TÜM KATEGORİLER
Kazı çalışmalarının 1948'den beri sürdüğü Kültepe, ekonomi tarihine ışık tutuyor! Kralların, tüccarların özel arşivleri burada
M.Ö. 2. bin yılın ilk çeyreğinden itibaren Anadolu'ya ticaret yapmak için gelmeye başlayan Asurlu tüccarların ticaret kolonilerinin merkezi, Kayseri'de yer alan Kültepe-Kaniş'teki Karum'du. Burada 1948'den itibaren sürdürülen kazılarda, zengin arkeolojik buluntuların yanında binlerce çivi yazılı pek çok tablet ortaya çıkarıldı. Bulunan belgeler arasında Asur yönetiminin resmi karar mektupları, yerli krallarla Asurlular arasında ticaret yönetimi ile ilgili yazışmalar da var.
Kültepe'de şimdiye kadar yaklaşık 23 bin tablet ve zarf bulundu. Bunların 4 bin kadarı çeşitli ülkelerdeki müzelerde, yaklaşık 18 bini Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde, 300 kadarı da Kayseri Müzesinde korunmakta.
TABLETLERİN ÇOĞU ASURLU TÜCCARLARIN ARŞİVİNDEN
Kültepe tabletlerini Mezopotamya kaynaklarından farklı kılan en önemli unsur, bunların krali arşivlerde değil, sıradan tüccarların özel arşivlerinde bulunmuş olması. Dolayısıyla, tabletlerin çoğunluğunu Asurlu tüccarların ticari girişimleriyle ilgili konuları içeren borç senetleri, iş mektupları, ticari anlaşma, kontrat, borç senedi, faiz ve kredi senetleri, ortaklık anlaşmaları, kervan nakliyat işlemleri, gümrük, vergi konuları, mahkeme tutanakları, köle satışlarına ilişkin belgeler, çeşitli notlar ve listeler oluşturmakta.
KRALLARIN TİCARET YÖNETİMİYLE İLGİLİ YAZIŞMALARI VAR
Kültepe'de bulunan çivi yazılı belgeler arasında Asur yönetiminin resmi karar mektupları, yerli krallarla Asurlular arasında ticaret yönetimi ile ilgili yazışmalar, siyasi ilişkilere ışık tutan yazışmalar veya Kaniş sarayındaki saray düzenini, saray memurlarını açıklayan yazışmaların yanısıra evlenme-boşanma, evlat edinme, veraset gibi medeni hukuka ait bilgiler de var.
ESKİ YAKINDOĞU'NUN EKONOMİ TARİHİNE IŞIK TUTAN KAYNAKLAR
Eski Anadolu tarihinin "Asur Ticaret Kolonileri Devri" diye adlandırılan ilk tarihi döneminde, ithalat ve ihracata yönelik büyük bir organizasyonun gerçekleştirildiğini ve oluşturulan sistemin düzgün bir şekilde işlemesi için gerekli her türlü tedbirin alındığını görüyoruz. Asurlu tüccarların çok iyi örgütlenmiş biçimde ticari faaliyetlerde bulunmaları, yayınlanmış iki anlaşma metninden de anlaşılacağı üzere, Asur ile Anadolu şehir krallıkları arasında yazılmış, hiçbir şekilde siyasi niteliği olmayan yazılı anlaşmalar çerçevesinde gerçekleşmiş. Kültepe metinleri bu bağlamda zengin içerikleri nedeniyle, Eski Yakındoğu'nun ekonomi tarihinin yazılmasında en başta değerlendirilmesi gereken kaynaklar.
SİYASİ TARİH KONULARINI İÇEREN TABLETLER DE BULUNUYOR
Kültepe tabletleri arasında, Hitit devleti kurulmadan önce Anadolu'da yaşanan politik ve sosyal olaylara ışık tutan belgelerin yanında, Anum-hirbi mektubu; Akad kralı Sargon'un Mezopotamya kaynaklarında yer almayan, başardığı işlerin anlatıldığı tablet ve Asur'dan Harsamna kralı Hurmeli'ye gönderilmiş mektup gibi gerek Anadolu'nun gerekse Mezopotamya'nın siyasi tarihi için son derece önemli konuları içeren tabletler de bulunmakta.
