Ekonomide 2013 Yılı

Türkiye ekonomisinde yılın üçüncü çeyreği bazı ilklere sahne oldu.

AA muhabirlerinin derlemelerine göre, yılın 3. çeyreği, Türkiye ekonomisi açısından yılın ilk 6 aylık dönemine göre daha sakin geçti. 2. çeyrek sonunda açıklanan büyüme rakamlarına göre, uzun süredir krizin etkileriyle mücadele eden Avro Bölgesi, önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 oranında büyüyerek 6 çeyrektir devam eden durgunluktan çıktı. Fed'in varlık alımlarına ilişkin belirsizlik ve güçlü gelen ABD verilerinin etkisiyle doların gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı değer kazanmasının ardından Türk lirasında görülen değer kayıpları devam etti. Dolar kuru 2 liranın üzerine çıktı.

Alkollü içkilerin, 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende satışını yasaklayan düzenleme, eylülde uygulanmaya başladı.

IMF, 2013 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nda küresel ekonominin bu yıl yüzde 3,1, 2014'te de yüzde 3,8 büyüyeceği tahmininde bulundu. Larry Summers, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanlığı adaylığından çekildi.

Bu dönemde Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilirken, bankacılık sektörü kredi hacmi ilk defa 900 milyar lirayı aştı. 2013 Nisan ayı itibariyle sanayide istihdam edilenlerin sayısı 5 milyon 30 bin kişiyle tarihi zirveyi gördü.

Ankara-İzmir YHT Projesi kapsamında Ankara-Afyonkarahisar kesiminin temeli atıldı.

Savunma Sanayii İcra Komitesinde uzun menzilli füze savunma sistemi ihalesinde, Çin Halk Cumhuriyeti'nden CPMIEC firması ile sözleşme görüşmelerine başlanmasına karar verildi.

Yılın üçüncü 3 aylık döneminde yaşanan gelişmeler şöyle:

1 Temmuz

-TİM verilerine göre, Haziran'da toplam ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,6 artarak 11 milyar 832 milyon dolara ulaştı.

2 Temmuz

-Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

3 Temmuz

-TÜİK, 2013 yılı Haziran ayında TÜFE'nin aylık bazda yüzde 0,76, ÜFE'nin yüzde 1,46 oranında arttığını açıkladı.

-Dünya Bankası ve OECD verilerine göre, dış borç stoku en fazla ülke olan ABD'nin geçen yıl kamu dış borç stoku 15 trilyon 929 milyar dolara ulaştı. ABD'yi, 10 trilyon 92 milyar dolarlık kamu dış borç stokuyla İngiltere, 5 trilyon 718 milyar dolarla Almanya izledi.

8 Temmuz

-Merkez Bankası ek parasal sıkılaştırma önlemleri çerçevesinde 2 milyar 250 milyon dolarlık döviz satım ihalesi gerçekleştirdi.

9 Temmuz

-IMF'nin 2013 Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'na göre, küresel ekonomi bu yıl yüzde 3,1 büyüyecek. Güncellenen rapora göre, küresel büyüme 2014 yılında da yüzde 3,8 olacak.

10 Temmuz

-Merkez Bankası ek parasal sıkılaştırma önlemleri çerçevesinde gün içinde 6 kez döviz satım ihalesiyle 1 milyar 350 milyon dolarlık döviz satışı gerçekleştirdi. Böylece ilk kez 11 Haziran'da döviz satım ihalelerine başlayan Merkez Bankası'nın, 11 Haziran – 10 Temmuz arasında sattığı tutar, 6 milyar 200 milyon dolara ulaştı.

15 Temmuz

-TÜİK verilerine göre, 2013 Nisan ayı itibariyle sanayide istihdam edilenlerin sayısı 5 milyon 30 bin kişiyle tarihi zirveyi gördü.

-Türkiye'de işsizlik oranı, nisan ayında 2012 yılının aynı ayına göre 0,3 puan artarak yüzde 9,3 oldu. 2012 yılı nisan ayında 2 milyon 425 bin olan işsiz sayısı, 2013 yılının aynı döneminde 2 milyon 641 bine yükseldi.

19 Temmuz

-Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır'a vermeyi planladığı 3 milyar dolarlık yardımı teslim etti.

22 Temmuz

-Hazine Müsteşarlığı, merkezi yönetim brüt borç stokunun, haziran sonu itibarıyla 552,1 milyar lira olduğunu bildirdi.

23 Temmuz

-Para Politikası Kurulu, gecelik faiz oranları olan borçlanma faiz oranını yüzde 3,50 düzeyinde sabit tutarken, borç verme faiz oranını yüzde 6,50'den yüzde 7,25'e çıkardı.

24 Temmuz

-İstanbul Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi'nde en yüksek teklifi 1 milyar 346 milyon dolarla Sembol Uluslararası Yatırım-Ekopark Turizm-Fine Otelcilik Ortak Girişim Grubu verdi.

30 Temmuz

-Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, enflasyonun 2013 sonunda orta noktası yüzde 6,2 olmak üzere yüzde 5,2 ile yüzde 7,2 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini kaydetti.

31 Temmuz

-Türkiye'nin ihracatı, haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6 azalarak 12 milyar 438 milyon dolar, ithalatı ise yüzde 2,8 artarak 21 milyar 8 milyon dolar olarak gerçekleşti.

1 Ağustos

-TİM verilerine göre, temmuzda ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,3 artarak 12 milyar 629 milyon dolar oldu.

-Bankacılık sektörü kredi hacmi ilk defa 900 milyar lirayı aştı.

-Rifat Hisarcıklıoğlu, yeniden TOBB başkanı seçildi.

3 Ağustos

-Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Hollandalı Rabobank'a Türkiye'de 300 milyon dolar sermayeli banka kurması için izin verdi.

5 Ağustos

-Temmuzda TÜFE yüzde 0,31, ÜFE yüzde 0,99 arttı. Yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 8,88, ÜFE'de yüzde 6,61 oldu

6 Ağustos

-Kastamonu'da 25 milyon tonluk yeni bakır rezervi bulundu.

-Amazon'un sahibi ve kurucusu Jeff Bezos dünyaca ünlü Washington Post gazetesini 250 milyon dolara satın aldı.

14 Ağustos

Avro Bölgesi 2. çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 oranında büyüyerek 6 çeyrektir devam eden durgunluktan çıktı.

15 Ağustos

-Türkiye'de işsizlik oranı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 0,6 puanlık artış ile yüzde 8,8 oldu.

20 Ağustos

-Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, borç verme faiz oranını 50 baz puan artırarak yüzde 7,75'e yükseltti.

22 Ağustos

-Türkiye'nin yurt dışı varlıkları haziran ayı sonu itibariyle 215,9 milyar dolar, yükümlülükleri ise 636 milyar dolar oldu.

23 Ağustos

-Brezilya Merkez Bankası, döviz piyasasında volatiliteyi azaltmak ve likiditeyi garantilemek için 60 milyar dolarlık dövize müdahale programı başlattı.

27 Ağustos

-9 Ağustos'tan itibaren yükseliş trendini sürdüren dolar/TL paritesi 3 haftalık dönemde yüzde 4'ün değer kazanarak, 1,9194 seviyesinden tarihi zirve olan 2,0097'ye kadar yükseldi.

-Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, konuk olduğu AA Finans Masası'nda "Dolar yıl sonunda 1,92 ve altında olursa şaşırmayın" dedi.

29 Ağustos

-İhracat, temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,2 artarak 13 milyar 113 milyon dolar oldu. İthalat yüzde 10 artarak 22 milyar 918 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığı da yüzde 22,5 artarak 8 milyar 5 milyon dolardan 9 milyar 806 milyon dolara yükseldi.

1 Eylül

-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, 29 Ağustos'ta gerçekleşen 772 milyon kilovatsaat ile bu yılın elektrik tüketim rekorunun kırıldığını bildirdi.

2 Eylül

-Vodafone, sahibi olduğu yüzde 45'lik Verizon Wireless hissesini 130 milyar dolar karşılığında şirketin diğer hissedarı olan Verizon Communications'a sattı.

3 Eylül

-TÜİK'e göre, ağustos ayında TÜFE aylık yüzde 0,10 düşerken, ÜFE yüzde 0,04 oranında arttı. Ağustos ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 8,17, ÜFE'de yüzde 6,38 oldu.

-IC İÇTAŞ – Astaldi Konsorsiyumu tarafından hayata geçirilecek Kuzey Marmara Otoyolu Projesi kapsamında yer alan Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün proje finansmanı için, 7 banka katılımı ile 2,3 milyar dolar tutarlı kredi sözleşmesi imzalandı.

-Finlandiyalı cep telefonu üreticisi Nokia, 7,2 milyar dolara Microsoft'a satıldı.

4 Eylül

-Türkiye genelinde geçen yıl hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 25,8'le konut ve kira harcamaları aldı.

5 Eylül

-Türk Hava Yolları (THY), İngiltere Premier Lig'in köklü kulüplerinden Aston Villa ile resmi havayolu işbirliği anlaşması imzaladı.

-Dolar, 2,0839 lirayla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.

6 Eylül

-İngiliz tüketici elektroniği zinciri Electro World'ün (EW) Türkiye'deki hisseleri 6 milyon liraya Bimeks'e satıldı.

10 Eylül

-Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4,4 büyüdü.

-Alkollü içkilerin, 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende satışını yasaklayan uygulama başladı.

12 Eylül

-Türkiye'nin temmuz ayında cari işlemler açığı 5 milyar 786 milyon dolar olurken, yıllıklandırılmış bazda cari işlemler açığı 55 milyar 754 milyon dolar oldu.

13 Eylül

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 8 Temmuz'da başlayan darphanedeki grevin sonlandırıldığını açıkladı.

14 Eylül

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Turkcell İletişim Hizmetleri AŞ Yönetim Kurulu'na Sonera Holding tarafından bildirilen Erik Belfrage ve Jan Erik Rudberg'in atanmalarına karar verdi.

-16 Eylül

-Larry Summers, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanlığı adaylığından çekildi.

-Haziran ayında işsizlik oranı geçen yılın aynı ayına göre 0,8 puan artarak yüzde 8,8 oldu. Geçen yıl haziranda 2 milyon 226 bin olan işsiz sayısı, bu yılın aynı ayında 2 milyon 525 bine yükseldi. İstihdam ise söz konusu dönemde 25 milyon 577 bin kişiden 26 milyon 319 bine çıktı.

-Türkiye bal üretiminde sahte ve kaçakçılığı önlemek için "barkod" sistemine geçti.

-18 Eylül

ABD Merkez Bankası, aylık 85 milyar dolarlık varlık alımlarında indirime gitmedi.

21 Eylül

-Ankara-İzmir YHT Projesi kapsamında Ankara-Afyonkarahisar kesiminin temeli atıldı.

23 Eylül

-TÜİK araştırmasına göre, Türkiye'de en yoksul yüzde 20 ile en zengin yüzde 20 arasındaki gelir farkı, 2012'de 8 kat oldu. Ortalama yıllık hanehalkı kullanılabilir geliri, 26 bin 577 lira olarak hesaplandı. Nüfusun yüzde 16,3'ü yoksulluk sınırının altında kalırken, sürekli yoksulluk riski altında bulunanların oranı yüzde 16 olarak belirlendi.

24 Eylül

-BDDK, Bank Of Tokyo Mitsubishi UFJ Turkey AŞ'ye faaliyet izni verdi.

25 Eylül

-Boğaziçi ile Fatih Sultan Mehmet köprülerinin büyük onarım ihalesinde en düşük teklifi, 246 milyon 520 bin lira ile Makyol-IHI iş ortaklığı verdi.

26 Eylül

-Savunma Sanayii İcra Komitesinde uzun menzilli füze savunma sistemi ihalesinde, Çin Halk Cumhuriyeti'nden CPMIEC firması ile sözleşme görüşmelerine başlanmasına karar verildi.

27 Eylül

-AA Finans Terminali 1 yaşını doldurdu.

- Ankara

Kaynak: AA / Ekonomi