Türkiye'de yeni endemik çiğdem türü keşfedildi

Osmaniye-Kahramanmaraş bölgesinde, yeni bir endemik çiğdem türü keşfedildiği bildirildi.

Ege Üniversitesinden (EÜ) yapılan açıklamaya göre, üniversitenin Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım ile İstanbul Üniversitesi (İÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Erol tarafından literatüre kazandırılan endemik bitkiye, "Karacaoğlan çiğdemi", bilimsel olarak ise "Crocus asymmetricus Erol" ismi verildi.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Doç. Dr. Yıldırım, dünyada 220-230 türü bulunan çiğdemlerin çeşitlilik merkezinin Anadolu toprakları olduğunu belirtti.

Doç. Dr. Yıldırım, Türkiye'de ise 143 çiğdem türü bulunduğunu ve bunların 120 kadarının sadece Anadolu'da yayılış gösteren endemik türler olduğuna dikkati çekti.

" Karacaoğlan'ın doğduğu ve yaşadığı bölgede keşfedildiği için"

Yeni türe "Karacaoğlan çiğdemi", ismini verdiklerini ifade eden Hasan Yıldırım, şunları kaydetti:

"17. yüzyılda Anadolu'nun önemli aşıklarından Karacaoğlan'ın doğduğu ve yaşadığı

yer hakkında birçok rivayet olsa da bu yerlerden en muhtemeli Osmaniye-Kahramanmaraş sınırı civarındaki Düziçi beldesidir. Osmaniye'de faaliyet gösteren Mali Müşavir Mehmet Çelik ve Düziçi'nde öğretmenlik yapan doğasever Öcal Derin'in fotoğrafladıkları çiğdemin, diğer çiğdemlere benzemediğini fark edip bitkinin fotoğraflarını Prof. Dr. Osman Erol ve şahsıma ulaştırmasıyla bitkinin bilimsel tanımlama sürecine başladık. Konunun uzmanı Prof. Dr. Osman Erol hocam bu türün şu ana kadar hiçbir çiğdem türünde görülmeyen asimetrik bir toprak altı gövdesine sahip olduğunu ve köklerinin ilk kez bu türde görülen bir özellik olarak tek bir bölgeden çıktığını fark ederek yeni bir tür olduğu kanaatine vardı."

Yıldırım, İstanbul Üniversitesinden Prof. Dr. Osman Erol ve öğrencileri Almıla Çiftçi, Rachel Mollman ile Leibniz Bitki Genetiği Enstitüsünden Doerte Harpke ile yeni türü morfolojik, sitolojik ve moleküler sistematik açıdan incelediklerini belirterek "Crocus asymmetricus Erol, uluslararası bitki taksonomisi dergisi Phytotaxa'da yayınlanarak bilim dünyasına tanıtıldı. Bitkinin Türkçe ismi ise Karacaoğlan'ın doğduğu ve yaşadığı bölgede keşfedildiği için, Karacaoğlan çiğdemi olarak belirlenmiştir." ifadelerini kullandı.

Bitkinin, özellikleri itibarıyla farklılık gösterdiğini ve bir an önce koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Hasan Yıldırım, "Şu ana kadar çok az sayıda bireyi saptanabilen ve çiğdemler arasında oldukça farklı özellikleriyle dikkati çeken bu türün neslinin tehlike altına girmemesi için acilen koruma faaliyetlerinin başlatılması gerekmektedir." değerlendirmesinde bulundu.

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak ise bu bitkilerin keşfedilerek literatüre kazandırılmasının sağlık, ekonomi, turizm açısından değerinin yanı sıra endemik türlerin korunmaları için de önemli olduğunu belirterek emeği geçen akademisyenleri kutladı.

Kaynak: AA / Güncel