ATO'dan "Ara Malı İthalatında Kimin Pazarıyız" Raporu

Ankara Ticaret Odası (ATO), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Dış Ticaret İstatistikleri verilerinden yararlanarak, Türkiye'nin son 10 yılda ara malı ithalatında hangi ülkelerin pazarı olduğunu mercek altına aldı.

ATO'nun "Ara Malı İthalatında Kimin Pazarıyız" başlıklı raporuna göre Türkiye, dış ticaret açığını artıran en önemli kalem olan ara malı ithalatına her yıl milyarlarca dolar ödüyor. 2006 yılında yapılan 139.5 milyar dolarlık toplam ithalatın 99.65 milyar dolarını ara malları oluşturdu. Türkiye'nin ithalata harcadığı paranın yaklaşık yüzde 70'i ara mallarına gidiyor. Türkiye, ara malı olarak sanayi için işlem görmüş ve görmemiş hammaddeler, işlem görmüş ve görmemiş yakıt ve yağlar, esası yiyecek ve içecek

olan işlenmiş ve işlenmemiş hammaddeler, yatırım mallarının aksam ve parçaları ile taşımacılık araçlarının aksam ve parçaları adı altında sanayi, madencilik ve tasarım sektörü ürünleriyle atık hurda ithal ediyor. Türkiye, 1997 ve 2006 yıllarında ara malı ithalatının yarısını 7 ülkeden yaptı. Her iki yılda da Rusya Federasyonu, Almanya, İtalya, ABD ve Fransa ilk 7 ülke arasında ye aldı. Son 10 yılda Türkiye'nin ara malı ithalatında Çin, İran ve Rusya'nın payının belirgin bir biçimde arttığı dikkat çekiyor.

Ara malı ithalatı içinde 1997 yılında 18. sırada yer alan Çin, ihracatını yüzde 830 artırarak ara malı pazarında 2006 yılında 5. sıraya yükseldi. Çin toplam ihracat içinde 3. sıraya yerleşti. 1997 yılında 630 milyon dolarlık satış ile ara malı ithalatında 14. sırada yer ayan İran ise son 10 yılda satışını yüzde 790 artırarak 2006 üçüncü sıraya yerleşti. Rusya Federasyonu da Türkiye'ye ara malı satışını yüzde 720 artırdı. Türkiye'nin ara malı ithalatında son 10 yılda yüzde 200'ün üzerinde artış

gerçekleşti. İthalatı en fazla artan ürün yüzde 426 ile işlem görmemiş yakıt ve yağlar oldu. Bunun yaklaşık yüzde 80'in ham petrol ve doğalgaz, yüzde 20'sini ise taşkömürü oluşturuyor. 1997 yılında işlem görmemiş yakıt ve yağlar pazarının yaklaşık beşte biri Suudi Arabistan'ın elinde iken, 2006 yılına gelindiğinde Rusya hakimiyeti ele geçirdi.

1997 yılında işlem görmemiş yakıt ve yağlar pazarından sadece yüzde 6 pay alan Rusya, 2006 yılında 48 ile pazarın yarısını ele geçirdi. Türkiye ara malı olarak sanayi için işlem görmemiş hammadde esası yiyecek ve içecek olan işlenmiş ve işlenmemiş hammadde de ithal ediyor. Bu ürünlerin ara malı ithalatı içindeki payı 2006 yılında yüzde 17 oldu. Türkiye'nin işlem görmüş yakıt ve yağ ithalatı da artıyor. Bu ürünlerdeki artış son 10 yılda yüzde 278 olarak gerçekleşti. Türkiye bu ürünleri en çok Rusya

Federasyonu'nda ithal ediyor. İkinci sırada ise Cezayir yer alıyor.

ATO Başkanı Sinan Aygün konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ihracat ile ithalat arasındaki makasın açılmasının dış açığı büyüttüğünü belirterek, "İthal ara mallara olan bağımlılığımız cari açığı azdırıyor. Türkiye ekonomisinin bıçak sırtında yürümesine neden olan cari açığı azaltmak izin ithal ara mallara olan bağımlılığımız azaltmak zorundayız" dedi. Aygün, dışa bağımlılık nedeniyle ara malı ithalatın yüzde 20'sini ham petrol ve doğalgazın oluşturduğuna işaret etti. Düşük döviz kuru nedeniyle Türkiye'de

üretilebilen ürünlerinin bile dışarıdan alındığını bildiren Aygün, "Ara malı ihtiyacının ithalat ile karşılanması yüzünden ara malı üretenler, özellikle de KOBİ'ler zarar görüyor" diye konuştu.

TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin ilk 7 aylık ithalatının yüzde 74'ünü sanayicinin kullandığı ara mallarının oluşturduğuna dikkat çeken Aygün, "2007 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle 92.5 milyar dolarlık ithalat yapmışız. Bunun yüzde 74'ü yani 68.4 milyar doları ara mallarına gitmiş" dedi.

(DUY-MAY-NÇ-E)

Haberler