Tapdk, Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemiyle Satışına Yönelik Esasları Belirledi

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK), 2013 ürün yılında sözleşme dışı üretilen tütünlerin açık artırma yöntemi ile alım satımına ilişkin esasları belirledi. Buna göre sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası tütün üreten ve tütünlerini pazarlamak isteyen üreticiler, Mayıs ayının sonuna kadar bulundukları il ve ilçedeki ziraat odalarına başvuracak.

2013 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi ile Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu'nun 30 Nisan 2014 Tarihli ve 7898 Sayılı Kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre 2013 ürün yılında sözleşmeye bağlanmaksızın üretilen tütünler ile sözleşme yapılmasına rağmen sözleşmeden fazla üretilmiş ve alıcısı tarafından satın alınmayan tütünlerin, açık artırma yöntemi ile satılması için gerekli olan açık artırma merkezlerinin kurulamaması nedeniyle, alım-satım işlemlerinin belirlenen esaslar dahilinde uygulanmasına karar verildi. Karar ile uyulması gereken esaslar şöyle belirlendi:

"Tütün üretimi yapılan il ve ilçelerde yer alan Türkiye Ziraat Odalar Birliği'ne bağlı ziraat odaları, kendi hizmet bölgelerindeki muhtarlıkları Karar'ın ilanından itibaren 10 gün içinde bu Karardan haberdar edecekler. Sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası tütün üreten ve tütünlerini pazarlamak isteyen üreticiler, Mayıs ayının sonuna kadar bulundukları il ve ilçedeki ziraat odalarına şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Formu ve Ziraat Odası'ndan alınacak çiftçi belgesi ile başvuracak. Bulundukları il ve ilçede Ziraat Odası olmayan üreticiler ikametgahlarına en yakın ziraat odasına başvuru yapabilecek. İlgili ziraat odaları, yapılan başvuruları incelemek suretiyle tütün çiftçisi olan üreticileri, şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen "Sözleşme Dışı Tütün Üretim Bildirim Listesi"ne kaydederek, yazılı ve elektronik ortamda haziran ayının 15. günü sonuna kadar Kurum'a bildirecek."

-ALICILARA DUYURULACAK-

Kurum tarafından, sözleşme dışı üretici tütünlerine ait bilgiler Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Tütün İhracatçıları Birliği'ne gönderilmek suretiyle alıcılara duyurulacak. Açık artırmalı satışlara katılmak isteyen Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler, Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Tütün İhracatçıları Birliğine veya Kuruma başvurarak sözleşme dışı üretim yapan üretici listesini temin edebilecek.

Bölgeler itibarıyla her grad tütün için açık artırma başlangıç fiyatı Kurulca belirlenerek, Resmî Gazete'de yayımlanacak, üretici ve alıcıların bilgisine sunulacak. Tütün ticareti yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişiler, açık artırma yöntemi ile satın almak istedikleri tütünlerin Amerikan Grad sınıflandırma sistemine göre tespitini yapıp fiyatını belirleyerek, fiyat tekliflerini ve kendilerini temsil edecek vekillerine ait bilgileri kapalı zarf ile Kuruma bildirecek veya açık artırma mahallinde görevli Kurum uzmanına verecek. Alıcı, satın almak istediği üretici tütünlerinin tespit çalışmalarını kendi belirleyeceği bir program dahilinde gerçekleştirecek. Kurum gerekli gördüğü hallerde, açık artırma başlangıç fiyatına esas olacak tespit çalışmasını yetkilendireceği tütün eksperlerine yaptırabilecek.

-AÇIK ARTIRMA YAPILACAK YER, KURUMUN GÖREVLENDİRDİĞİ UZMAN TARAFINDAN BELİRLENECEK-

Açık artırmanın hangi tarihte yapılacağı; açık artırmaya katılmak isteyen alıcılara ve sözleşme dışı tütün üretim bildiriminde bulunan üreticilere duyurulmak üzere ilgili ziraat odasına, Kurum tarafından bildirilecek. Açık artırma yapılacak yer, tütünlerin bulunduğu mahal ve işin gerekleri de dikkate alınarak, Kurumca görevlendirilecek uzman tarafından belirlenecek.

Kurum tarafından görevlendirilecek uzman her bir üretici tütünü için verilen fiyat tekliflerini alıcıların ve üreticilerin veya temsilcilerinin huzurunda ilan edecek, bilahare açık artırmaya katılan alıcıların vermiş olduğu en yüksek fiyat teklifinden açık artırmayı başlatacak.

-HER BİR ARTIRIM İŞARETİ 10 KURUŞA KARŞILIK GELECEK-

Açık artırmada alıcıların her bir artırım işareti 10 kuruş fiyat artışına karşılık gelecek olup, tütünler en yüksek fiyatı veren alıcı adına tescil edilecek. Üretici ve alıcının veya vekillerinin artırmalı satışı takiben tescil defterini imzalaması suretiyle satış işlemi tamamlanmış olacak. Alıcı ve üretici talepleri ile menfaatleri, işin hacmi ve bu gibi hususlar göz önüne alınarak, gerektiğinde; sözleşme dışı üretim bildiriminin alınması ve güncellenmesi, alıcının tespit çalışmaları, fiyat teklifi alma, tekliflerin ilanı, açık artırmalı satışlar, tescil ve bu gibi tüm işlemler aynı gün içinde yapılabilecek.

-ALICI 15 GÜN İÇİNDE BEDELİ ÖDEYECEK-

Alıcı, adına satışı tescil edilen tütünlerle ilgili tescil defterini imzalamaktan kaçınamayacağı gibi, artırmalı satışlarda adına tescil edilecek tütünleri, tescil tarihini izleyen 15 iş günü içinde tesellüm etmek ve bedelini üreticiye ödemek zorunda olacak. Tesellüm ve teslim süresi tarafların mutabakatıyla Kurumca uzatılabilecek.

Tescil edilen tütünlerin üretici tarafından alıcıya teslim edilmemesi halinde; alıcı durumu açıklayan üretici dilekçesi veya alıcı temsilcisi ve ziraat odası temsilcisinin birlikte düzenleyip imzaladığı tutanağı, gerekli belgelerle birlikte Kuruma teslim edecek.

Üretici, satışı tescil edilen tütünleri ikametgahının bulunduğu ilçe sınırları içinde alıcı tarafından gösterilecek tesellüm merkezinde teslim etmek zorunda olacak. Alıcının belirleyeceği tesellüm merkezinin, üreticinin ikametgahının bulunduğu ilçe sınırları dışında olması halinde, ilçe sınırlarını aşan kısımlar için alıcı tarafından, talebi halinde üreticiye nakliye ücreti ödenecek.

-ELEKTRONİK ORTAMDA KURUMA GÖNDERECEKLER-

Alıcılar, satın alarak tesellümünü yaptıkları tütünler için yaprak tütün tartı ve fiyat pusulası, üretici hesap pusulası ve üretici hesap pusulaları paftasını usulüne uygun olarak tutacaklar ve üretici hesap pusulaları paftasının bir nüshasını tesellümü takip eden 20 iş günü içinde yazılı ve elektronik ortamda Kuruma gönderecekler.

Alıcı, adına tescili yapılan tütünleri zamanında tesellüm etmemesi veya ürün bedelini ödememesi halinde üreticiye, tescili yapılan tütün kilosunun tescil fiyatıyla çarpımından oluşan tutarın yüzde 10'u oranında cezai şart ödemeyi kabul etmiş sayılacak.

Üretici de, tescili yapılan tütünleri alıcıya teslim etmemesi halinde, bu madde kapsamında cezai şart ödemeyi kabul etmiş olacak.

Üreticinin açık artırmada oluşan fiyatı kabul etmeyerek tescil defterini imzalamaktan kaçınması halinde tescil işlemi geçersiz sayılacak. Bu gibi durumlarda üretici aleyhinde herhangi bir yaptırım söz konusu olmayacağı gibi, ilgili üretici tütünleri alıcı çıkması halinde tekrar açık artırmaya konu olabilecek.

-ANLAŞMAZLIK ÇIKMASI DURUMUNDA-

Tütünlerin tesellümü aşamasında üretici ile alıcı arasında anlaşmazlık ortaya çıkması halinde, "Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"in "Anlaşmazlıkların Çözümü" başlıklı 12. maddesi hükümleri uygulanacak.

Artırmalı satışlarda tütünlerini pazarlamak için başvuran üreticiler ve artırmalı satışlara katılacağını bildiren Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler ile vekilleri bu Karar hükümlerine uymayı kabul etmiş sayılacak.

Sözleşme dışı üretilen tütünlerin fiyatlarının belirlenmesine esas tespit çalışmaları 22 Ağustos 2014 tarihi itibarıyla sonlandırılacak. Fiyatı belirlenip, Kurum kayıtlarına alınan ve açık artırmalı satışta alım-satımı gerçekleşmeyen üretici tütünlerine, bu maddede belirtilen tarihten sonra alıcı talebi olması halinde açık artırmalı satış işlemleri tekrarlanabilecek.

Kaynak: ANKA / Ekonomi