TÜM KATEGORİLER
Doç. Dr. Çeçener: Ailesinde Meme Kanseri Olanlar Mutlaka Gen Testi Yaptırmalı
Uludağ Üniversitesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Gülşah Çeçener, meme kanserlerinin yüzde 5 ile 10'unun kalıtımsal olduğunu kaydederek, ailesinde bu hastalık görülen kadınların BRCA1 ve BRCA2 gen testlerini yaptırması gerektiğini söyledi.
Uludağ Üniversitesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Gülşah Çeçener, meme kanserlerinin yüzde 5 ile 10'unun kalıtımsal olduğunu kaydederek, ailesinde bu hastalık görülen kadınların BRCA1 ve BRCA2 gen testlerini yaptırması gerektiğini söyledi. Doç. Dr. Çeçener, dünyaca ünlü oyuncu Angelina Jolie'nin de yaptırdığı bu testi, Uludağ Üniversitesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Kanser Genetiği Laboratuarında yıllardır gerçekleştirebildiklerini belirtti.
Oyuncu Angelina Jolie'nin, annesi ve teyzesinin meme kanserine yakalanması nedeniyle gen testi yaptırarak iki memesini aldırmasının ardından, bu tür kanserlerin teşhisinde önemli rolü bulunan BRCA1 ve BRCA2 gen testleri dikkat çekmeye başladı. UÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Sağlık Uygulamaları Araştırma Merkezi Laboratuarı bünyesindeki Kanser Genetiği Laboratuarında 2001 yılından beri bu testlerin başarıyla yapıldığı bildirildi. UÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ünal Egeli, öğretim üyesi Prof. Dr. Berrin Tunca ve Doç. Dr. Gülşah Çeçener, 5 araştırma görevlisi, bir laborant ve bir biyolog ile hizmet veren merkeze SGK anlaşmalı hastalar Genel Cerrahi uzmanı tarafından yönlendiriliyor.
MEME KANSERLERİNİN YÜZDE 5 İLE 10'U KALITIMSAL
Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Gülşah Çeçener, aile hikayesi olan veya erken yaşta hastalanan yüksek risk grubundaki bireylere genetik testlerin yapıldığını belirterek, her merak edenin bu testleri yaptıramadığını belirtti. Genetik analizlerin zahmetli ve pahalı testler olduğunu söyleyen Doç. Dr. Çeçener şöyle dedi:
"Meme kanserlerinin yaklaşık yüzde 5 ile 10'u ailesel kökenlidir. Bu kanserlerin gelişiminde BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonların önemli rolü olduğu biliniyor. BRCA genlerindeki mutasyonlar taranarak genetik yatkınlık belirlenebiliyor. 1998 yılından bu yana sürdürdüğümüz meme kanseri projeleri sayesinde Anabilim Dalımız bu alanda uluslararası standartlara ulaştı."
RİSK ALTINDA OLANLAR
Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Gülşah Çeçener, meme ve yumurtalık kanserinde genetik değerlendirme yapılması gereken kişileri de şöyle sıraladı:
"50 yaşın altında meme kanseri olanlar, Triple negatif tip meme kanserli hastalar, hem meme hem de yumurtalık kanseri olanlar, 1'nci, 2'nci ve 3'üncü derece akrabalarında 50 ve 50 yaşın altında meme kanseri olan en az bir kişi bulunanlar, 1'nci, 2'nci ve 3'ncü derece akrabalarında herhangi bir yaşta yumurtalık kanseri olanlar, bu yakınlıktaki akrabalardan en az iki kişinin meme veya pankreas kanseri geçirmesi, ailede anne veya baba tarafında meme kanseri ile birlikte tiroid kanseri, sarkoma, adrenokortikal karsinom, endometrial kanser, pankreas kanseri, beyin tümörü, gastrik kanser, lösemi veya yumurtalık kanseri olması."
ULUSLARARASI KRİTERLER GÖZARDI EDİLİYOR
Türkiye'de uluslararası kriterlerin gözardı edilerek, sadece SGK tarafından aile hikayesi bulunan 50 yaş altındaki hastalara ödeme yaptığını kaydeden Doç. Dr. Çeçener, 18 yaşından itibaren yapılabilen bu testlerin, yüksek risk grubunda yer alan erken yaş meme kanserli hastalar ve yüksek risk grubundaki henüz etkilenmemiş kişileri kapsam dışı bıraktığına dikkat çekti.
ANGELİNA JOLİE ÖRNEĞİ
Testlerin, kanser genetiği konusunda uzmanlaşmış kurum ve uzmanlar tarafından yapılması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Çeçener şunları söyledi:
"Kan örneği alınarak BRCA genlerinde mutasyon belirlenen hastaların diğer memesi ve yumurtalığı cerrahi müdahale ile çıkarılıyor. Bu kadar ciddi bir tedavi kararını destekler bir analiz olduğu için hastanın BRCA1 ve 2 genlerinde belirlenen değişimin, mutlak patojenik etkiye sahip veya hastalıkla ilişkisi kanıtlanmış olması gerekiyor. Dünyaca ünlü aktirist Angelina Jolie'de ailesinde meme kanseri hikayesi olduğu için bu testleri yaptırarak iki memesini aldırdı. Ama testlerin kesinliğinden emin olmadan bunu gerçekleştirmedi."
TEST MALİYETLERİ
BRCA1 ve BRCA2 testlerinin tüm ekzonlarının 2 bin 200 TL'ye mal olduğunu söyleyen Doç. Dr. Çeçener, SGK'nın ödeme kriterlerine dahil olan hastaların testleri SGK tarafından ödenirken, ödemesi yapılmayan yüksek risk grubundaki bireylerin, sıklıkla mutasyona uğrayan bölgelerin analizlerini 500 TL'ye yaptırabileceklerini sözlerine ekledi. - Bursa
