Ysk Başkanı Güven'den Agit'e Cevap: Haddi Aşan Beyanda Bulunacak Kadar Belgelere Ulaşmışlardır

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu Sınırlı Seçim Gözlem Heyeti (SSGH) tarafından 31 Temmuz 2014 tarihinde hazırlanan ara rapora ilişkin olarak, heyetin istediği tüm bilgi ve belgelerin heyete temin edildiğini kaydetti. Raporda iddia edildiği gibi verilmeyen belge ve reddedilen talep olmadığını belirten Güven, "Ulaşmak isteyip de ulaşamadıkları hiçbir belge olmamıştır. Kurul çalışması sırasında Kurulumuz üyesi bir siyasi parti temsilcisinin talebi kurulda aynı gün karara bağlanmıştır. Kurul toplantısı sonunda bir adayın reklam filminin 6 saniyelik kısmının mevzuata uygun olmadığı şeklindeki kararın basına yansıması üzerine AGİT/ODIHR SSGH heyet temsilcisi Kurul'a "Biz böyle bir talebin olduğunu ve karar verildiğini neden basından öğreniyoruz' şeklinde haddi aşan beyanda bulunacak kadar belgelere ulaşmışlardır" dedi.

Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Güven, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu Sınırlı Seçim Gözlem Heyeti (SSGH) tarafından 31 Temmuz 2014 tarihinde hazırlanan ara rapora ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Güven, Türkiye Cumhuriyeti yetkili makamları tarafından yapılan resmi davetin ardından ve 7-9 Mayıs tarihlerinde yürütülen İhtiyaç Analizi Heyeti'nin tavsiyesine dayanarak, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu'nun 9 Temmuz'da Sınırlı Seçim Gözlem Heyeti'ni (SSGH) görevlendirdiğini kaydetti. Güven, AGİT/ODIHR SSGH, Büyükelçi Geert-Hinrick Ahrens'in başkanlığında ve Ankara'da yerleşik 13 uzmandan ve ülke genelinde görevlendirilmiş 16 uzun süreli gözlemciden oluştuğu aktardı. Heyet üyelerinin AGİT'in 21 katılımcı Devletinden seçildiği vurgulayan Güven, ODIHR'nin benimsediği yöntem ile uyumlu olarak, AGİT/ODIHR SSGH seçim günü faaliyetlerini sistematik veya kapsamlı bir şekilde gözlemleyeceğini aktardı.

-"KAYITLARI KABUL EDİLEN DİĞER ADAYLARIN TALEPLERİ İSE YASALARA UYGUN OLMADIĞINDAN REDDEDİLMİŞTİR"-

Bu kapsamda heyet üyeleri bir dizi toplantılar yaptıktan sonra 31 Temmuz 2014 tarihli ara rapor hazırladığını kaydeden Güven, "Raporla ilgili değerlendirilmelerdeki yanlışlıklar hakkında kamuoyunun aydınlatılmasında fayda görülmüştür. Siyasi değerlendirmelere konu alabilecek hususlar kapsam dışı bırakılmıştır" dedi.

Söz konusu raporda, Başbakan dahil olmak üzere partiler tarafından gösterilen üç adayın Cumhurbaşkanlığı seçiminde birbiri ile yarışacağı, bağımsız aday olarak başvuruda bulunan on altı kişi, yirmi parlamento üyesinin gereken desteklerini almadıkları gerekçesiyle Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından kayıtlarının kabul edilmediği yönünde ifadeler yer aldığını kaydeden Güven, "Yüksek Seçim Kurulu'na gelen her başvuru kabul edilmiştir. Kabul edilmeyen hiçbir dilekçe yoktur. Kayıtlar vardır ki sayısı bile heyet tarafından bilinmektedir. Kayıt başka başvuranların tümünün Cumhurbaşkanlığı yarışına dahil edilmesi başkadır. Nasıl aday gösterileceği yasalarda belirlenmiş olup, şartları uygun olan 3 adayın katılmaları uygun görülmüş, kayıtları kabul edilen diğer adayların talepleri ise yasalara uygun olmadığından reddedilmiştir"

-"HER KURULDA TÜM TEMSİLCİLERİN YER ALMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR"-

Raporda yer alan, "Yüksek Seçim Kurulunun başkanlığını yaptığı dört kademeli seçim idaresi şimdiye kadar çoğu görevlerini zamanında yerine getirmiştir. Önceki AGİT/ODIHR tavsiyesine rağmen, Yüksek Seçim Kurulunun ve alt kademe seçim kurullarının toplantıları kamuya kapalı olarak yapılmıştır ve yapılan düzenlemeler ve alınan kararların hepsi kamuoyunca erişilebilir değildir. Partiler seçim yönetiminin tüm düzeylerine kendi temsilcilerini aday göstererek belirlemişse de, yasal kriterleri karşılamadığı gerekçesiyle bir siyasi parti bunun dışında bırakılmıştır" ifadelerine de yanıt veren Güven, Yüksek Seçim Kurulu'nun yedi asıl ve dört yedek üyeden oluştuğunu, üyelerin altısının Yargıtay, beşinin Danıştay Genel Kurullarınca kendi üyeleri arasından üye tamsayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçildiğini aktardı. Ayrıca seçime katılan siyasi partilerden, en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en çok oy almış dört siyasi parti ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde grubu bulunan siyasi partiler, o siyasi parti genel başkanları tarafından yazılı olarak yetki verilmiş olması şartıyla Yüksek Seçim Kurulunda da bir asıl bir yedek temsilci bulundurabileceklerini belirten Güven, "Yüksek Seçim Kurulu'nda ülke seçmeninin yüzde 95'ini temsil eden siyasi partiler temsilci bulundurmaktadır. Parti temsilcileri tüm toplantılara katılma hakkına sahip olup toplantılara katılmakta ve katkı sağlamaktadır. Seçim sistemi içinde seçime katılma hakkına sahip 26 siyasi partinin hangilerinin hangi kurullarda görev alacağı yasalarla düzenlenmiştir. Her kurulda tümünün yer alması mümkün değildir" açıklamasında bulundu.

Raporda aktarılan, HDP'nin kurulda temsilci bulundurmakta olup, heyet üyeleriyle yapılan toplantıya katılmadığının, heyetin Yüksek Seçim Kurulu üyelerinin tanıştırmasına rağmen inanmadığı, görevlendirme yazı örneği verilmesine rağmen aslının istendiği ve partisinden sorgulandığını belirten Güven, "Bu tavır incitici ve kabul edilemez olmakla birlikte ayrıca ön raporda yer alması anlaşılamamıştır" dedi.

Türkiye'de seçimlerde yarışan da seçimleri yapan yönetenin de siyasi partiler olduğunu, sistemin şeffaf ve siyasi partiler merkez alınarak kurulduğunu aktaran Güven, "Seçimin yönetimi açıklandığı şekilde olmakla birlikte Halkların Demokratik Partisinin bir Cumhurbaşkanı adayı göstermesine rağmen Yüksek Seçim Kuruluna temsilci atayamadığının açıkça rapora yazılması kurulun temsilci olduğunu bildirmesine rağmen inanılmaması raporun güvenilirliğinin sorgulanmasını gerektirmektedir" ifadelerini kullandı.

-"DAYANAKSIZ RAPORU ANLAMAK MÜMKÜN GÖRÜLMEMİŞTİR"-

Raporda Yüksek Seçim Kurulu'nun basılacak oy pusulasının sayısı ile ilgili kararının net bir yasal temelden yoksun olduğunun yazıldığını kaydeden Güven, Mahalli idareler seçiminde kaç oy pusulası bastırılacağının 2972 sayılı Mahalli İdareler İle Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 18. maddesinin (h) bendinde açıkça belirtildiğini aktardı.

6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanununda bu konuya ilişkin açık bir hüküm olmadığını aktaran Güven, "Ancak 6271 sayılı Kanun'un 2. maddesinin 5. bendinde; "Bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hâllerde 298 sayılı Kanun, 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 10/6/1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 23/5/1987 tarihli ve 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun ile bunların ek ve değişikliklerinin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.' hükmü mevcuttur" ifadelerine yer verdi.

Yüksek Seçim Kurulunda bu yasal çerçevede sandık sayılara göre ve kararla yasanını verdiği yetkiye göre siyasi parti temsilcilerinin de bulunduğu toplantılarda aldığı kararla sayısı belli oy pusulaları bastırarak siyasi partilerin çoğunlukta olduğu ilçe seçim kurullarına tutanakla gönderildiğini belirten Güven, "Sayılarla ilgili açıklama sitemizde paylaşılmıştır. Mevzuat hükümleri açık olmasına rağmen mevzuatın olmadığını söyleyerek kamuoyunda Yüksek Seçim Kurulu mevzuat olmadan keyfi oy pusulası basıyor intibaını oluşturacak şekilde hazırlanan dayanaksız raporu anlamak mümkün görülmemiştir" dedi.

-"ÖN RAPORDAKİ HATALI DİĞER KONULAR AGİT/ODIHR SSGH HEYETİNE AYRICA DETAYLI OLARAK BİLDİRİLECEKTİR"-

Raporda Yüksek Seçim Kurulunun şikayetler hakkında verdiği kararların bazılarını AGİT/ODIHR SSGH'yı sağladığının yazılı olduğunu ve kurulun heyetin istediği tüm bilgi ve belgeleri incelemelerine sunduğunu kaydeden Güven, "Verilmeyen belge reddedilen talep yoktur. Ulaşmak isteyip de ulaşamadıkları hiçbir belge olmamıştır. Kurul çalışması sırasında Kurulumuz üyesi bir siyasi parti temsilcisinin talebi kurulda aynı gün karara bağlanmıştır. Kurul toplantısı sonunda bir adayın reklam filminin 6 saniyelik kısmının mevzuata uygun olmadığı şeklindeki kararın basına yansıması üzerine AGİT/ODIHR SSGH heyet temsilcisi Kurul'a "Biz böyle bir talebin olduğunu ve karar verildiğini neden basından öğreniyoruz' şeklinde haddi aşan beyanda bulunacak kadar belgelere ulaşmışlardır.

Heyetin tüm belgelere ulaşabildikleri halde kararların bazılarının kendilerine sağlandığı şeklindeki beyanını da anlamak mümkün olmamıştır. Ön rapordaki hatalı diğer konular AGİT/ODIHR SSGH heyetine ayrıca detaylı olarak bildirilecektir" ifadelerini kullandı.

Kaynak: ANKA / Güncel