 2003'te tepe yaptığını ancak takip eden yıllarda düştüğünü görüyoruz. Azalışın nedeni işgücü verimliliğindeki artış olabilir. İşsizlik sorununun çözümünde bu kategorideki işletmelerde istihdamı teşvik edecek özel politika ve programların geliştirilmesi etkili olacaktır" ifadesinde bulundu.

İkinci 500'ün özellerde varlık finansmanında 2005 yılında yüzde 50.2 olan toplam borç payının 2006'da yüzde 53.9'a yükseldiğini söyleyen Tanıl Küçük, "Kısa vadeli borç payı yüzde 38.2'den yüzde 40.5'e çıkmış, uzun vadeli borç payı ise yüzde 12'den yüzde 13.4'e yükselmiştir. Bu yükselişlerde mali yapıdaki bozulmanın göstergesidir" dedi.

Tanıl Küçük, ikinci 500 için 1997'deki satış karlılığının 100 kabul edildiğinde 1997'den 2006'ya elektrikli makineler ve elektronik ve ilaç boya sektörleri dışında diğer tüm alt sektörlerde satış karlılığının çok ciddi boyutta gerilediğinin görüldüğünü söyleyerek, "En büyük gerileme orman ürünleri ve mobilya sanayii ile birlikte otomotiv yan sanayide oldu. Çalışmalarımızın sonuçları her iki grupta da ekonomik karlılıkta 10 yıl öncesine göre daha geride olduğumuza işaret etmektedir. Ekonomik karlılık

oranlarının yükselmesi ülkemizde yatırım ve üretimi özendirmenin önemli bir aracı olacaktır" dedi.

Giderek zorlaşan küresel rekabet koşullarının işletmeleri kar marjlarını aşağıya çekmeye zorlamakta olduğunu belirten Tanıl Küçük, "Türkiye'de hem karlılık oranları küçülmüş hem de varlık devir hızları gerilemiştir. Varlık devir hızı 1997 yılının gerisindedir. Ekonomide nispeten olumlu geçen son beş yıldan sonra 2006 yılında bu oranlar 10 yıl öncesinden daha düşüktür" şeklinde konuştu.

Devletin yaratılan katma değerden giderek daha fazla pay alması sermaye ve işgücü gibi üretim faktörlerinin üretimden aldıkları payın azalmasına ve dolayısıyla daha az yatırım ve tüketimde bulunmalarına neden olduğuna değinen Küçük, şunları kaydetti:

"2006 yılı 2005'e göre daha iyiydi. 2005 yılı kriz yılları dışında 500 büyük çalışmaları açısından en olumsuz yıldı. 2006 yılında finansal etkinlik ve karlılık göstergeleri 1997 yılına göre daha olumsuz bir tablo sergilemektedir. Mali yapıda 2005'te başlayan bozulma 2006'da da artarak devam ediyor. İkinci 500 kapsamında yer alan kuruluşların nispi başarıyı kur riski başta olmak üzere ciddi riskler üstlenerek elde ettikleri söylenmektedir".

Son günlerdeki küresel dalgalanmaya da dikkat çeken Küçük, "Dikkatli olmalıyız Uluslararası likitide ki bolluk döneminin sona erebileceği ve önümüzdeki dönemlerde bizleri bu anlamda zor günlerin beklediği gündemde. Böyle bir gelişme hem ekonomimizi hem de şirketleri zor durumda bırakabilir. Dalgalanmaların maliyetini minimize etmek için tüm dikkatler ekonomiye çevrilmeli. Türkiye maalesef hala büyümesini finanse edecek duruma gelememiştir. Büyümemiz dış fonlara bağımlı bir yapı sergilemektedir.

Ekonomimizin ve şirketlerimizin küresel dalgalanmalara karşı direncinin artması için, yapısal reformların yanında mikro reformların süratle hayata geçmesi gerekir. En temel beklentimiz budur" şeklinde konuştu.

Açıklamanın ardından basın mensuplarının sorularını cevaplayan Tanıl Küçük, "Hükümet bir an önce kurulmalı yapısal reformlar gerçekleştirilmeli. Dalgalanmalara karşı sanayinin önündeki engeller kaldırılmalı. 1997'deki rakamları yakalayamadığımız görülüyor" dedi.

(ERÖ-ÖZ-ÖZ-E)

Haberler