Selçuklu Dönemi'nden beri silah üretilen ocaklarda ateş 800 yıldır sönmüyor

Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu ve Milli Mücadele döneminde çok önemli bir yere sahip olan Kastamonu'nun İnebolu ilçesinde 800 yıl önce yapılan demir dövme ocakları, faal bir şekilde üretime devam ediyor.

800 yıl önce ilk kurulduğu dönemde Candaroğulları Beyliği'nin askeri ihtiyacı olan kılıç, ok, yay ve mızrak gibi teçhizatlarının yapıldığı ocaklardaki teçhizat yapımları, Fatih Sulan Mehmet'in 1461 yılında Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı Devleti'ne kazandırmasına kadar devam etti. Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı İmparatorluğu'na katılmasının ardından eski adıyla Teknüz olan Bıçakçılar köyü sakinleri askeri teçhizat yapımlarına bu dönemde de devam etti.

ASIRLARDIR TÜRKLERİN TEÇHİZAT İHTİYACINI KARŞILADI

800 yıl boyunca aralıksız devam eden askeri teçhizat yapımları, Milli Mücadele Dönemi'nde farklı bir boyut kazandı. Milli Mücadele döneminde büyük öneme sahip olan İnebolu'nun Bıçakçılar Köyü'nde ordunun ihtiyacı olan mühimmatların yapımına ve tamirine de başlandı. Milli Mücadele'ye katkı sağlamak için süngü, namlu yapıp bozulan tüfekleri tamir eden köylüler yaptıkları askeri teçhizatları Anadolu'ya göndererek büyük katkı sağladı. O dönemde köylülerin yaptığı birçok askeri teçhizat Teknüz Saldırması adı altında Topkapı Sarayı Müzesi'nde halen sergileniyor.

ASIRLIK DEMİR OCAKLARI ARTIK BIÇAK ÜRETİYOR

Cumhuriyet'in kurulmasıyla ve savaşın sona ermesiyle ocaklarını söndürmeyen köy sakinleri askeri teçhizat yapımını bırakarak bıçak yapımına yöneldi. 800 yıldan beri tarihi demir ocaklarının sönmemesi için mücadele eden 10 haneli Bıçakçılar köyünde köy sakinleri günümüzde tamamen hurdaya çıkmış araçların atık malzemelerinden bıçak üretiyor. Bıçakların sap kısmında özellikle manda ve keçiboynuzu tercih ediliyor. Bir bıçak 4 saatlik işlemin ardından kullanılabilir hale geliyor. Bıçak yapımında tamamen geleneksel yöntemler kullanılıyor. Köy halkının tek geçim kaynağı olan geleneksel yöntemlerle gerçekleştirilen bıçak yapımının bitmemesi, 800 yıldan beri yanan ocaklarının sönmemesi için köy sakinleri yetkililerden yardım itiyor.

"SAVAŞ DÖNEMİ BİTTİKTEN SONRA BİZ BIÇAĞA DÖNDÜK"

800 yıldır askeri teçhizatlar yaptıklarını ve Cumhuriyet'in ilanından sonra da bıçak, kazma ve balta gibi malzemeler yapmaya başladıklarını belirten Demirci Ustası Erdoğan Özdemir, "İnebolu Bıçakçılar köyünde demirci ocaklarımız var. Demirci ocaklarımızda çalışıyoruz. Candaroğulları Beyliği döneminde kılıçlar, sündüler burada yapıldı. 800 yıllık bir mazimiz var. Savaş dönemi bittikten sonra biz bıçağa döndük. Bıçak, saban, balta, kazma gibi kesici aletlere yapmaya devam ediyoruz. 5 yaşımda bu işe başladım. İlk olarak körük çekiyordum. İşi öğrendikten sonra bıçak yapmaya devam ettim. 42 yaşındayım. Baba mesleğini devam ettiriyoruz. Bıçaklarımızı boynuzdan yapıyoruz. Özellikle manda boynuzu kullanıyoruz. Manda boynuzu bulamadığımız için şimdi keçi boynuzuna döndük. Artık azaldı ve boynuz bulmakta zorluk çekiyoruz. Sağlamlık yönünden daha sağlam. Özelliğini kaybetmiyor. Ham maddeyi araba makaslarından alıyoruz. Tamamen hurda malzemeler kullanıyoruz" dedi.

"HAM MADDE OLARAK GERİ DÖNÜŞÜM MALZEMELERİ KULLANIYORUZ"

Araçların makaslarından bıçak yaptıklarını ve saplarına da keçi boynuzu kullandıklarını söyleyen Demirci Ustası Mehmet Özdemir ise, "7 yaşımdan beri mesleğe devam ediyorum. Babamdan öğrendim. Ben de çocuklarıma, torunlarıma öğretmeye devam ediyorum. Candaroğulları Beyliği döneminde ok, yay ve kılıç gibi askeri malzemeler yapılmış. Cumhuriyet dönemine kadar askeri teçhizat yapımı devam etmiştir. Anadolu'ya gönderilmiştir. Günümüzde bıçak, kazma, balta gibi aletler yapılmaya devam ediyor. Bu Evrenye bıçağı meşhurdur. Sağlamdır. Manda ve keçi boynuzundan yapıyoruz. Bulmakta zorlanıyoruz. Daha sağlam ve daha dayanıklı. Başkaları ağaç ve plastik kullanırken biz kullanmıyoruz. Bıçak ham maddesi olarak geri dönüşüm malzemeleri kullanıyoruz" diye konuştu.

"KÖYÜMÜZÜN ATEŞİ 800 YILDIR SÖNMEDİ"

Kurtuluş Savaşı'nda köylerindeki demirci ocaklarında yaptıkları askeri teçhizatların kullanıldığına dikkat çeken Demirci Ustası Mehmet Çelikel de, şöyle konuştu: "6 yaşımdan beri bu mesleği sürdürüyorum. Yaşım şu anda 46. Dedelerimizden ne gördüysek şu anda kadar hala onu yapıyoruz. Bu atölyeler dedelerimizden kaldı. Kurtuluş Savaşı'nda bu atölyelerden kılıç, gama, sündür yaparak dedelerimiz göndermiş. Candaroğulları Beyliği'nden bu tarafa 800 yıllık bir mesleğimiz var. Hala devam ettiriyoruz. Osmanlı'dan bu tarafa bu güne kadar gelmiştir. Köyümüzün ateşi 800 yıldır sönmedi. Dedelerimizden, atalarımızdan aldığımız bilgiye göre bu mesleğimizi sürdürüyoruz. Şu anki kuşağımız son kuşak. En son nesil şu anda benim. Demir ocaklarımız Kurtuluş Savaşı yıllarında önemli rol oynamıştır. Bu atölyelerde kılıç, gama, süngü üretilip cepheye gönderilmiştir. Topkapı Sarayı'nda Teknüz Saldırması diye teçhizatlar halen sergilenmektedir. Bunlar bir örnektir. Bizim bu atölyelerde yapılmıştır. Devlet büyüklerimizden bu denli önemi olan köyümüz için destek bekliyoruz."

"KASTAMONU OLARAK GURUR DUYUYORUZ"

İnebolu'nun Bıçakçılar köyüne bıçak almaya gelen Doğa Fotoğrafçısı Cebrail Keleş ise şu ifadeleri kullandı: "İçinde bulunduğumuz yapının ne zaman yapıldığı konusunda hiç kimsenin bir bilgisi yok. Bu ocak Candaroğulları Beyliği döneminden beri hiç sönmeyen bir ocak. Candaroğulları Beyliği döneminde belki de son beyimiz İsmail Bey'e buradan kılıç yapılmıştır. Belki de Fatih Sultan Mehmet buradan giden kılıçları İstanbul'da kullandı. Burada 800 yıllık bir tarihimiz var. Geleneksel yöntemlerle bıçak yapılan yerlerden bir tanesi burasıdır. Mehmet Usta 5 yaşında başladığı mesleği bugün 60 yıldır sürdürüyor. Candaroğlulları Beyliği döneminde çeşitli askeri ekipmanlar yapılan bu 800 yıllık sönmeyen ocaklar Osmanlı Devleti dönemine kadar devam etmiş. Osmanlı döneminden sonra ise Milli Mücadele zamanında burada yapılan kılıçlar, süngüler, kurtuluş mücadelesinde bizim tarihimizin şanlı bir parçası olarak yerini almıştır. Bununla tüm Kastamonu olarak gurur duyuyoruz."

Selçuklu İnebolu Haberler