Makarnacılar, Rotayı İç Pazara Çevirdi

ŞAHİN OKTAY -YUNUS EMRE GÜNAYDIN - Türkiye'nin dış ticaret fazlası veren sanayi kolları arasında yer alan, döviz kurlarındaki dalgalanma nedeniyle yılın ilk çeyreğinde yüzde 30'u bulan ihracat kaybı yaşayan makarna sektörü, rotasını iç pazara çevirdi.

TÜİK verilerine göre, dünya makarna pazarından aldığı payla İtalya'nın tahtını sallayan Türkiye, 2014'te tarihin en yüksek ihracatını gerçekleştirdi. 2013 yılında 494 milyon 27 bin dolar olan ihraç geliri, 2014'te yüzde 3 artarak 507 milyon 98 bin dolara, 693 bin 212 tonluk ihraç miktarı da yüzde 6'lık artışla 735 bin 354 tona ulaştı.

Aynı dönemdeki makarna ithalatı ise 14 milyon 698 bin dolar olarak kayıtlara geçti. Böylece, sektör 492 milyon 400 bin dolarlık dış ticaret fazlası vermiş oldu.

Başlıca pazarlarını Angola, Benin, Suriye, Togo, Japonya, Irak, Cibuti, Libya, BAE, Kongo ve Kamerun'un oluşturduğu sektör, geçen yıl dünyanın dört bir yanında çok sayıda ülkeye Türk makarnası sattı.

Gaziantep, 268 milyon 102 bin dolarla ihracatta ilk sırada yer alırken, Mersin'den 74 milyon 629 bin, İstanbul'dan 42 milyon 947 bin, Çankırı'dan 39 milyon 599 bin, Ankara'dan 29 milyon 862 bin ve Konya'dan da 23 milyon 197 bin dolarlık ihracat yapıldı.

Döviz kurlarındaki dalgalanma ve dünyadaki diğer gelişmeler, makarna sektörünün 2015'in ilk çeyreğindeki ihracatını olumsuz etkiledi. Sektördeki ihracat, yılın ilk 3 ayında yaklaşık yüzde 30 geriledi.

İhracata kur darbesi

Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Murat Bozkurt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk makarna sektörünün tarih boyunca net ihracatçılardan olduğunu söyledi.

Ham madde ihtiyaçlarının tamamını yerli kaynaklardan karşıladıklarını, yurt içindeki ham madde tükenmeden ithalat yoluna gitmediklerini anlatan Bozkurt, bu açıdan ciddi dış ticaret açığı veren ülkede sektör olarak önemli iş yaptıklarının görülebileceğini kaydetti.

Bozkurt, 2014'te 735 bin tonla tarihin en yüksek makarna ihracatını gerçekleştirdiklerine dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Geçen yıl 1 milyon 300 bin ton civarında üretim gerçekleştirdik. Bunun yaklaşık yüzde 60'ına denk gelen 735 bin tonunu ihraç ederek tarihi rekora imza attık. İhracat gelirimiz önceki yıla göre yüzde 3 artsa da kurdaki oynaklık ve diğer gelişmelere bağlı artış hızında ciddi düşüş yaşandı. Öyle ki ihracatımız 2011'de yüzde 50, 2012'de yüzde 25, 2013'te ise 40 artmıştı. 2015'in ilk çeyreği itibarıyla ihracatımızda durma hatta gerileme söz konusu. Dolayısıyla şu anda hedefleri tutturmak çok zor.

Dünyadaki gelişmeler, kurdaki dalgalanmalar, petrol fiyatları bizi olumsuz etkiliyor."

Bu yıl ihracatın gerilemesinden endişe ettiklerini belirten Bozkurt, "Kurdaki dalgalanmalar ve dünyadaki diğer gelişmeler nedeniyle yüzde 30'ları bulan ihracat kayıplarımızı iç pazarı büyüterek telafi etmeye çalışacağız" dedi.

"Makarna tüketiminin artması lazım"

Bozkurt, ihracat pazarlarının zaman zaman kaygan olabildiğine işaret ederek, şöyle konuştu:

"Dünyadaki gelişmeleri kontrol edemiyorsunuz. Böyle bir ortamda sığınacağımız liman yok ama Türkiye'de makarna tüketimi çok düşük. O yüzden bu yıl makarna sektörünü iç pazarda büyütmek istiyoruz. Akdeniz ülkelerinde kişi başı tüketim 12-13 kilogramken, biz daha 7 kilogramdayız, neredeyse yarısı. 'Makarna, kilo aldırıyor' gibi yanlış algı var. İlk önce bu algıyı kırmak istiyoruz. Aslında makarna tamamen doğal gıda, bilinenin aksine kilo aldırmayan gıda. Dolayısıyla makarnanın Türkiye'de tüketiminin artması lazım. Tüketimin arttırılmasına yönelik diğer çalışmalarımız devam ediyor. Onları da en kısa sürede netleştireceğiz."

"Devletten acil beklediğimiz KDV'nin yüzde 1'e düşürülmesi" diyen Bozkurt, "Şu an sektörde haksız rekabet, kayıt dışılık ve ikame ürünlerde yüzde 7'lik fark var. KDV indirimi, bu sorunları bir anda silecek, çok kolay bir adım. Kayıt dışı sadece makarnada olmuyor, buğdaya kadar gidiyor. Dolayısıyla KDV'yi yüzde 1'e düşürerek devletin cebinden bir şey çıkmayacak. KDV, yüzde 1'e düşürüldüğünde kayıt dışılık ortadan kalkacağı için devletin kazancında değişiklik olmayacağı iddiasındayız" bilgisini paylaştı.

Bozkurt, "2023'te 1 milyar dolarlık ihracat" hedefinden vazgeçmediklerini vurgulayarak, "Dünyadaki konjonktüre bağlı zaman zaman iniş-çıkışlar olabilir. 2023'te ülkenin 500 milyar dolar ihracat hedefi var. 'Bunun 1 milyar doları bizden' dedik ve altına imza attık. Tabii bunun için birtakım düzenlemeler lazım. TMO, buğday ihtiyacını regüle ediyor, bunda sorun yok ama KDV konusunda acil adım bekliyoruz" şeklinde konuştu

Türkiye'nin son 10 yıllık makarna ihracatı şöyle:

Murat Bozkurt Türkiye Angola İtalya Yerel Haberler